Öğretimsel Dokümanlardaki Etkinliklerin Amaçlarının Ortaokul Matematik Öğretmenlerinin Perspektifinden İncelenmesi
Öz
Bu çalışmada ortaokul matematik öğretmenlerinin öğretimsel dokümanlardaki etkinliklerin amaçlarını nasıl algıladıkları incelenmiştir. Araştırmanın katılımcıları, Türkiye’nin güneyindeki bir devlet üniversitesinde lisansüstü eğitime devam etmekte olan 15 ortaokul matematik öğretmenidir. Öğretmenlerin Mesleki deneyimleri 1 ile 6 yıl arasında değişmektedir. Bu araştırma betimsel bir çalışmadır. Çalışmanın verileri, katılımcılara etkinlik tasarımı ve uygulamaları ile ilgili herhangi bir eğitim verilmeden toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak katılımcılara ders kitaplarından rastgele seçilmiş dört etkinliğin yer aldığı bir form dağıtılmıştır. Bu etkinliklerin her birinin amacını yazmaları istenmiştir. Elde edilen veriler nitel analiz yöntemlerinden içerik ve betimsel analiz yöntemleri ile analiz edilmiştir. İçerik analizlerinden elde edilen bulgulara göre aynı etkinliğin amacının öğretmenlere göre çeşitlilik gösterdiği görülmüştür. Betimsel analizlerden elde edilen bulgulara göre ise katılımcıların cevaplarının bilişsel talep düzeylerine göre sınıflandırma bağlamında farklı sınıflarda değerlendirilebilecek tarzda oldukları görülmüştür. Öğretmenlerin verilen bir etkinliğin amacını birbirinden farklı algılamaları, etkinliğin uygulanma amaçlarının farklı olabileceği şeklinde yorumlanabilir. Ayrıca, farklı öğretmenle eğitim gören öğrencilerin farklı öğrenme çıktıları olabilir. Bu ise aynı eğitim süreçlerinden geçen öğrencilerin ilgili matematiksel kavramlara ilişkin farklı bilişsel düzeylerde olmalarına sebep olabilir. Buradan hareketle etkinliğin bir araç olarak değerlendirilip amacının da buna dönük belirlenmesinin ve vurgulanmasının gerekliliği ortaya konulmuştur. Özellikle, ders kitaplarında verilen etkinliklerle neyin amaçlandığının daha açık ve anlaşılır bir şekilde ifadesinin önemi ortaya çıkmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Öğretimsel döküman Öğretimsel Etkinlik Etinliğin amacı Bilişsel talep düzeyi Öğretmen görüşleri
Kaynakça
- Ainley, J.,Pratt, D., &Hansen, A. (2006). Connecting engagement and focus in pedagogic task design. British Educational Research Journal, 32(1), 23-38.
- Ainley, J. &Margolinas, C. (2013). Accounting for student perspectives in task design. En C.Margolinas, A. Watson, M. Ohtani, J. Ainley, J. B. Frant, M. Doorman, C. Kieran, A. Leung,P. Sullivan, D. Thompson y Y. Yang (Eds.), Proceedings of ICMI Study 22. Task Design in Mathematics Education (pp. 151-152). Oxford, UK: ICMI.
- Bayazit,I. (2013). Quality of the tasks in the new Turkish elementary mathematics textbooks: The case of proportional reasoning. International Journal of Science and Mathematics Education, 11(3), 651-682.
- Bozkurt, A. (2012). Matematik öğretmenlerinin matematiksel etkinlik kavramına dair algıları. Eğitim ve Bilim, 37(166). 101-115.
- Bozkurt, A. (2018). Ortaokul 6. Sınıf Matematik Ders Kitabındaki Etkinliklerin Amaç, Öğrenci Çalışma Biçimi ve Uygulanabilirlik Yönleriyle Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(66), 536-549.
- Bozkurt, A.,& Kuran, K. (2016). Öğretmenlerin Matematik Ders Kitaplarındaki Etkinlikleri Uygulama ve Etkinlik Tasarlama Deneyim ve Görüşlerinin İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 17(2), 377-398.
- Choy, B. H. (2016). Snapshots of mathematics teacher noticing during task design. Mathematics Education Research Journal, 28(3), 421-440.
