Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Determining the Needs of Families with Children with Visual Impairment

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 3, 1214 - 1239, 26.09.2021

Mehmet Salih Küçüközyiğit Cem Aslan Gülistan Yalçın

https://doi.org/10.30703/cije.833902
Cited By: 2

Öz

This study aims to determine the needs of families with children with visual impairment. Families with children with visual impairment constituted the study group of this qualitative study, which was built with a phenomenology design. The criterion sampling method, one of the purposeful sampling methods, was used in determining the study group. In this context, 15 families residing in Ankara were reached. The study used the Personal Information Form and Semi-Structured Interview Form created by the researchers to collect data. The data collection process of the research was completed in the 2017-2018 academic year. In the data analysis, descriptive analysis and content analysis techniques were used as qualitative research data analysis techniques. As a result of the study of the interviews with families with children with visual impairment, it was determined that families have needs in different areas. Academic skills, daily life skills, informed, behavior problems, mobility skills, social skills, psychological support, social exclusion, sexual education, and orientation were identified as the areas that families need. When the findings of the study were examined in detail, academic skills, self-care skills, information, and problem behavior were among the areas that families with children with visual impairment need the most. The results obtained from the research were discussed with the relevant literature. At the same time, some suggestions for application and further research are presented.

Anahtar Kelimeler

Family needs family visual impairment child special education

Kaynakça

  • Akçamete, G. ve Kargın, T. (1996). İşitme engelli çocuğa sahip annelerin gereksinimlerinin belirlenmesi. Özel Eğitim Dergisi, 2(2), 7-24. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000031
  • Alış, S. (2018). Gelişim geriliği riski altındaki prematüre bebeklerin hastaneden eve geçişinde anne gereksinimleri. (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Alicyn Ferrell, K. A. (2006). Evidence-based practices for students with visual disabilities. Communication Disorders Quarterly, 28(1), 42-48. https://doi.org/10.1177/15257401060280010701
  • Altunay Arslantekin, B. (2015). The evaluation of visually ımpaired students' mobility skills. Education & Science, 40(180), 37-49. https://doi.org/10.15390/EB.2015.4184
  • Aslan, C. (2018). Görme engelliler için yardımcı teknolojiler. S. Çakmak (Ed.), Özel eğitim ve yardımcı teknolojiler içinde (s. 56-92). Ankara: Vize.
  • Ataman, A. (Ed.). (2011). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş: Gündüz.
  • Bailey, D. ve Simeonsson, R. J. (1988). Assessing needs of families with handicapped infants. The Journal of Special Education, 22(1), 117-127. https://doi.org/10.1177/002246698802200113
  • Barantota, V. (2016). İşitme ve zihinsel yetersizliği olan çocuklara sahip burundili ailelerin gereksinimlerinin belirlenmesi. (Doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
  • Batu, E. S. (2000). Kaynaştırma, destek hizmetler ve kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(4), 34-45. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000050
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
  • Cavkaytar, A. (Ed.). (2010). Özel eğitimde aile eğitimi ve rehberliği. Ankara: Maya.
  • Cavkaytar, A. ve Diken İ. H. (2006). Özel eğitime giriş. Ankara: Kök.
  • Cavkaytar, A., Ceyhan, E., Adıguzel, O. C., Uysal, H. ve Garan, O. (2012). Investigating education and support needs of families who have children with intellectual disabilities. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 3(4), 79-99.
