Ebeveyn-Birey Kariyer Hedefleri Çelişkileri Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Öz
Kariyer seçimi bireylerin hayatında aldıkları en önemli kararlardan biridir ve tüm hayatını etkiler. Meslek seçimi kişinin kişilerarası ilişkilerinde ve üstlendiği yaşam rollerinde belirleyicidir. Bireyler kariyer tercihlerinde aile, arkadaş, öğretmen gibi pek çok sosyal destek kaynağından etkilenirler. Çocuklarının benliğinin gelişmesinde önemli rolü olan ebeveynlerin kariyer tercihi sürecinde etkisi büyüktür. Çocuk ve ebeveynlerin kariyer hedeflerinin uyumsuzluğu çatışmalara neden olmaktadır. Bu çalışmanın amacı gençlerin kendileri için belirledikleri kariyer hedefi ile ebeveynlerinin onlar için belirledikleri kariyer hedefleri arasındaki uyumsuzlukları ölçmek amacıyla Sawitri, Creed, Perdhana (2020) tarafından geliştirilen Ebeveyn-Birey Kariyer Hedefleri Çelişkileri Ölçeği’nin Türkçe uyarlamasını yapmaktır. Ebeveyn-Birey Kariyer Hedefleri Çelişkileri Ölçeği dışında katılımcıların özelliklerini betimlemek amacıyla araştırmacılar tarafından “Kişisel Bilgi Formu” oluşturulmuştur. Ayrıca katılımcılara Ergen Ebeveyn Kariyer Uyumu Ölçeği de yöneltilmiştir. Ebeveyn-Birey Kariyer Hedefleri Çelişkileri Ölçeği yetenek tutarsızlıkları, seçim tutarsızlıkları ve coşku tutarsızlıkları üç faktörlü bir yapıdan oluşmuştur. Ölçeğin orijinalindeki bu yapının doğrulanıp doğrulanmadığını test etmek için yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda elde edilen Ki-kare değeri, Normlaştırılmış Uyum İndeksi (Normed Fit Index - NFI), Artan Uyum İndeksi (Incremental Fit Index, IFI), Turker-Lewis Index (TLI) Yaklaşık Hataların Ortalama Karekökü (Root Mean Square Error of Approximation, RMSEA) ,SRMR (Standardized Root Mean Square Residual) değerleri dikkate alınmıştır. Ölçeğin güvenirlik analizleri için Cronbach Alfa iç tutarlık katsayısı hesaplanmıştır. Cronbach alpha katsayısı ise .93 olarak hesaplanmıştır. Yetenek tutarsızlığı alt boyutunun Cronbach alpha katsayısı ise .82; seçim tutarsızlığı alt boyutunun .93 ve coşku tutarsızlığı alt boyutunun .94 olarak hesaplanmıştır. Çalışma kapsamında yapılan geçerlilik ve güvenirlik çalışması genç yetişkin örneklem için örneğin Türkçe formunun geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler
Kariyer Kariyer uyumu Kariyer hedefi Meslek seçimi Ölçek uyarlama
Kaynakça
- Aşık, T. (2008). İlköğretimde yöneltme öneri formu uygulamasının öğrencilerin okul alan seçiminde etkilerinin belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
- Bacanlı, F., Akyol, E. Y., Kaynak, S. ve Özhan, M. B. (2018). Ergen-ebeveyn kariyer uyumu ölçeği'ni Türkçeye uyarlama çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 19(2), 389-407. https://doi.org/10.12984/egeefd.396759
- Bacanlı, F., Eşici, H. ve Özünlü, M. B. (2013). Kariyer karar verme güçlüklerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(40), 198-211.
- Çokluk, Ö. Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2014). Çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Feldman, D. (2003). The antecedents and consequences of early career ındecision among young adults. Human Resource Management Review, 13, 499–531. https://doi.org/10.1016/S1053-4822(03)00048-2
- Guan, Y., Wang, F., Liu, H., Ji, Y., Jia, X., Fang, Z., and Li, C. (2015). Career-specific parental behaviors, career exploration and career adaptability: A three-wave investigation among Chinese undergraduates. Journal of Vocational Behavior, 86, 95-103. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2014.10.007
- Güneş, A. (2015). Kariyere ilişkin ebeveyn desteği ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlama çalışması (yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Kalaycı, Ş. (2014). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayıncılık.
