Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İşitme Yetersizliği Olan Öğrencilerin İletişim Becerilerinin Akademik ve Sosyal Becerilerine Yansımasına İlişkin Ebeveyn ve Öğretmenlerin Görüşleri

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 2, 384 - 396, 26.06.2024

Seyit Işıklı Elif Akay Murat Doğan

https://doi.org/10.30703/cije.1314513

Öz

İşitme yetersizliği olan öğrencilerin dil ve iletişim becerilerinde, sosyal etkileşimlerinde ve akademik gelişimlerinde aileler ve öğretmenler öğrencilere zengin dil ortamları oluşturmaları nedeniyle önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle bu araştırmada kaynaştırma/bütünleştirme ortamlarındaki işitme yetersizliği olan öğrencilerin okul ve okul dışı ortamlardaki iletişim becerilerinin sosyal ve akademik becerilere yansımasına yönelik ebeveyn ve öğretmen görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Olgubilim araştırması olarak desenlenen bu çalışmanın katılımcılarını Kars ilinde kaynaştırma/bütünleştirme ortamlarında eğitim gören işitme yetersizliği olan 10 öğrencinin ebeveynleri ve öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşmeler, araştırmacı günlüğü ve belgelerle toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Kars ilinde kaynaştırma/bütünleştirme ortamında ilköğretime devam eden işitme yetersizliği olan öğrencilerin ebeveynlerinin erken dönem tıbbi ve eğitime yönelik müdahaleler hakkında yeterince bilgi sahibi olmadıkları ve bu müdahalelere yönelik yönlendirmeye ihtiyaçları olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin ise kaynaştırma/bütünleştirme ortamındaki eğitim uyarlamaları ve destek özel eğitim hizmetleri konusunda yeterli bilgi ve deneyime sahip olmadıkları yönünde görüş bildirdikleri görülmüştür. Her iki katılımcı grubu da kaynaştırma/bütünleştirme ortamında ilköğretime devam eden işitme yetersizliği olan öğrencilerin erken dönem tıbbi ve eğitsel müdahalelerden yararlanamamaları sonucu dil ve iletişim becerilerinde sınırlılıklar olduğunu, bu durumun sosyal etkileşime ve akademik gelişime olumsuz yansımaları olduğunu belirtmiştir. Son olarak katılımcılar işitme yetersizliği olan öğrencilerin iletişim becerilerinin, sosyal ve akademik performanslarının gelişimine yönelik çeşitli önerilerde bulunmuşlardır.

Anahtar Kelimeler

Kaynaştırma/bütünleştirme işitme yetersizliği dil ve iletişim sosyal etkileşim akademik gelişim