  • Coleman, M. ve Apts, S. (1991). Home-alone risk factors. Teaching Exceptional Children, 23(3), 36-39. https://doi.org/10.1177/004005999102300309
  • Coşkun, Y. ve Akkaş, G. (2009). Engelli çocuğu olan annelerin sürekli kaygı düzeyleri ile sosyal destek algıları arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 213-227.
  • Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Thousand Oaks, CA: SAGE Publishers.
  • Çakmak, S. (2011). Görme engeli olan çocuklara özbakım becerilerini kazandırmada video ile model olunarak sunulan aile eğitim programının etkililiği. (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Çifci Tekinarslan, İ. ve Bircan, Ö. (2009). Zihin engelli çocukların anasınıfına geçiş sürecinde ebeveyn gereksinimlerinin belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 63-75. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2018.413746
  • Çiftçi Tekinarslan, İ., Sivrikaya, T., Keskin, N. K., Özlü, Ö. ve Rasmussen, M. U. (2018). Kaynaştırma eğitimi alan öğrencilerin ebeveynlerinin gereksinimlerinin belirlenmesi. İlköğretim Online, 17(1), 82-101.
  • Demirbilek, M. (2013). Zihinsel engelli bireylerin ve ailelerinin gereksinimleri. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 7(3), 58-64. https://doi.org/10.5455/tjfmpc.45355
  • Demirok, M., Akçamete, G. ve Öyken, S. (2018). Determining the requirements of families of children with special needs. Quality & Quantity, 52(2), 1027-1042. https://doi.org/10.1007/s11135-017-0555-y
  • Dere Çiftçi, H. (2015). Zihinsel yetersizliği bulunan çocuk sahibi ebeveynlerin eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi. International Journal of Human Sciences, 12(1), 36-54. https://doi.org/10.14687/ijhs.v12i1.2840
  • Desch, L. (2013). Assistive technology. In M. Batshaw, N. Roizen ve G. Latrecchiano (Eds.), Children with disabilities (7th ed., pp. 169–188). Baltimore: Brookes.
  • Doğan, M. (2001). İşitme engelli çocuğa sahip ebeveynlerin çeşitli psikolojik değişkenler açısından değerlendirilmesi. (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Doğan, M. (2010). İşitme engelli çocuğu olan ve olmayan ana-babaların stres, depresyon ve sürekli kaygı belirtileri yönünden karşılaştırılması. International Journal of Early Childhood Special Education, 2(3), 231-246.
  • Doğan, M. ve Acar, M. F. (2017). İşitme ve görme yetersizliği olan çocukların aileleri. H. Gürgür ve P. Şafak (Ed.), İşitme ve görme yetersizliği içinde (s. 262-287). Ankara: Pegem. https://doi.org/10.14527/9786053187455.02
  • Durualp, E., Kocabas, K., Arslan, A. ve Ozaydın, K. (2011). The examination of the needs and stress levels of the parents of handicapped children in terms of some variables. US-China Education Review B, 2, 260-272.
  • Evcimen, E. (1996). Zihin engelli çocuğu olan ailelerin (anne ve babaların) gereksinimlerinin belirlenmesi. (Yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Fauth, R. C., Platt, L. ve Parsons, S. (2017). The development of behavior problems among disabled and non-disabled children in England. Journal of Applied Developmental Psychology, 52, 46-58. https://doi.org/10.1016/j.appdev.2017.06.008
  • Gören, A. B. (2015). Down sendromlu çocuğa sahip annelerin destek ihtiyaçlarının ve destek kaynaklarının belirlenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(3), 651-673. https://doi.org/10.15869/itobiad.63671
  • Hossain, S. (2013). A study of determining the relationship between academic achievement and problem behavior of urban secondary school students in Bangladesh. The International Journal of Social Science, 8(1), 1-10.
  • Kahraman, Ö. G. ve Çetin, A. (2015). Gelişimsel geriliği olan bebeğe sahip annelerin tanı sonrası yaşadıkları sürece ilişkin görüşlerinin ve gereksinimlerinin belirlenmesi. International Journal of Early Childhood Special Education, 7(1). 97-128.
