Öz
The aim of this study was to develop a valid and reliable measurement tool to measure the digital citizen awareness of university students. Mixed method was used in the study. The participants consisted of 560 university students determined using the easily accessible sampling method. First of all, an item pool of 85 items was prepared within the scope of measurement tool development. Then, the researchers consulted expert opinions and 8 items were removed from the scale in line with expert opinions. Data were collected with the draft measurement tool consisting of the remaining 77 items. Before analyzing the data, KMO and Bartlett test results were checked and this value was calculated as 0.967. Exploratory (EFA) and confirmatory (CFA) factor analyzes were used in the analysis of the data. The results of EFA, indicated that a digital citizen awareness scale with 5 sub-dimensions, 37 items, 5-point Likert type was valid and Cronbach’s alpha reliability coefficient of 0.935 indicated that the scale developed was reliable. The ratio of explaining the total variance of the five dimensions was 56,855%. The scale was then applied to 630 people and its CFA was performed. As a result of CFA, the X2/df ratio was calculated as 2.74 and the RMSEA value was 0.066, and it was verified.
Anahtar Kelimeler
Digitalization digital citizenship awaraness digital awareness scale development
Kaynakça
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, Pegem Akademi Yayıncılık.
- Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research, Guilford Publications.
- Can, A. (2017). Spss ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (5.Baskı), Pegem Akademi.
- Choi, M., Glassman, M., & Cristol, D. (2017). What it means to be a citizen in the internet age: development of a reliable and valid digital citizenship scale. Computers & Education, 107, 100–112. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2017.01.002
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: spss ve lisrel uygulamaları, Pegem Akademi Yayıncılık.
- Elçi, A. C., & Sarı, M. (2016). Bilişim teknolojileri ve yazılım dersinde dijital vatandaşlık: bir ölçek geliştirme çalışması. Journal of Human Sciences, 13(2), 3602-3613. https://doi:10.14687/jhs.v13i2.3838
- Erdem, C., & Koçyigit, M. (2019). Exploring undergraduates' digital citizenship levels: Adaptation of the digital citizenship scale to Turkish. Malaysian Online Journal of Educational Technology, 7(3), 22-38. https://doi.org/10.17220/mojet.2019.03.003
- Greenhow, C., Robelia, B. & Hughes, J. E. (2009). Learning, teaching, and scholarship ın a digital age: web 2.0 and classroom research: what path should we take now?, Educational Researcher, 38(4), 246-259.
- Hair, J.F. Jr. Anderson, R.E., Tatham, R.L. & Black, W.C. (1998). Multivariate data analysis (5th Edition). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
- Hooper D, Coughlan J & Mullen MR. (2008). Structural equation modelling: guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1): 53-60.
- İşman, A., & Canan Güngören Ö.(2014), Digital citizenship, the turkish online Journal of Educational Technology, 13(1): 73 – 77.
- Jones, L. M., & Mitchell, K. J. (2016). Defining and measuring youth digital citizenship. New Media & Society, 18(9), 2063–2079. https://doi.org/10.1177/1461444815577797
- Karaduman, H. (2011). 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde dijital vatandaşlığa dayalı etkinliklerin öğrencilerin dijital ortamdaki tutumlarına etkisi ve öğrenme öğretme sürecine yansımalar [Yayınlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
- Karaduman, H. & Öncül, B. (2019). Kuramsal temeller ve güncel tartışmalar ışığında 21.yüzyıl vatandaşlık ve vatandaşlık eğitimi, Pegem Akademi Yayıncılık.
- Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modelling, Guilford Publications, Inc.
- Kocadağ, T. (2012).Öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık düzeylerinin belirlenmesi, [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
- Kuş, Z., Güneş, E., Başarmak, U. & Yakar, H. (2017). Gençlere yönelik dijital vatandaşlık ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Computer and Education Research, 5 (10), 298-316. https://doi.org/10.18009/jcer.335806
- Martin, F., Hunt, B., Wang, C. & Brooks, E. (2020) Middle school student perception of technology use and digital citizenship practices, Computers in the Schools, 37:3, 196-215. https://doi.org/10.1080/07380569.2020.1795500
- Metin, Ö., & Cin, M. (2021). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarına yönelik dijital vatandaşlık yeterlik ölçeği'nin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 11(2), 445-469. https://doi.org.10.17943/etku.897150
- Mossberger, K., Tolbert, C. J. & McNeal, R. S. (2008). Digital citizenship: The Internet, society, and participation. Cambridge, MA: MIT Press.
- Ribble, M. (2015). Digital Citizenship Using Technology Appropriately, http://www.digitalcitizenship.net. (Erişim Tarihi: 26.04.2022)
- Som Vural, S. (2016). Üniversite öğrencilerinin bakış açısıyla dijital vatandaşlık göstergelerinin incelenmesi, [Yayımlanmamış Doktora Tezi], Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Şimşek Ö.F (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş, temel ilkeler ve lisrel uygulamaları, ss. 4 – 22, Ekinoks Yayınları.
- Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.), Boston: Allyn and Bacon.