Kaynakça

  • Akay, E. (2023). Teachers’ opinions on the attending of the hearing-impaired students in the inclusion environment and the resource room services.Journal of Qualitative Research in Education, (23)33, 112-131.
  • Akay, E., & Gürgür, H. (2018). Kaynaştırma uygulamalarında destek özel eğitim hizmeti sunan öğretmenin mesleki gelişimi: Mentörlük. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(1), 9-36.
  • Alkhatani, B. (2021). Parents’ perspectives on cochlear implantation results for deaf children or children with hearing loss in Saudi Arabia. American Annals of the Deaf, 165(5), 510–526. https://www.jstor.org/stable/27017299
  • Alothman, A. (2014). Inclusive education for deaf students in Saudi Arabia: Perceptions of schools principals, teachers and parents. [Unpublised Doktoral Thesis]. University of Lincoln.
  • Ambrose, S. E., Appenzeller, M., Al-Salim, S., & Kaiser, A. P. (2020). Effects of an intervention designed to increase toddlers' hearing aid use. The Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 25(1), 55-67.
  • Arora, S., Smolen, E. R., Wang, Y., Hartman, M., Howerton-Fox, A., & Rufsvold, R. (2020). Language environments and spoken language development of children with hearing loss. The Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 25(4), 457-468.
  • Atlar, H., & Uzuner, Y. (2018). Okul öncesi dönemdeki işitme kayıplı bir çocuğun geçmişteki okuryazarlık yaşantılarının incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6 (1), 54-89.
  • Atmaca, U., & Uzuner, Y. (2020). Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan öğretmenlerin işitme kayıplı bireylere verilen destek hizmetlerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi: Fenomenolojik araştırma. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(4), 1214-1248.
  • Berndsen, M. & Luckner, J. (2012). Supporting students who are deaf or hard of hearing in general education classrooms: A Washington state case study. Communication Disorders Quarterly, 33(2), 111-118.
  • Cesur, E., & Bıçakçı, M. Y. (2018). İşitme yetersizliği olan bebeğin gelişiminde erken müdahale programının etkisi. International Journal of Social Science, 72, 503-520.
  • Creswell, J. W. (2021). Nitel araştırma yöntemleri (Çev: S. B. Demir ve M. Bütün). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Çakıcı, S. (2021). Özel eğitim öncesi ve sürecinde işitme cihazı veya koklear implant uygulanan çocukların deneyimleri. Yayımlanmamış [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
  • Çakıcı, S., Zeren, S., & Gümüş, N. M. (2022). Özel eğitim öncesinde ve sürecinde işitme cihazı veya koklear implant uygulanan çocukların deneyimleri. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (18), 829-841.
  • De Boer, A., Pijl, S.J. & Minnaert, A. (2011). Regular primary schoolteachers’ attitudes towards inclusive education: A review of the 169rofession. International Journal of Inclusive Education, 15 (3), 331-353.
  • Eriks-Brophy, A., Durieux-Smith, A., Olds, J., Fitzpatrick, E. M., Duquette, C., & Whittingham, J. (2012). Communication, academic, and social skills of young adults with hearing loss. The Volta Review, 112(1), 5.
  • Erkaya, A. (2018). Okul öncesi ve ilkokul dönemindeki işitme kayıplı çocukların ev ve okul dışı ortamlardaki iletişim sorunlarının incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Gerek, A., Karasu, H. P., & Girgin, Ü. (2019). İşitme kayıplı çocuklarla paylaşılan okuma etkinliğinde kullanılan seri hikâye kitaplarının hazırlanma sürecinin incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(3), 712-734.
  • Girgin, C. & Kemaloğlu, Y. (2021). İşitme yetersizliği olan çocuklara yönelik eğitim ortamları ve eğitimlerinde kullanılan iletişim yaklaşımları. H. Gürgür ve P. Şafak (Eds.), İşitme ve görme yetersizliği içinde (ss. 69-96, 4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Guardino, C. & Antia, S. D. (2012). Modifying the classroom environment to increase engagement and decrease disruption with students who are deaf or hard of hearing. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 17(4), 518-533.