- Kuzgun, Y. (2003). Meslek Rehberliği ve Danışmanlığına Giriş, Ankara: Nobel Yayınları.
- Korkut, F. (2008). Kariyer Yolculuğu, Ankara: Ses Reklam İletişim.
- Nazlı, S. (2011). Kapsamlı gelişimsel Rehberlik Programı, Ankara: Anı Yayıncılık.
- Nota, L., Gınevra, M.C. ve Soresi, S. (2012). The career and work adaptability questionnaire (CWAQ): a first contribution to its validation. Journal of Adolescence, 35(6), 1557-1569. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2012.06.004
- Otto, L. B. (2000). Youth perspectives on parental career influence. Journal of Career Development, 27(2), 111-118. https://doi.org/10.1177/089484530002700205
- Özdamar, K. (2013). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (9. Baskı). Ankara: Nisan Kitabevi.
- Özyürek, R. (2013). Kariyer psikolojik danışmanlığı kuramları: Çocuk ve ergenler için kariyer rehberliği uygulamaları (1. baskı). Ankara: Nobel Akademi.
- Özyürek, R., & Atıcı, M. K. (2016). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimi kararlarında kendilerine yardım eden kaynakların belirlenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(17), 33-42.
- Sanatı, A. (2019). Lise öğrencilerinin ergen-ebeveyn kariyer uyumunun çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
- Sawitri, D. R., Creed, P. A. and Perdhana, M. S. (2020). The discrepancies between individual-set and parent-set career goals scale: Development and initial validation. Journal of Career Development. 1-16. https://doi.org/10.1177/0894845320901795
- Sawitri, D. R., Creed, P. A., and Zimmer-Gembeck, M. J. (2012). The adolescent– parent career congruence scale: Development and initial validation. Journal of Career Assessment, 21(2), 210-226. https://doi.org/10.1177/1069072712466723
- Schultheiss, D., Kress, H., Manzi, A. and Glasscock, J. (2001). Relational influences in career development: A qualitative inquiry. The Counseling Psychologist, 29, 214-239. https://doi.org/10.1177/0011000001292003
- Tabachnick, B. G., and Fidel, L. S. (2014). Using multivariate statistics (6th Ed.). England/Essex: Pearson Publication.
- Ulaş, Ö. (2016). Kariyer kararı verme öz-yetkinliği: bir model testi (yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Yılmaz, F. N., ve Gündüz, H. Ç. (2018) Lise öğrencilerinin kariyer kaygılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1585-1602. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018.18.39790-471164
Adaptation of The Discrepancies Between Individual- Set and Parent- Set Career Goals Scale into Turkish: Validity and Reliability Study
Öz
Career choice one of the foremost important decisions that individuals make in their life and affects their entire lives. The choice of profession is decisive in one's interpersonal relationships and life roles. Individuals are influenced by many social support sources such as family, friends, teachers in their career preferences. Parents, who have an important role in the development of their children, have a great influence on the career choice process. The mismatch of the career goals of children and parents causes conflicts. The aim of this study is to make a Turkish adaptation of The Discrepancies Between Individual- Set and Parent- Set Career Goals Scale by Sawitri, Creed, Perdhana (2020) to measure the incompatibilities between the career goals that young people set for themselves and the career goals that their parents set for them. Apart from The Discrepancies Between ındividual- Set and Parent- Set Career Goals Scale, a "Personal Information Form" was created by the researchers to describe the characteristics of the participants. In addition, the Adolescent- Parent Career Congruence Scale was directed to the participants. The Discrepancies Between ındividual- Set and Parent- Set Career Goals Scale consists of a three-factor structure for ability inconsistencies, choice inconsistencies and enthusiasm inconsistencies. The Chi-square value obtained as a result of the confirmatory factor analysis performed to test whether this structure in the original of the scale is verified or not, Normed Fit Index (NFI), Incremental Fit Index (IFI), Turker-Lewis Index (TLI) Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA) and SRMR (Standardized Root Mean Square Residual) values were taken into account. Cronbach Alpha internal consistency coefficient was calculated for the reliability analysis of the scale. The Cronbach alpha coefficient was calculated as .93. The Cronbach alpha coefficient of the skill inconsistency sub-dimension is .82; the selection inconsistency sub-dimension was .93 and the enthusiasm inconsistency sub-dimension was .94. The validity and reliability study conducted within the scope of the study shows that the Turkish form for the young adult sample is valid and reliable.