  • Kargın, T. (2004). Kaynaştırma: tanımı, gelişimi ve ilkeleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, (5)2, 1-13. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000080
  • Kaytez, N., Durualp, E. ve Kadan, G. (2015). Engelli çocuğu olan ailelerin gereksinimlerinin ve stres düzeylerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 197-214.
  • Kesiktaş, A. D. (2009). Görme engellilerde erken çocukluk özel eğitimi: Sorunlar ve çözümler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 799-832.
  • Koşar, S. (2018). Geçerlik ve güvenirlik. K. Beycioğlu, N. Özer ve Y. Kondakçı (Ed.), Eğitim yönetiminde araştırma içinde (s. 169-200). Ankara: Pegem.
  • Kulagina, E. (2003). The social and economic situation of families with handicapped children. Russian Education & Society, 45(11), 42-61. https://doi.org/10.2753/RES1060-9393451142
  • Kumcağız, H., Bozkurt, Y., Kurtoğlu, E. (2018). Zihinsel engelli öğrencilerin ailelerinin gereksinimlerinin belirlenmesi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-9.
  • Küçüker, S. (1993). Özürlü çocuk ailelerine yönelik psikolojik danışma hizmetleri. Özel Eğitim Dergisi, 1(3), 23-29. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000018
  • Lafçı, D., Öztunç, G. ve Alparslan, Z. N. (2014). Zihinsel engelli çocukların (mental retardasyonlu çocukların) anne ve babalarının yaşadığı güçlüklerin belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 723-735.
  • Lewis, S. ve Iselin, S. A. (2002). A comparison of the independent living skills of primary students with visual impairments and their sighted peers: A pilot study. Journal of Visual Impairment & Blindness, 96(5), 335-344. https://doi.org/10.1177/0145482X0209600505
  • Mert, E. (1997). Farklı engel grubunda çocuğu olan anne ve babaların gereksinimlerinin karşılaştırılması. (Yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi: Genişletilmiş bir kaynak kitap. S. Akbaba-Altun ve A. Ersoy (Çev. Ed.). Ankara: Pegem.
  • Miller, R. L. ve Brewer, J. D. (2003). The AZ of social research: A dictionary of key social science research concepts. London: Sage. https://doi.org/10.4135/9780857020024
  • Nelson, J. R., Benner, G. J., Lane, K. ve Smith, B. W. (2004). Academic achievement of K-12 students with emotional and behavioral disorders. Exceptional children, 71(1), 59-73. https://doi.org/10.1177/001440290407100104
  • Neuman, W. L. (2007). Basics of social research: Qualitative and quantitative approaches. Boston: Pearson/Allyn and Bacon.
  • Norozi, S. A. ve Moen, T. (2016). Childhood as a social construction. Journal of Educational and Social Research, 6(2), 75-80. https://doi.org/10.5901/jesr.2016.v6n2p75
  • Önder, M. ve Karabulut, A. (2017). Determining the needs of mothers with at least three intellectual disabled children. European Journal of Special Education Research, 2(6), 204-233.
  • Özekeş, M., Girli, A., Yurdakul, A. ve Sarısoy, M. (1998). Evlilik ilişkisinde engelli çocuğa sahip olmanın rolü. 10. Ulusal Psikoloji Kongresi'nde sunulmuş bildiri. İzmir.
  • Özşenol, F., Işıkhan, V., Ünay, B., Aydın, H. İ, Akın, R. ve Gökçay, E. (2003). Engelli çocuğa sahip ailelerin aile işlevlerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 45(2), 156-164.
  • Öztürk, Y. (2011). Engelli çocuğa sahip ailelerin gereksinimlerinin ve aile yükünün belirlenmesi. (Yüksek lisans tezi). Haliç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Bütün, M. ve Demir, S. B. (Çev Ed.). Ankara: Pegem.
  • Risdal, D. ve Singer, G. H. (2004). Marital adjustment in parents of children with disabilities: A historical review and meta-analysis. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 29(2), 95-103. https://doi.org/10.2511/rpsd.29.2.95