- Choy, B. H. (2018). From Task to Activity: Noticing Affordances, Design, and Orchestration. Mathematics Instruction: Goals, Tasks And Activities-Yearbook 2018, Association of Mathematics Educators, 11.
- Cırıtcı, H., Gönen, İ., Araç, D., Özarslan, M., Pekcan, N. ve Şahin, M., (2018). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Matematik Ders kitabı 5. Devlet Kitapları. Ankara.
- Clarke, D.,& Roche, A. (2018). Using contextualized tasks to engage students in meaningful and worthwhile mathematics learning. The Journal of Mathematical Behavior. 51, 95-108
- Coles, A.,& Brown, L. (2016). Task design for ways of working: making distinctions in teaching and learning mathematics. Journal of Mathematics Teacher Education, 19(2-3), 149-168.
- Daher, W.,Anabousy, A., &Jabarin, R. (2018). Metacognition, Positioning and Emotions in Mathematical Activities. International Journal of Research in Education and Science, 4(1), 292-303.
- Doyle, W. (1983). Academic work. Review of educational research, 53(2), 159-199.
- Dweck, C. S. (2000). Self theories: Their role in motivation, personality, and development. Philadelphia, VA: Psychology Press.
- Fraenkel, J. R.,Wallen, N. E., &Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill Humanities /SocialSciences/ Languages.
- Henningsen, M., & Stein, M. K. (1997). Mathematical tasks and student cognition: Classroom-based factors that support and inhibit high-level mathematical thinking and reasoning. Journal for research in mathematics education, 524-549.
- Jonassen, D. H. (1992). What are cognitive tools?. In Cognitive tools for learning (pp. 1-6). Springer, Berlin, Heidelberg.
- Kerpiç, A.,& Bozkurt, A. (2011). Etkinlik Tasarım Ve Uygulama Prensipleri Çerçevesinde 7. Sınıf Matematik Ders Kitabı Etkinliklerinin Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16).
- Kieran, C., Doorman, M., ve Ohtani, M. (2015). Frameworks and principles for task design. In Task Design In Mathematics Education (pp. 19-81). Springer International Publishing.
- Komatsu, K., & Jones, K. (2019). Task design principles for heuristic refutation in dynamic geometry environments. International Journal of Science and Mathematics Education, 17(4), 801-824.
- Liljedahl, P.,Chernoff, E., & Zazkis, R. (2007). Interweaving mathematics and pedagogy in task design: A tale of one task. Journal of Mathematics Teacher Education, 10(4-6), 239-249.
- Mayes, J. T. (1992). Cognitive tools: A suitable case for learning. In Cognitive tools for learning (pp. 7-18). Springer, Berlin, Heidelberg.
- MEB, (2016), 6. Sınıf Matematik Ders Kitabı. Ankara: Sevgi yayınları
- MEB, (2018), 6. Sınıf Matematik Ders Kitabı. Ankara: Devlet Kitapları
- MEB (2018). Matematik dersi öğretim programı (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara.
- Miles, M.B.,& Huberman, M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook (2. ed.). London.
- National Council of Teachers of Mathematics. (1991). Professional standards for teaching mathematics. Reston, VA: The National Council of Teachers of Mathematics.
- Newman, D., Griffin, P., & Cole, M. (1989). The construction zone: Working for cognitive change in school. Cambridge, MA: Cambridge University Press.
- Ojose, B. (2015). Students’ misconceptions in mathematics: Analysis of remedies and what research says. Ohio Journal of School Mathematics, 72, 30-34.
- Özgeldi, M., &Esen, Y. (2010). Analysis of mathematical tasks in Turkish elementary school mathematics textbooks. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 2277-2281.
- Özgen, K. (2017). Matematiksel Öğrenme Etkinliği Türlerine Yönelik Kuramsal Bir Çalışma: Fonksiyon Kavramı Örneklemesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (3), 1437-1464.
- Özmantar, M. F. ve Bingölbali, E. (2009). Etkinlik tasarımı ve temel tasarım prensipleri. M. F. Özmantar ve E. Bingölbali (Ed.), Matematiksel Zorluklar ve Çözüm Önerileri (s.313-348).