Anahtar Kelimeler
Career Career Adjustment Career Choice Career Goal Scale Adaptation
Kaynakça
- Aşık, T. (2008). İlköğretimde yöneltme öneri formu uygulamasının öğrencilerin okul alan seçiminde etkilerinin belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
- Bacanlı, F., Akyol, E. Y., Kaynak, S. ve Özhan, M. B. (2018). Ergen-ebeveyn kariyer uyumu ölçeği'ni Türkçeye uyarlama çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 19(2), 389-407. https://doi.org/10.12984/egeefd.396759
- Bacanlı, F., Eşici, H. ve Özünlü, M. B. (2013). Kariyer karar verme güçlüklerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(40), 198-211.
- Çokluk, Ö. Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2014). Çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Feldman, D. (2003). The antecedents and consequences of early career ındecision among young adults. Human Resource Management Review, 13, 499–531. https://doi.org/10.1016/S1053-4822(03)00048-2
- Guan, Y., Wang, F., Liu, H., Ji, Y., Jia, X., Fang, Z., and Li, C. (2015). Career-specific parental behaviors, career exploration and career adaptability: A three-wave investigation among Chinese undergraduates. Journal of Vocational Behavior, 86, 95-103. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2014.10.007
- Güneş, A. (2015). Kariyere ilişkin ebeveyn desteği ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlama çalışması (yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Kalaycı, Ş. (2014). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayıncılık.
- Kuzgun, Y. (2003). Meslek Rehberliği ve Danışmanlığına Giriş, Ankara: Nobel Yayınları.
- Korkut, F. (2008). Kariyer Yolculuğu, Ankara: Ses Reklam İletişim.
- Nazlı, S. (2011). Kapsamlı gelişimsel Rehberlik Programı, Ankara: Anı Yayıncılık.
- Nota, L., Gınevra, M.C. ve Soresi, S. (2012). The career and work adaptability questionnaire (CWAQ): a first contribution to its validation. Journal of Adolescence, 35(6), 1557-1569. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2012.06.004
- Otto, L. B. (2000). Youth perspectives on parental career influence. Journal of Career Development, 27(2), 111-118. https://doi.org/10.1177/089484530002700205
- Özdamar, K. (2013). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (9. Baskı). Ankara: Nisan Kitabevi.
- Özyürek, R. (2013). Kariyer psikolojik danışmanlığı kuramları: Çocuk ve ergenler için kariyer rehberliği uygulamaları (1. baskı). Ankara: Nobel Akademi.
- Özyürek, R., & Atıcı, M. K. (2016). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimi kararlarında kendilerine yardım eden kaynakların belirlenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(17), 33-42.
- Sanatı, A. (2019). Lise öğrencilerinin ergen-ebeveyn kariyer uyumunun çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
- Sawitri, D. R., Creed, P. A. and Perdhana, M. S. (2020). The discrepancies between individual-set and parent-set career goals scale: Development and initial validation. Journal of Career Development. 1-16. https://doi.org/10.1177/0894845320901795
- Sawitri, D. R., Creed, P. A., and Zimmer-Gembeck, M. J. (2012). The adolescent– parent career congruence scale: Development and initial validation. Journal of Career Assessment, 21(2), 210-226. https://doi.org/10.1177/1069072712466723
- Schultheiss, D., Kress, H., Manzi, A. and Glasscock, J. (2001). Relational influences in career development: A qualitative inquiry. The Counseling Psychologist, 29, 214-239. https://doi.org/10.1177/0011000001292003
- Tabachnick, B. G., and Fidel, L. S. (2014). Using multivariate statistics (6th Ed.). England/Essex: Pearson Publication.
- Ulaş, Ö. (2016). Kariyer kararı verme öz-yetkinliği: bir model testi (yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Yılmaz, F. N., ve Gündüz, H. Ç. (2018) Lise öğrencilerinin kariyer kaygılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1585-1602. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018.18.39790-471164
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Eylül 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Cilt: 10 Sayı: 3 |
Cited By
INDIVIDUAL-PARENT CAREER GOAL DISCREPANCIES SCALE: TURKISH FORM FACTOR STRUCTURE AND ANALYSIS ACCORDING TO DEMOGRAPHIC VARIABLES
Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute
https://doi.org/10.30794/pausbed.1076622
e-ISSN: 2147-1606