  • Rubin, A. ve Babbie, E. R. (2016). Research methods for social work. Belmont: Brooks/Cole Cengage Learning. https://doi.org/10.1177/1049731514547906
  • Runjić, T., Bilić Prcić, A. ve Alimović, S. (2015). The relationship between social skills and behavioral problems in children with visual impairment. Hrvatska Revija Za Rehabilitacijska İstraživanja, 51(2), 64-76.
  • Sadao, K. C. ve Robinson, N. B. (2010). Assistive technology for young children: Creating ınclusive learning environments. Baltimore: Brookes.
  • Sarısoy, M. (2000). Otistik ve zihinsel engelli çocuğa sahip ebeveynlerin evlilik uyumları. (Yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Saygı, E. K., Giray, E., Cerşit, H. P., Ulutatar, F. ve Aydın, R. (2015). Serebral palsili çocuğu olan ailelerin aile ortamlarının değerlendirilmesi ve gereksinimlerinin belirlenmesi. Türkiye Fiziksel Tip ve Rehabilitasyon Dergisi, 61(4), 320-325. https://doi.org/10.5152/tftrd.2015.70745
  • Selimoğlu, Ö. G., Özdemir, S., Töret, G. ve Özkubat, U. (2013). Otizmli çocuğa sahip ebeveynlerin otizm tanılama sürecinde ve tanı sonrasında yaşadıkları deneyimlerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. International Journal of Early Childhood Special Education, 5(2), 129-161.
  • Sencar, B. (2007). Otistik çocuğa sahip ailelerin algıladıkları sosyal destek ve stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Smith, D. W. ve Kelly, S. M. (2014). Assistive technology for students with visual impairments: A research agenda. In International review of research in developmental disabilities: Vol. 46. (pp. 23-53). Academic. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-420039-5.00003-4
  • Sola, C. ve Diken, İ. H. (2008). Gelişimsel gerilik riski altındaki prematüre ve düşük doğum ağırlıklı çocuğa sahip annelerin gereksinimlerinin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(2), 21-36. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000124
  • Sönmez, N. ve Varol, N. (2008). Eve dayalı aile eğitimi programının zihinsel engelli çocukların gündüz tuvalet kontrolünü kazanmasına ve sürdürmelerine etkisi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 7(14), 139-155.
  • Stumbo, N. J., Martin, J. K. ve Hedrick, B. N. (2009). Assistive technology: Impact on education, employment, and independence of individuals with physical disabilities. Journal of Vocational Rehabilitation, 30(2), 99-110. https://doi.org/10.3233/JVR-2009-0456
  • Sucuoğlu, B. (1995). Özürlü çocuğu olan anne-babaların gereksinimlerinin belirlenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 2(1), 10-18.
  • Toker, M., Başgül, Ş. ve Özaydın, L. (2019). Down sendromlu çocuğa sahip annelerin aile gereksinimlerinin belirlenmesi ve sosyal destek algılarına yönelik görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(4), 651-676. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.492808
  • Toy, A. B. ve Kesici, İ. (2020). Özel gereksinimli çocuğu olan annelerin eğitim ihtiyaçları. Journal of Advanced Education Studies, 2(1), 61-93.
  • Ünver, G., Bümen, N. T. ve Başbay, M. (2010). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans derslerine öğretim elemanı bakışı: Ege Üniversitesi örneği. Eğitim ve Bilim Dergisi, 155(35), 63-77.
  • Vakıf, B. (2018). Günümüz Türkiye'sinde toplumsal değişme üzerinden yeni çocukluk ve yeni ebeveynlik biçimleri. (Yüksek lisans tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
  • Varol, N. (1996). Erken çocukluk döneminde görme bozukluğu olan çocuklar. Ankara: Karatepe.
  • Yalçın, G. ve Arslantekin, B. A. (2019). Görme yetersizliği olan öğrenciler için genişletilmiş çekirdek müfredat ve dinleme becerileri. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 298-323. https://doi.org/10.38122/ased.652550
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.