- Özmantar, M. F.,& Aslan, B. Matematiksel Etkinliklerin Uygulanması Sırasında Ortaya Çıkan Öğretmen ve Öğrenci Rolleri. International Journal of Social Science Research, 6(1), 1-23.
- Reçber, H.,& Sezer, R. (2018). 8. Sınıf Matematik Ders Kitabındaki Etkinliklerin Bilişsel Düzeyinin Programdakilerle Karşılaştırılması1. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 51(1), 55-76.
- Robson, C. (2009). Real world research: a resource for social scientists and practitioner researchers. Malden, MA: Blackwell.
- Rollard, R. G. (2012). Synthesizing the evidence on classroom goal structures in middle and secondary schools: A meta analysis and narrative review. Review of Educational Research, 82 (4), 396–435.
- Stein, M. K., Grover, B. W., & Henningsen, M. (1996). Building student capacity for mathematical thinking and reasoning: An analysis of mathematical tasks used in reform classrooms. American educational research journal, 33(2), 455-488.
- Stein, M. K., Smith, M. S., Henningsen, M. A. & Silver, E. A. (2000). Implementing standards-based mathematics instructions: a case book for Professional development. New York: Teachers College.
- Stein, M. K.,& Smith, M. S. (1998). Mathematical tasks as a framework for reflection: From research to practice. Mathematics teaching in the middle school, 3(4), 268-275.
- Swan, M., Bell, A., Phillips, R., & Shannon, A. (2000). The purposes of mathematical activities and pupils' perceptions of them. Research in Education, 63(1), 11-20.
- Ubuz, B.,& Sarpkaya, G. (2014). İlköğretim 6. sınıf cebirsel görevlerin bilişsel istem seviyelerine göre incelenmesi: Ders kitapları ve sınıf uygulamaları. İlköğretim Online, 13(2).
- Uğurel, I.,Bukova-Güzel, E., & Kula, S. Matematik Öğretmenlerinin Öğrenme Etkinlikleri Hakkındaki Görüş Ve Deneyimleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 103-123.
- Watson, A.,& Ohtani, M., (2015). Task design in mathematics education. An ICMI Study, 22.
- Watson, A. (2016). Parameters for practice and research in task design in mathematics education. In 13th International Congress on Mathematical Education, Hamburg, Germany.
- Younger, M. (2018). Spatial Skills Activities in the Middle School Mathematics Teachers' Toolkit: The Impact of Spatial Skill Activities on Mathematical Thinking (Doctoral dissertation).
Öz
This study aims to examine how mathematics teachers perceive the purposes of text book activities. The participants include 15 secondary school math teachers enrolled in a Master program at a state university in the south of Turkey. The professional experience of the participants varies from 1 to 6 years. The study was designed as a descriptive research. The data were collected from participants before they attended to a course about design and implementation of activities. As a data collection tool, participants were given a form with four randomly selected text book activities and asked to write the purposes for each of these activities. Among the qualitative analysis methods, the content and descriptive analysis methods were used to analyze the data. The content analysis revealed that teachers had disparate perceptions about the purposes of the same activity. On the other hand, according to the results obtained from the descriptive analyses, it was established that the answers of the participants could be categorized in different levels in terms of classification according to cognitive demand levels. Teachers' varying perceptions of the purposes of a given activity can be attributed to the fact that the activity was designed and implemented for different purposes. In addition, students taught by different teachers may have different learning outcomes. This may cause the students who go through the same educational processes to be at different cognitive levels for the relevant mathematical concepts. On that basis, it has been put forward how important it is to perceive activities as a tool, and to determine and highlight their objectives accordingly. Especially with the activities given in textbooks, the importance of expressing the purpose of the activity in a clearer and more understandable way emerged.
Anahtar Kelimeler
Instructional documents activity purpose of activity cognitive demand level teacher’s perceptions
Kaynakça
- Ainley, J.,Pratt, D., &Hansen, A. (2006). Connecting engagement and focus in pedagogic task design. British Educational Research Journal, 32(1), 23-38.
- Ainley, J. &Margolinas, C. (2013). Accounting for student perspectives in task design. En C.Margolinas, A. Watson, M. Ohtani, J. Ainley, J. B. Frant, M. Doorman, C. Kieran, A. Leung,P. Sullivan, D. Thompson y Y. Yang (Eds.), Proceedings of ICMI Study 22. Task Design in Mathematics Education (pp. 151-152). Oxford, UK: ICMI.