  • Hadjikakou, K., Petridou, L., & Stylianou, C. (2008). The academic and social inclusion of oral deaf and hard‐of‐hearing children in Cyprus secondary general education: investigating the perspectives of the stakeholders. European Journal of special needs education, 23(1), 17-29.
  • İçyüz, R. (2022). İşitme kayıplı çocuğu kaynaştırmaya/bütünleştirmeye devam eden ebeveynlerin gereksinimlerine dayalı bilgilendirme programı geliştirilmesi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Karasu, H. P., Girgin, Ü., & Gürgür, H. (2015). İşitme engelli bir çocuğun okuma yazma becerilerinin dil deneyim yaklaşımı ile desteklenmesi. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 6(1) 111- 144.
  • Kim, H. J., Shin, M. S., & Chang, H. J. (2020). Self-perception early childhood teachers of the importance of communication skills. Journal of Speech-Language & Hearing Disorders, 29(1), 105-110.
  • Küçüköner, A., & Küçüköner, Ö. (2022) Yenidoğan işitme taraması ve erken tanı. Journal Of Medical Sciences. Özel Sayı 1, 20-23.
  • Martin-Prudent, A., Lartz, M., Borders, C. & Meehan, T. (2016). Early intervention practices for children with hearing loss: Impact of professional development. Communication Disorders Quarterly, 38(1), 13-23.
  • McCarthy, M., Leigh, G., & Arthur-Kelly, M. (2021). Practitioners’ self-assessment of family-centered practice in telepractice versus ın-person early ıntervention. The Journal of Deaf Studies & Deaf Education, 26(1), 46-57.
  • Mitchell, R. E. & Karchmer, M. A. (2004). Chasing the mythical ten percent: Parental hearing status of deaf and hard of hearing students in the United States. Sign Language Studies, 4(2), 138-163.
  • Özdemir, E. (2016). Kaynaştırma uygulamalarına devam eden ı̇şı̇tme kayıplı öğrencı̇lerı̇n sosyal uyumlarının ı̇ncelenmesı̇. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Rakap, S., & Kaczmarek, L. (2010). Teachers’ attitudes towards inclusion in Turkey. European Journal of Special Needs Education, 25(1), 59-75.
  • Rudge, A. M., Coto, J., Oster, M. M., Brooks, B. M., Soman, U., Rufsvold, R., & Cejas, I. (2022). Vocabulary outcomes for 5-year-old children who are deaf or hard of hearing: Impact of age at enrollment in specialized early ıntervention. The Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 27(3),262-268. https://doi.org/10.1093/deafed/enac009.
  • Stika, C. J., Eisenberg, L. S., Johnson, K. C., Henning, S. C., Colson, B. G., Ganguly, D. H., & DesJardin, J. L. (2015). Developmental outcomes of early-identified children who are hard of hearing at 12 to 18 months of age. Early Human Development, 91(1), 47-55.
  • Tanrıdiler, A. (2012). İşitme engelli öğrencilere dengeli matematik öğretiminin incelenmesi: Eylem araştırması. Doktora Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Tomblin, J. B., Harrison, M., Ambrose, S. E., Walker, E. A., Oleson, J. J., & Moeller, M. P. (2015). Language outcomes in young children with mild to severe hearing loss. Ear and Hearing, 36(1), 76-91.
  • Topaktaş, E. Y., Karasu, H. P., & Akay, E. (2023). Kaynaştırma ortamındaki koklear implantlı öğrencilerin okuma hatalarının ve okuduğunu anlama becerilerinin incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (37), 25-54. DOI: 10.35675/befdergi.1162165
  • Turan, Z. (2020). İşitme kayıplı çocuklar için aile eğitimi: 0-3 yaş. Pegem Akademi Yayıncılık
  • Vetter, A., Löhle, E., Bengel, J. & Burger, T. (2010). The integration experience of hearing impaired elementary school students in separated and integrated school settings. American Annals of the Deaf, 155(3), 369-376.
  • Xie, Y. H., Potmesil, M., & Peters, B. (2014). Children who are deaf or hard of hearing in inclusive educational settings: A literature review on interactions with peers. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 19(4), 423-437.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (12. baskı). Seçkin Yayıncılık.