Görme Yetersizliği Olan Çocuğa Sahip Ailelerin Gereksinimlerinin Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 3, 1214 - 1239, 26.09.2021

Mehmet Salih Küçüközyiğit Cem Aslan Gülistan Yalçın

https://doi.org/10.30703/cije.833902
Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı, görme yetersizliği olan çocuğa sahip ailelerin gereksinimlerinin belirlenmesidir. Olgu bilim deseniyle kurgulanan bu nitel araştırmanın çalışma grubunu görme yetersizliği olan çocuğa sahip aileler oluşturmuştur. Çalışma grubunun belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Bu kapsamda, Ankara ilinde ikamet eden 15 aileye ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu ve Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu kullanılmıştır. Araştırmanın veri toplama süreci 2017–2018 eğitim-öğretim dönemi içerisinde tamamlanmıştır. Verilerin analizinde, nitel araştırmalarda veri analiz tekniği olarak kullanılan betimsel analiz ve içerik analizi tekniklerine yer verilmiştir. Görme yetersizliği olan çocuğa sahip aileler ile yapılan görüşmelerin analizi sonucunda ailelerin farklı alanlarda gereksinimlerinin olduğu belirlenmiştir. Akademik beceriler, günlük yaşam becerileri, bilgilendirilme, davranış kontrolü, bağımsız hareket becerileri, sosyal beceriler, psikolojik destek, dışlanma, cinsel eğitim ve yönlendirilme ailelerin gereksinim duydukları alanlar olarak tespit edilmiştir. Araştırma bulguları detaylı olarak incelendiğinde, görme yetersizliği olan çocuğa sahip ailelerin en çok gereksinim duydukları alanların başında akademik beceriler, öz bakım becerileri, bilgilendirilme ve davranış kontrolü konuları gelmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar ilgili alanyazınla ilişkilendirilerek tartışılmıştır. Aynı zamanda uygulamaya ve ileri araştırmalara yönelik bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Aile gereksinimleri aile görme yetersizliği çocuk özel eğitim

