Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Görsel Öğrenme Bağlamında Çizgi Filmlerin Fen Eğitimi ve Bilim Öğretimi Açısından İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 2, 482 - 502

Öz

Hızla değişen dünyada eğitim önemli bir yere sahiptir. Günümüz eğitim anlayışında bireylerden istenilen merak etmesi, araştırması, bilgiyi doğru şekilde günlük hayata dahil edebilmeleri, kendi ilgi alanlarını keşfederek çalışması, problem karşısında çözümler üretmesi ve değerlere karşı saygılı olmasıdır. Fen bilgisi dersi pek çok soyut ve somut kavramı içermektedir. Özellikle soyut kavramların öğretiminde çocukların güçlük çekmemesi ve fen konularını daha iyi anlayabilmeleri için farklı yöntemlerle bu konular çocuklara öğretilmelidir. Bu yöntemlerden birisi de çocuklara görsel öğrenme ortamını sunarak farklı görsel materyaller ile fen kavramlarını öğretmektir. Bu noktadan hareketle araştırmada görsel öğrenme araçlarından biri olan çizgi filmlerle çalışılmıştır. Bu araştırmanın amacı çizgi filmlerin fen ve bilim öğretimi açısından değerlendirilmesidir. Araştırmanın verilerini, “çizgi film belirleme formu” ile seçilen 10 adet çizgi film oluşturmaktadır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda çocukların çizgi filmlerden neler öğrendikleri, görsel öğrenme ortamlarında hangi yaş gruplarına hangi çizgi filmlerin fen ve bilim öğretimi için izletilmesinin uygun olduğu listelenerek sunulmuştur. Fen alanında yapılacak olan bu çalışmanın aynı zamanda bundan sonraki yapılacak çalışmalara öncülük etmesi hedeflenmektedir.

Etik Beyan

çalışma nitel desende olup, fen eğitimi alanında kullanılabilecek çizgi filmler 2018 fen müfredatı kavram/konu, bilimsel temalar bağlamında incelenmiştir. Bu nedenle çalışmada bu bilgilerin tespit edilebilmesi amacıyla durum çalışması yapılmış ve belirlenen çizgi filmler incelenmiştir. Bu durum nedeniyle çalışmada her hangi bir etik beyanname temin edilmemiştir.