An Investigation of Parents’ and Teachers’ View on the Reflection of Communication Skills of Students with Hearing Loss on Academic and Social Competence

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 2, 384 - 396, 26.06.2024

Seyit Işıklı Elif Akay Murat Doğan

https://doi.org/10.30703/cije.1314513

Öz

Parents and teachers play an important role in the language and communication skills, social interactions, and academic development of students with hearing loss (HL). For this reason, the aim of this study is to examine the views of parents and teachers on the reflection of the communication skills of students with hearing loss in inclusive school environments and out of school. Research is conducted with a phenomenological design. The participants are the parents and teachers of 10 students with HL in inclusive environments. The data were collected through semi-structured interviews, researcher journals and documents. Content analysis was used in the analysis of the data. As a result, it was determined that the parents of the students with HL do not have enough information about early medical and educational interventions and they need guidance. Teachers reported that they do not have sufficient knowledge and experience in instructional adaptations and special education support services in mainstream inclusive environment. Both groups of participants stated that students with HL did not receive early interventions. They stated that the limited communication skills of the students negatively impact their social and academic development. They made various suggestions in this regard.

Anahtar Kelimeler

Inclusive education hearing loss language and communication social interactions academic development

Kaynakça

  • Akay, E. (2023). Teachers’ opinions on the attending of the hearing-impaired students in the inclusion environment and the resource room services.Journal of Qualitative Research in Education, (23)33, 112-131.
  • Akay, E., & Gürgür, H. (2018). Kaynaştırma uygulamalarında destek özel eğitim hizmeti sunan öğretmenin mesleki gelişimi: Mentörlük. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(1), 9-36.
  • Alkhatani, B. (2021). Parents’ perspectives on cochlear implantation results for deaf children or children with hearing loss in Saudi Arabia. American Annals of the Deaf, 165(5), 510–526. https://www.jstor.org/stable/27017299
  • Alothman, A. (2014). Inclusive education for deaf students in Saudi Arabia: Perceptions of schools principals, teachers and parents. [Unpublised Doktoral Thesis]. University of Lincoln.
  • Ambrose, S. E., Appenzeller, M., Al-Salim, S., & Kaiser, A. P. (2020). Effects of an intervention designed to increase toddlers' hearing aid use. The Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 25(1), 55-67.
  • Arora, S., Smolen, E. R., Wang, Y., Hartman, M., Howerton-Fox, A., & Rufsvold, R. (2020). Language environments and spoken language development of children with hearing loss. The Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 25(4), 457-468.
  • Atlar, H., & Uzuner, Y. (2018). Okul öncesi dönemdeki işitme kayıplı bir çocuğun geçmişteki okuryazarlık yaşantılarının incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6 (1), 54-89.
  • Atmaca, U., & Uzuner, Y. (2020). Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan öğretmenlerin işitme kayıplı bireylere verilen destek hizmetlerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi: Fenomenolojik araştırma. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(4), 1214-1248.
  • Berndsen, M. & Luckner, J. (2012). Supporting students who are deaf or hard of hearing in general education classrooms: A Washington state case study. Communication Disorders Quarterly, 33(2), 111-118.
  • Cesur, E., & Bıçakçı, M. Y. (2018). İşitme yetersizliği olan bebeğin gelişiminde erken müdahale programının etkisi. International Journal of Social Science, 72, 503-520.
  • Creswell, J. W. (2021). Nitel araştırma yöntemleri (Çev: S. B. Demir ve M. Bütün). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Çakıcı, S. (2021). Özel eğitim öncesi ve sürecinde işitme cihazı veya koklear implant uygulanan çocukların deneyimleri. Yayımlanmamış [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
  • Çakıcı, S., Zeren, S., & Gümüş, N. M. (2022). Özel eğitim öncesinde ve sürecinde işitme cihazı veya koklear implant uygulanan çocukların deneyimleri. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (18), 829-841.
  • De Boer, A., Pijl, S.J. & Minnaert, A. (2011). Regular primary schoolteachers’ attitudes towards inclusive education: A review of the 169rofession. International Journal of Inclusive Education, 15 (3), 331-353.
  • Eriks-Brophy, A., Durieux-Smith, A., Olds, J., Fitzpatrick, E. M., Duquette, C., & Whittingham, J. (2012). Communication, academic, and social skills of young adults with hearing loss. The Volta Review, 112(1), 5.
  • Erkaya, A. (2018). Okul öncesi ve ilkokul dönemindeki işitme kayıplı çocukların ev ve okul dışı ortamlardaki iletişim sorunlarının incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Gerek, A., Karasu, H. P., & Girgin, Ü. (2019). İşitme kayıplı çocuklarla paylaşılan okuma etkinliğinde kullanılan seri hikâye kitaplarının hazırlanma sürecinin incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(3), 712-734.