Kaynakça

  • Akçamete, G. ve Kargın, T. (1996). İşitme engelli çocuğa sahip annelerin gereksinimlerinin belirlenmesi. Özel Eğitim Dergisi, 2(2), 7-24. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000031
  • Alış, S. (2018). Gelişim geriliği riski altındaki prematüre bebeklerin hastaneden eve geçişinde anne gereksinimleri. (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Alicyn Ferrell, K. A. (2006). Evidence-based practices for students with visual disabilities. Communication Disorders Quarterly, 28(1), 42-48. https://doi.org/10.1177/15257401060280010701
  • Altunay Arslantekin, B. (2015). The evaluation of visually ımpaired students' mobility skills. Education & Science, 40(180), 37-49. https://doi.org/10.15390/EB.2015.4184
  • Aslan, C. (2018). Görme engelliler için yardımcı teknolojiler. S. Çakmak (Ed.), Özel eğitim ve yardımcı teknolojiler içinde (s. 56-92). Ankara: Vize.
  • Ataman, A. (Ed.). (2011). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş: Gündüz.
  • Bailey, D. ve Simeonsson, R. J. (1988). Assessing needs of families with handicapped infants. The Journal of Special Education, 22(1), 117-127. https://doi.org/10.1177/002246698802200113
  • Barantota, V. (2016). İşitme ve zihinsel yetersizliği olan çocuklara sahip burundili ailelerin gereksinimlerinin belirlenmesi. (Doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
  • Batu, E. S. (2000). Kaynaştırma, destek hizmetler ve kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(4), 34-45. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000050
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
  • Cavkaytar, A. (Ed.). (2010). Özel eğitimde aile eğitimi ve rehberliği. Ankara: Maya.
  • Cavkaytar, A. ve Diken İ. H. (2006). Özel eğitime giriş. Ankara: Kök.
  • Cavkaytar, A., Ceyhan, E., Adıguzel, O. C., Uysal, H. ve Garan, O. (2012). Investigating education and support needs of families who have children with intellectual disabilities. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 3(4), 79-99.
  • Coleman, M. ve Apts, S. (1991). Home-alone risk factors. Teaching Exceptional Children, 23(3), 36-39. https://doi.org/10.1177/004005999102300309
  • Coşkun, Y. ve Akkaş, G. (2009). Engelli çocuğu olan annelerin sürekli kaygı düzeyleri ile sosyal destek algıları arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 213-227.
  • Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Thousand Oaks, CA: SAGE Publishers.
  • Çakmak, S. (2011). Görme engeli olan çocuklara özbakım becerilerini kazandırmada video ile model olunarak sunulan aile eğitim programının etkililiği. (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Çifci Tekinarslan, İ. ve Bircan, Ö. (2009). Zihin engelli çocukların anasınıfına geçiş sürecinde ebeveyn gereksinimlerinin belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 63-75. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2018.413746
  • Çiftçi Tekinarslan, İ., Sivrikaya, T., Keskin, N. K., Özlü, Ö. ve Rasmussen, M. U. (2018). Kaynaştırma eğitimi alan öğrencilerin ebeveynlerinin gereksinimlerinin belirlenmesi. İlköğretim Online, 17(1), 82-101.
  • Demirbilek, M. (2013). Zihinsel engelli bireylerin ve ailelerinin gereksinimleri. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 7(3), 58-64. https://doi.org/10.5455/tjfmpc.45355
  • Demirok, M., Akçamete, G. ve Öyken, S. (2018). Determining the requirements of families of children with special needs. Quality & Quantity, 52(2), 1027-1042. https://doi.org/10.1007/s11135-017-0555-y
  • Dere Çiftçi, H. (2015). Zihinsel yetersizliği bulunan çocuk sahibi ebeveynlerin eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi. International Journal of Human Sciences, 12(1), 36-54. https://doi.org/10.14687/ijhs.v12i1.2840
  • Desch, L. (2013). Assistive technology. In M. Batshaw, N. Roizen ve G. Latrecchiano (Eds.), Children with disabilities (7th ed., pp. 169–188). Baltimore: Brookes.
  • Doğan, M. (2001). İşitme engelli çocuğa sahip ebeveynlerin çeşitli psikolojik değişkenler açısından değerlendirilmesi. (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Doğan, M. (2010). İşitme engelli çocuğu olan ve olmayan ana-babaların stres, depresyon ve sürekli kaygı belirtileri yönünden karşılaştırılması. International Journal of Early Childhood Special Education, 2(3), 231-246.
  • Doğan, M. ve Acar, M. F. (2017). İşitme ve görme yetersizliği olan çocukların aileleri. H. Gürgür ve P. Şafak (Ed.), İşitme ve görme yetersizliği içinde (s. 262-287). Ankara: Pegem. https://doi.org/10.14527/9786053187455.02
  • Durualp, E., Kocabas, K., Arslan, A. ve Ozaydın, K. (2011). The examination of the needs and stress levels of the parents of handicapped children in terms of some variables. US-China Education Review B, 2, 260-272.