Kaynakça

  • Altay, S. (2022). Bilimin doğası ve sosyobilimsel konular etkinlikleriyle desteklenen araştırmaya dayalı öğretimin dördüncü sınıfların fen öğrenmelerine etkisi. (Tez No. 727545) [Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
  • Aplhan, G. (2008). Görsel okuryazarlık ve öğretim teknolojisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (2), 74-102 https://dergipark.org.tr/en/pub/yyuefd/issue/13714/166034
  • Ateş, E., (2019). Çizgi filmlerle fen eğitimine bir aksiyon örneği. (Tez No. 546264) [Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
  • Balım, A. G., Aydın, G., & Evrekli, E. (2006). Fen ve teknoloji öğretiminde zihin haritaları ve kavram haritaları kullanmanın önemi. In VI. International Educational Technologies Conference, Famagusta, Turkish Republic of Northern Cyprus.April (Vol. 19). https://www.academia.edu/387565/Fen_ve_teknoloji_%C3%B6%C4%9Fretiminde_zihin_haritalar%C4%B1_ve_kavram_haritalar%C4%B1_kullanman%C4%B1n_%C3%B6nemi
  • Berber, A., Anılan, B., Odabaş, İ. N., ve Alkan, D. (2019). Fen bilimleri öğretmen adaylarının eğitimde çizgi filmin kullanımına ilişkin görüşleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 465-492 https://dergipark.org.tr/tr/pub/ogusbd/issue/44338/548529
  • Ceran, S. A. (2021). 21. yüzyıl becerileri bağlamında fen eğitiminin bugünü ve geleceği: Türkiye perspektifinde bir analiz. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(4), 3191-3218 https://dergipark.org.tr/tr/pub/itobiad/issue/66167/908645
  • Creswell, J. W. (2014). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. SAGE Publications.
  • Daşdemir, İ. (2013). Sosyal bilgiler öğretiminde coğrafi bilgi sistemleri kullanımının öğrencilerin akademik başarısına etkisi. (Tez No. 327572) [Yüksek lisans tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
  • Demir, M., & Rüstemoğlu, H. P. (2022). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Bilim İnsanı İmajlarının İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 442-460. https://dergipark.org.tr/tr/pub/aeusbed/issue/71535/1096143
  • Demirkuş, N., & Gülen, S. (2017). Popüler fizik kavramları içeren görsel ders materyali geliştirme çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 320-338 https://dergipark.org.tr/tr/pub/yyuefd/issue/28496/304145
  • Gonsoulin Jr, W. B. (2001). How do middle school students depict science and scientists?. [Doctoral Dissertation, Mississippi State University]. Mississippi State University ProQuest Dissertations & Theses https://www.proquest.com/openview/7e8e585c04f13566094335d9872c7348/1?pq-origsite=gscholar&cbl=18750&diss=y.
  • Göktaş, İ. (2022). Bilimsel süreç becerilerinin başarı amaç yönelim aracılığıyla fen bilgisi öğretmen adaylarının üniversite kimya derslerindeki fen öğrenme anlayışlarını yordaması. (Tez No. 713653) [Yüksek lisans tezi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
  • Gülen, S. (2016). Tool of association concept; volume of concept. Participatory Educational Research, 3(5), 45-50.https://dergipark.org.tr/en/pub/per/issue/47594/601185
  • Kinchin, I. M. (2000). Case study: Concept mapping in Biology. Journal of Biological Education, 34(2), 61-68 https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/00219266.2000.9655687 Koloğlu, T. F., Kantar, M., & Doğan, M. (2016). Öğretim elemanlarının uzaktan eğitimde hazırbulunuşluklarının önemi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 2(1), 52-70 https://dergipark.org.tr/tr/pub/auad/issue/34011/376515
  • Medina-Jerez, W., & Middleton, K. (2022). Examining Hispanic preservice teachers’ perceptions of scientists in a science methods course. International Journal on Studies in Education (IJonSE), 4(1), 70-87. https://ijonse.net/index.php/ijonse/article/view/62mn
  • Miles, M. B. , & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage. Pekdağ, B. (2010). Alternative methods in learning chemistry: Learning with animation, simulation, video and multimedia. Journal of Turkish Science Education, 7(2), 79-110. https://dergipark.org.tr/en/pub/balikesirnef/issue/3365/46480
  • Sarıbaş, Y. (2019). Lise biyoloji, fizik ve kimya ders kitaplarında kullanılan bilim tarihi hikâyelerinin niteliksel incelenmesi. (Tez No. 591391) [Doktora tezi, Marmara Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
  • Şentürk, M. (2020). Sosyal bilgiler dersinde eğitici çizgi roman ve eğitici çizgi film kullanımının öğrencilerin tutum, motivasyon ve akademik başarılarına etkileri. (Tez No. 623840) [Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
  • Tatlıoğlu, S. S. (2021). Öğrenmeye sosyal-bilişsel bir bakış: Albert Bandura. Sosyoloji Notları, 5(1), 15-30 https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosnot/issue/63416/892420
  • Türksoy, E., & Altıntaş, G. (2022). Öğretmen Adaylarının Öğretim Teknolojileri Dersinde Stop-Motion Uygulamalarına İlişkin Görüşleri. Yaşadıkça Eğitim, 36(2), 555-568 https://www.researchgate.net/publication/360630158_Ogretmen_Adaylarinin_Ogretim_Teknolojileri_Dersinde_Stop-Motion_Uygulamalarina_Iliskin_Gorusleri#fullTextFileContent
  • Tütüncü Saka, N., (2024). Social Learning Theory. Exploring Adult Education Through Learning Theory (pp.135-162), IGI Global yayınevi.
  • Ünal, G. (2009) Modellemeye dayalı fen Öğretiminin Öğrencilerin kavramsal anlama düzeylerine, bilimsel süreç becerilerine, bilimsel bilgi ve varlık anlayışlarına etkisi: 7. sınıf ışık ünitesi Örneği. (Tez No. 231558) [Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
  • Yağlı, A. (2013). Çocuğun eğitiminde ve sosyal gelişiminde çizgi filmlerin rolü: Caillou ve Pepee örneği. Turkish Studies, 8(10), 707-719 https://turkishstudies.net/DergiTamDetay.aspx?ID=5965
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Nitel Araştırma Yöntemleri (12.baskı). Seçkin yayınevi
  • Yılmaz, İ., Ulucan, H., & Pehlivan, S. (2010). Beden eğitimi öğretmenliği programında öğrenim gören öğrencilerin eğitimde teknoloji kullanımına yönelik tutum ve düşünceleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 105-118. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefad/issue/59507/855656
  • Zakirman, Z., Rahayu, C., & Gusta, W. (2022). E-Animation Media to Improve The Understanding of Elementary School Science Learning. Jurnal Basicedu, 6(3), 3411-3419.https://jbasic.org/index.php/basicedu/article/view/2595
  • https://filmsiniflandirma.ktb.gov.tr/detail/bulmaca-kulesi-1-2
  • https://www.minikacocuk.com.tr/programlar/lunanin-bilim-dunyasi
  • http://neher.com.tr/portfolio/nane-ile-limon/
  • https://eskicizgifilmlerim.blogspot.com/2010/09/sihirli-otobus.html
  • https://www.primevideo.com/-/tr/detail/Once-Upon-a-Time-The-Explorers/0GDP91JHGI78LS0T0QK88Z1BOW
  • https://belgeselsemo.com/season/birvarmis-bir-yokmus-7/
  • https://stringfixer.com/tr/Glitch_Techs
  • https://www.minikago.com.tr/programlar/kratt-kardesler
  • https://www.netflix.com/search?q=kaptan%20d%C3%BC%C5%9F%C3%BCk%20don&jbv=80179782
Toplam 35 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Fen Bilgisi Eğitimi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Fatma Önen Öztürk 0000-0002-6160-4671

Tuğçe Küçükali 0009-0000-6348-5031

Erken Görünüm Tarihi 20 Haziran 2025
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 1 Temmuz 2024
Kabul Tarihi 14 Şubat 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025Cilt: 14 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Önen Öztürk, F., & Küçükali, T. (2025). Görsel Öğrenme Bağlamında Çizgi Filmlerin Fen Eğitimi ve Bilim Öğretimi Açısından İncelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 14(2), 482-502. https://doi.org/10.30703/cije.1507878

e-ISSN: 2147-1606