  • Girgin, C. & Kemaloğlu, Y. (2021). İşitme yetersizliği olan çocuklara yönelik eğitim ortamları ve eğitimlerinde kullanılan iletişim yaklaşımları. H. Gürgür ve P. Şafak (Eds.), İşitme ve görme yetersizliği içinde (ss. 69-96, 4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Guardino, C. & Antia, S. D. (2012). Modifying the classroom environment to increase engagement and decrease disruption with students who are deaf or hard of hearing. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 17(4), 518-533.
  • Hadjikakou, K., Petridou, L., & Stylianou, C. (2008). The academic and social inclusion of oral deaf and hard‐of‐hearing children in Cyprus secondary general education: investigating the perspectives of the stakeholders. European Journal of special needs education, 23(1), 17-29.
  • İçyüz, R. (2022). İşitme kayıplı çocuğu kaynaştırmaya/bütünleştirmeye devam eden ebeveynlerin gereksinimlerine dayalı bilgilendirme programı geliştirilmesi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Karasu, H. P., Girgin, Ü., & Gürgür, H. (2015). İşitme engelli bir çocuğun okuma yazma becerilerinin dil deneyim yaklaşımı ile desteklenmesi. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 6(1) 111- 144.
  • Kim, H. J., Shin, M. S., & Chang, H. J. (2020). Self-perception early childhood teachers of the importance of communication skills. Journal of Speech-Language & Hearing Disorders, 29(1), 105-110.
  • Küçüköner, A., & Küçüköner, Ö. (2022) Yenidoğan işitme taraması ve erken tanı. Journal Of Medical Sciences. Özel Sayı 1, 20-23.
  • Martin-Prudent, A., Lartz, M., Borders, C. & Meehan, T. (2016). Early intervention practices for children with hearing loss: Impact of professional development. Communication Disorders Quarterly, 38(1), 13-23.
  • McCarthy, M., Leigh, G., & Arthur-Kelly, M. (2021). Practitioners’ self-assessment of family-centered practice in telepractice versus ın-person early ıntervention. The Journal of Deaf Studies & Deaf Education, 26(1), 46-57.
  • Mitchell, R. E. & Karchmer, M. A. (2004). Chasing the mythical ten percent: Parental hearing status of deaf and hard of hearing students in the United States. Sign Language Studies, 4(2), 138-163.
  • Özdemir, E. (2016). Kaynaştırma uygulamalarına devam eden ı̇şı̇tme kayıplı öğrencı̇lerı̇n sosyal uyumlarının ı̇ncelenmesı̇. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Rakap, S., & Kaczmarek, L. (2010). Teachers’ attitudes towards inclusion in Turkey. European Journal of Special Needs Education, 25(1), 59-75.
  • Rudge, A. M., Coto, J., Oster, M. M., Brooks, B. M., Soman, U., Rufsvold, R., & Cejas, I. (2022). Vocabulary outcomes for 5-year-old children who are deaf or hard of hearing: Impact of age at enrollment in specialized early ıntervention. The Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 27(3),262-268. https://doi.org/10.1093/deafed/enac009.
  • Stika, C. J., Eisenberg, L. S., Johnson, K. C., Henning, S. C., Colson, B. G., Ganguly, D. H., & DesJardin, J. L. (2015). Developmental outcomes of early-identified children who are hard of hearing at 12 to 18 months of age. Early Human Development, 91(1), 47-55.
  • Tanrıdiler, A. (2012). İşitme engelli öğrencilere dengeli matematik öğretiminin incelenmesi: Eylem araştırması. Doktora Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Tomblin, J. B., Harrison, M., Ambrose, S. E., Walker, E. A., Oleson, J. J., & Moeller, M. P. (2015). Language outcomes in young children with mild to severe hearing loss. Ear and Hearing, 36(1), 76-91.
  • Topaktaş, E. Y., Karasu, H. P., & Akay, E. (2023). Kaynaştırma ortamındaki koklear implantlı öğrencilerin okuma hatalarının ve okuduğunu anlama becerilerinin incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (37), 25-54. DOI: 10.35675/befdergi.1162165
  • Turan, Z. (2020). İşitme kayıplı çocuklar için aile eğitimi: 0-3 yaş. Pegem Akademi Yayıncılık
  • Vetter, A., Löhle, E., Bengel, J. & Burger, T. (2010). The integration experience of hearing impaired elementary school students in separated and integrated school settings. American Annals of the Deaf, 155(3), 369-376.
  • Xie, Y. H., Potmesil, M., & Peters, B. (2014). Children who are deaf or hard of hearing in inclusive educational settings: A literature review on interactions with peers. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 19(4), 423-437.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (12. baskı). Seçkin Yayıncılık.
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İşitme Engelli Eğitimi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Seyit Işıklı 0000-0002-4897-829X

Elif Akay 0000-0002-7349-6217

Murat Doğan 0000-0003-4942-3760

Yayımlanma Tarihi 26 Haziran 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024Cilt: 13 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Işıklı, S., Akay, E., & Doğan, M. (2024). İşitme Yetersizliği Olan Öğrencilerin İletişim Becerilerinin Akademik ve Sosyal Becerilerine Yansımasına İlişkin Ebeveyn ve Öğretmenlerin Görüşleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 13(2), 384-396. https://doi.org/10.30703/cije.1314513
 Kapak Resmi İndir

e-ISSN: 2147-1606

14550        14551