  • Evcimen, E. (1996). Zihin engelli çocuğu olan ailelerin (anne ve babaların) gereksinimlerinin belirlenmesi. (Yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Fauth, R. C., Platt, L. ve Parsons, S. (2017). The development of behavior problems among disabled and non-disabled children in England. Journal of Applied Developmental Psychology, 52, 46-58. https://doi.org/10.1016/j.appdev.2017.06.008
  • Gören, A. B. (2015). Down sendromlu çocuğa sahip annelerin destek ihtiyaçlarının ve destek kaynaklarının belirlenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(3), 651-673. https://doi.org/10.15869/itobiad.63671
  • Hossain, S. (2013). A study of determining the relationship between academic achievement and problem behavior of urban secondary school students in Bangladesh. The International Journal of Social Science, 8(1), 1-10.
  • Kahraman, Ö. G. ve Çetin, A. (2015). Gelişimsel geriliği olan bebeğe sahip annelerin tanı sonrası yaşadıkları sürece ilişkin görüşlerinin ve gereksinimlerinin belirlenmesi. International Journal of Early Childhood Special Education, 7(1). 97-128.
  • Kargın, T. (2004). Kaynaştırma: tanımı, gelişimi ve ilkeleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, (5)2, 1-13. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000080
  • Kaytez, N., Durualp, E. ve Kadan, G. (2015). Engelli çocuğu olan ailelerin gereksinimlerinin ve stres düzeylerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 197-214.
  • Kesiktaş, A. D. (2009). Görme engellilerde erken çocukluk özel eğitimi: Sorunlar ve çözümler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 799-832.
  • Koşar, S. (2018). Geçerlik ve güvenirlik. K. Beycioğlu, N. Özer ve Y. Kondakçı (Ed.), Eğitim yönetiminde araştırma içinde (s. 169-200). Ankara: Pegem.
  • Kulagina, E. (2003). The social and economic situation of families with handicapped children. Russian Education & Society, 45(11), 42-61. https://doi.org/10.2753/RES1060-9393451142
  • Kumcağız, H., Bozkurt, Y., Kurtoğlu, E. (2018). Zihinsel engelli öğrencilerin ailelerinin gereksinimlerinin belirlenmesi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-9.
  • Küçüker, S. (1993). Özürlü çocuk ailelerine yönelik psikolojik danışma hizmetleri. Özel Eğitim Dergisi, 1(3), 23-29. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000018
  • Lafçı, D., Öztunç, G. ve Alparslan, Z. N. (2014). Zihinsel engelli çocukların (mental retardasyonlu çocukların) anne ve babalarının yaşadığı güçlüklerin belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 723-735.
  • Lewis, S. ve Iselin, S. A. (2002). A comparison of the independent living skills of primary students with visual impairments and their sighted peers: A pilot study. Journal of Visual Impairment & Blindness, 96(5), 335-344. https://doi.org/10.1177/0145482X0209600505
  • Mert, E. (1997). Farklı engel grubunda çocuğu olan anne ve babaların gereksinimlerinin karşılaştırılması. (Yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi: Genişletilmiş bir kaynak kitap. S. Akbaba-Altun ve A. Ersoy (Çev. Ed.). Ankara: Pegem.
  • Miller, R. L. ve Brewer, J. D. (2003). The AZ of social research: A dictionary of key social science research concepts. London: Sage. https://doi.org/10.4135/9780857020024
  • Nelson, J. R., Benner, G. J., Lane, K. ve Smith, B. W. (2004). Academic achievement of K-12 students with emotional and behavioral disorders. Exceptional children, 71(1), 59-73. https://doi.org/10.1177/001440290407100104
  • Neuman, W. L. (2007). Basics of social research: Qualitative and quantitative approaches. Boston: Pearson/Allyn and Bacon.
  • Norozi, S. A. ve Moen, T. (2016). Childhood as a social construction. Journal of Educational and Social Research, 6(2), 75-80. https://doi.org/10.5901/jesr.2016.v6n2p75
  • Önder, M. ve Karabulut, A. (2017). Determining the needs of mothers with at least three intellectual disabled children. European Journal of Special Education Research, 2(6), 204-233.
  • Özekeş, M., Girli, A., Yurdakul, A. ve Sarısoy, M. (1998). Evlilik ilişkisinde engelli çocuğa sahip olmanın rolü. 10. Ulusal Psikoloji Kongresi'nde sunulmuş bildiri. İzmir.
  • Özşenol, F., Işıkhan, V., Ünay, B., Aydın, H. İ, Akın, R. ve Gökçay, E. (2003). Engelli çocuğa sahip ailelerin aile işlevlerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 45(2), 156-164.
  • Öztürk, Y. (2011). Engelli çocuğa sahip ailelerin gereksinimlerinin ve aile yükünün belirlenmesi. (Yüksek lisans tezi). Haliç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Bütün, M. ve Demir, S. B. (Çev Ed.). Ankara: Pegem.
  • Risdal, D. ve Singer, G. H. (2004). Marital adjustment in parents of children with disabilities: A historical review and meta-analysis. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 29(2), 95-103. https://doi.org/10.2511/rpsd.29.2.95