- Bayazit,I. (2013). Quality of the tasks in the new Turkish elementary mathematics textbooks: The case of proportional reasoning. International Journal of Science and Mathematics Education, 11(3), 651-682.
- Bozkurt, A. (2012). Matematik öğretmenlerinin matematiksel etkinlik kavramına dair algıları. Eğitim ve Bilim, 37(166). 101-115.
- Bozkurt, A. (2018). Ortaokul 6. Sınıf Matematik Ders Kitabındaki Etkinliklerin Amaç, Öğrenci Çalışma Biçimi ve Uygulanabilirlik Yönleriyle Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(66), 536-549.
- Bozkurt, A.,& Kuran, K. (2016). Öğretmenlerin Matematik Ders Kitaplarındaki Etkinlikleri Uygulama ve Etkinlik Tasarlama Deneyim ve Görüşlerinin İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 17(2), 377-398.
- Choy, B. H. (2016). Snapshots of mathematics teacher noticing during task design. Mathematics Education Research Journal, 28(3), 421-440.
- Choy, B. H. (2018). From Task to Activity: Noticing Affordances, Design, and Orchestration. Mathematics Instruction: Goals, Tasks And Activities-Yearbook 2018, Association of Mathematics Educators, 11.
- Cırıtcı, H., Gönen, İ., Araç, D., Özarslan, M., Pekcan, N. ve Şahin, M., (2018). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Matematik Ders kitabı 5. Devlet Kitapları. Ankara.
- Clarke, D.,& Roche, A. (2018). Using contextualized tasks to engage students in meaningful and worthwhile mathematics learning. The Journal of Mathematical Behavior. 51, 95-108
- Coles, A.,& Brown, L. (2016). Task design for ways of working: making distinctions in teaching and learning mathematics. Journal of Mathematics Teacher Education, 19(2-3), 149-168.
- Daher, W.,Anabousy, A., &Jabarin, R. (2018). Metacognition, Positioning and Emotions in Mathematical Activities. International Journal of Research in Education and Science, 4(1), 292-303.
- Doyle, W. (1983). Academic work. Review of educational research, 53(2), 159-199.
- Dweck, C. S. (2000). Self theories: Their role in motivation, personality, and development. Philadelphia, VA: Psychology Press.
- Fraenkel, J. R.,Wallen, N. E., &Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill Humanities /SocialSciences/ Languages.
- Henningsen, M., & Stein, M. K. (1997). Mathematical tasks and student cognition: Classroom-based factors that support and inhibit high-level mathematical thinking and reasoning. Journal for research in mathematics education, 524-549.
- Jonassen, D. H. (1992). What are cognitive tools?. In Cognitive tools for learning (pp. 1-6). Springer, Berlin, Heidelberg.
- Kerpiç, A.,& Bozkurt, A. (2011). Etkinlik Tasarım Ve Uygulama Prensipleri Çerçevesinde 7. Sınıf Matematik Ders Kitabı Etkinliklerinin Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16).
- Kieran, C., Doorman, M., ve Ohtani, M. (2015). Frameworks and principles for task design. In Task Design In Mathematics Education (pp. 19-81). Springer International Publishing.
- Komatsu, K., & Jones, K. (2019). Task design principles for heuristic refutation in dynamic geometry environments. International Journal of Science and Mathematics Education, 17(4), 801-824.
- Liljedahl, P.,Chernoff, E., & Zazkis, R. (2007). Interweaving mathematics and pedagogy in task design: A tale of one task. Journal of Mathematics Teacher Education, 10(4-6), 239-249.
- Mayes, J. T. (1992). Cognitive tools: A suitable case for learning. In Cognitive tools for learning (pp. 7-18). Springer, Berlin, Heidelberg.
- MEB, (2016), 6. Sınıf Matematik Ders Kitabı. Ankara: Sevgi yayınları
- MEB, (2018), 6. Sınıf Matematik Ders Kitabı. Ankara: Devlet Kitapları
- MEB (2018). Matematik dersi öğretim programı (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara.
- Miles, M.B.,& Huberman, M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook (2. ed.). London.