  • Rubin, A. ve Babbie, E. R. (2016). Research methods for social work. Belmont: Brooks/Cole Cengage Learning. https://doi.org/10.1177/1049731514547906
  • Runjić, T., Bilić Prcić, A. ve Alimović, S. (2015). The relationship between social skills and behavioral problems in children with visual impairment. Hrvatska Revija Za Rehabilitacijska İstraživanja, 51(2), 64-76.
  • Sadao, K. C. ve Robinson, N. B. (2010). Assistive technology for young children: Creating ınclusive learning environments. Baltimore: Brookes.
  • Sarısoy, M. (2000). Otistik ve zihinsel engelli çocuğa sahip ebeveynlerin evlilik uyumları. (Yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Saygı, E. K., Giray, E., Cerşit, H. P., Ulutatar, F. ve Aydın, R. (2015). Serebral palsili çocuğu olan ailelerin aile ortamlarının değerlendirilmesi ve gereksinimlerinin belirlenmesi. Türkiye Fiziksel Tip ve Rehabilitasyon Dergisi, 61(4), 320-325. https://doi.org/10.5152/tftrd.2015.70745
  • Selimoğlu, Ö. G., Özdemir, S., Töret, G. ve Özkubat, U. (2013). Otizmli çocuğa sahip ebeveynlerin otizm tanılama sürecinde ve tanı sonrasında yaşadıkları deneyimlerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. International Journal of Early Childhood Special Education, 5(2), 129-161.
  • Sencar, B. (2007). Otistik çocuğa sahip ailelerin algıladıkları sosyal destek ve stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Smith, D. W. ve Kelly, S. M. (2014). Assistive technology for students with visual impairments: A research agenda. In International review of research in developmental disabilities: Vol. 46. (pp. 23-53). Academic. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-420039-5.00003-4
  • Sola, C. ve Diken, İ. H. (2008). Gelişimsel gerilik riski altındaki prematüre ve düşük doğum ağırlıklı çocuğa sahip annelerin gereksinimlerinin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(2), 21-36. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000124
  • Sönmez, N. ve Varol, N. (2008). Eve dayalı aile eğitimi programının zihinsel engelli çocukların gündüz tuvalet kontrolünü kazanmasına ve sürdürmelerine etkisi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 7(14), 139-155.
  • Stumbo, N. J., Martin, J. K. ve Hedrick, B. N. (2009). Assistive technology: Impact on education, employment, and independence of individuals with physical disabilities. Journal of Vocational Rehabilitation, 30(2), 99-110. https://doi.org/10.3233/JVR-2009-0456
  • Sucuoğlu, B. (1995). Özürlü çocuğu olan anne-babaların gereksinimlerinin belirlenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 2(1), 10-18.
  • Toker, M., Başgül, Ş. ve Özaydın, L. (2019). Down sendromlu çocuğa sahip annelerin aile gereksinimlerinin belirlenmesi ve sosyal destek algılarına yönelik görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(4), 651-676. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.492808
  • Toy, A. B. ve Kesici, İ. (2020). Özel gereksinimli çocuğu olan annelerin eğitim ihtiyaçları. Journal of Advanced Education Studies, 2(1), 61-93.
  • Ünver, G., Bümen, N. T. ve Başbay, M. (2010). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans derslerine öğretim elemanı bakışı: Ege Üniversitesi örneği. Eğitim ve Bilim Dergisi, 155(35), 63-77.
  • Vakıf, B. (2018). Günümüz Türkiye'sinde toplumsal değişme üzerinden yeni çocukluk ve yeni ebeveynlik biçimleri. (Yüksek lisans tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
  • Varol, N. (1996). Erken çocukluk döneminde görme bozukluğu olan çocuklar. Ankara: Karatepe.
  • Yalçın, G. ve Arslantekin, B. A. (2019). Görme yetersizliği olan öğrenciler için genişletilmiş çekirdek müfredat ve dinleme becerileri. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 298-323. https://doi.org/10.38122/ased.652550
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Toplam 72 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Mehmet Salih Küçüközyiğit 0000-0001-5980-532X

Cem Aslan 0000-0002-0300-5873

Gülistan Yalçın 0000-0002-9668-0359

Yayımlanma Tarihi 26 Eylül 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021Cilt: 10 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Küçüközyiğit, M. S., Aslan, C., & Yalçın, G. (2021). Görme Yetersizliği Olan Çocuğa Sahip Ailelerin Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(3), 1214-1239. https://doi.org/10.30703/cije.833902

Cited By

Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi
Yaşadıkça Eğitim
https://doi.org/10.33308/26674874.2024381643
DOKUNSAL MATERYALLERE YÖNELİK ÖĞRETMEN, ÖĞRENCİ VE AİLE GÖRÜŞLERİNİN BELİRLENMESİ: FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖRNEĞİ
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi
https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1064931
 Kapak Resmi İndir

e-ISSN: 2147-1606

14550        14551