- National Council of Teachers of Mathematics. (1991). Professional standards for teaching mathematics. Reston, VA: The National Council of Teachers of Mathematics.
- Newman, D., Griffin, P., & Cole, M. (1989). The construction zone: Working for cognitive change in school. Cambridge, MA: Cambridge University Press.
- Ojose, B. (2015). Students’ misconceptions in mathematics: Analysis of remedies and what research says. Ohio Journal of School Mathematics, 72, 30-34.
- Özgeldi, M., &Esen, Y. (2010). Analysis of mathematical tasks in Turkish elementary school mathematics textbooks. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 2277-2281.
- Özgen, K. (2017). Matematiksel Öğrenme Etkinliği Türlerine Yönelik Kuramsal Bir Çalışma: Fonksiyon Kavramı Örneklemesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (3), 1437-1464.
- Özmantar, M. F. ve Bingölbali, E. (2009). Etkinlik tasarımı ve temel tasarım prensipleri. M. F. Özmantar ve E. Bingölbali (Ed.), Matematiksel Zorluklar ve Çözüm Önerileri (s.313-348).
- Özmantar, M. F.,& Aslan, B. Matematiksel Etkinliklerin Uygulanması Sırasında Ortaya Çıkan Öğretmen ve Öğrenci Rolleri. International Journal of Social Science Research, 6(1), 1-23.
- Reçber, H.,& Sezer, R. (2018). 8. Sınıf Matematik Ders Kitabındaki Etkinliklerin Bilişsel Düzeyinin Programdakilerle Karşılaştırılması1. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 51(1), 55-76.
- Robson, C. (2009). Real world research: a resource for social scientists and practitioner researchers. Malden, MA: Blackwell.
- Rollard, R. G. (2012). Synthesizing the evidence on classroom goal structures in middle and secondary schools: A meta analysis and narrative review. Review of Educational Research, 82 (4), 396–435.
- Stein, M. K., Grover, B. W., & Henningsen, M. (1996). Building student capacity for mathematical thinking and reasoning: An analysis of mathematical tasks used in reform classrooms. American educational research journal, 33(2), 455-488.
- Stein, M. K., Smith, M. S., Henningsen, M. A. & Silver, E. A. (2000). Implementing standards-based mathematics instructions: a case book for Professional development. New York: Teachers College.
- Stein, M. K.,& Smith, M. S. (1998). Mathematical tasks as a framework for reflection: From research to practice. Mathematics teaching in the middle school, 3(4), 268-275.
- Swan, M., Bell, A., Phillips, R., & Shannon, A. (2000). The purposes of mathematical activities and pupils' perceptions of them. Research in Education, 63(1), 11-20.
- Ubuz, B.,& Sarpkaya, G. (2014). İlköğretim 6. sınıf cebirsel görevlerin bilişsel istem seviyelerine göre incelenmesi: Ders kitapları ve sınıf uygulamaları. İlköğretim Online, 13(2).
- Uğurel, I.,Bukova-Güzel, E., & Kula, S. Matematik Öğretmenlerinin Öğrenme Etkinlikleri Hakkındaki Görüş Ve Deneyimleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 103-123.
- Watson, A.,& Ohtani, M., (2015). Task design in mathematics education. An ICMI Study, 22.
- Watson, A. (2016). Parameters for practice and research in task design in mathematics education. In 13th International Congress on Mathematical Education, Hamburg, Germany.
- Younger, M. (2018). Spatial Skills Activities in the Middle School Mathematics Teachers' Toolkit: The Impact of Spatial Skill Activities on Mathematical Thinking (Doctoral dissertation).
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 21 Eylül 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020Cilt: 9 Sayı: 3 |
Cited By
“MATEMATik” Dijital Eğitim Platformu Cebir Görevlerinin Bilişsel İstem Düzeylerinin İncelenmesi
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.52826/mcbuefd.1316169
Matematik Eğitiminde Etkinlik Temelli Öğretim: Öğretmenlerin Etkinlik Değerlendirmeleri
Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.53444/deubefd.1359320
Examining the Quality of the Elementary School Mathematics Tasks Recommended for Distance Education
Cukurova University Faculty of Education Journal
https://doi.org/10.14812/cuefd.950622
e-ISSN: 2147-1606