- Tutar, H., Erdem, A. T., & Şahin, N. (2024). Dijital vatandaşlık ölçeği (dvö): geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Alanya Akademik Bakış, 8(1), 310-327. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.1337114.
- Ulrich, H. F. & Lehrmann, E. P. (2008). Telecommunications research trends. Nova Publishers.
Öz
Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinin dijital vatandaş farkındalıklarını ölçmeye yönelik geçerliği ve güvenirliği sağlanmış bir ölçme aracı geliştirmektir. Çalışmanın yöntemi karma yöntemdir. Çalışma grubunu kolay ulaşılabilir örneklem tekniği ile belirlenen 560 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Ölçme aracı geliştirme kapsamında öncelikle 85 maddelik bir madde havuzu hazırlanmıştır. Ardından uzman görüşüne başvurulmuş ve uzman görüşleri doğrultusunda 8 madde ölçekten çıkartılmıştır. Geriye kalan 77 maddeden oluşan taslak ölçme aracı ile veriler toplanmıştır. Verilerin analizine geçmeden önce KMO ve Bartlett testi sonuçlarına bakılmış, bu değer 0,967 olarak hesaplanmıştır. Verilerin analizinde açımlayıcı (AFA) ve doğrulayıcı (DFA) faktör analizleri kullanılmıştır. AFA sonuçlarına göre 5 alt boyut, 37 madde, 5’li likert tipinde ve cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0,935 olan Dijital Vatandaş Farkındalık Ölçeği geliştirilmiştir. Beş boyutun toplam varyansı açıklama oranı % 56,855’ dir. Ölçek daha sonra 630 kişiye uygulanarak DFA yapılmıştır. DFA sonucunda X2/df oranı 2,74 RMSEA değeri 0,066 olarak hesaplanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Dijitalleşme dijital vatandaşlık farkındalık dijital farkındalık ölçek geliştirme
Kaynakça
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, Pegem Akademi Yayıncılık.
- Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research, Guilford Publications.
- Can, A. (2017). Spss ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (5.Baskı), Pegem Akademi.
- Choi, M., Glassman, M., & Cristol, D. (2017). What it means to be a citizen in the internet age: development of a reliable and valid digital citizenship scale. Computers & Education, 107, 100–112. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2017.01.002
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: spss ve lisrel uygulamaları, Pegem Akademi Yayıncılık.
- Elçi, A. C., & Sarı, M. (2016). Bilişim teknolojileri ve yazılım dersinde dijital vatandaşlık: bir ölçek geliştirme çalışması. Journal of Human Sciences, 13(2), 3602-3613. https://doi:10.14687/jhs.v13i2.3838
- Erdem, C., & Koçyigit, M. (2019). Exploring undergraduates' digital citizenship levels: Adaptation of the digital citizenship scale to Turkish. Malaysian Online Journal of Educational Technology, 7(3), 22-38. https://doi.org/10.17220/mojet.2019.03.003
- Greenhow, C., Robelia, B. & Hughes, J. E. (2009). Learning, teaching, and scholarship ın a digital age: web 2.0 and classroom research: what path should we take now?, Educational Researcher, 38(4), 246-259.
- Hair, J.F. Jr. Anderson, R.E., Tatham, R.L. & Black, W.C. (1998). Multivariate data analysis (5th Edition). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
- Hooper D, Coughlan J & Mullen MR. (2008). Structural equation modelling: guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1): 53-60.
- İşman, A., & Canan Güngören Ö.(2014), Digital citizenship, the turkish online Journal of Educational Technology, 13(1): 73 – 77.
- Jones, L. M., & Mitchell, K. J. (2016). Defining and measuring youth digital citizenship. New Media & Society, 18(9), 2063–2079. https://doi.org/10.1177/1461444815577797
- Karaduman, H. (2011). 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde dijital vatandaşlığa dayalı etkinliklerin öğrencilerin dijital ortamdaki tutumlarına etkisi ve öğrenme öğretme sürecine yansımalar [Yayınlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
- Karaduman, H. & Öncül, B. (2019). Kuramsal temeller ve güncel tartışmalar ışığında 21.yüzyıl vatandaşlık ve vatandaşlık eğitimi, Pegem Akademi Yayıncılık.
- Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modelling, Guilford Publications, Inc.
- Kocadağ, T. (2012).Öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık düzeylerinin belirlenmesi, [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
- Kuş, Z., Güneş, E., Başarmak, U. & Yakar, H. (2017). Gençlere yönelik dijital vatandaşlık ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Computer and Education Research, 5 (10), 298-316. https://doi.org/10.18009/jcer.335806
- Martin, F., Hunt, B., Wang, C. & Brooks, E. (2020) Middle school student perception of technology use and digital citizenship practices, Computers in the Schools, 37:3, 196-215. https://doi.org/10.1080/07380569.2020.1795500
- Metin, Ö., & Cin, M. (2021). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarına yönelik dijital vatandaşlık yeterlik ölçeği'nin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 11(2), 445-469. https://doi.org.10.17943/etku.897150
- Mossberger, K., Tolbert, C. J. & McNeal, R. S. (2008). Digital citizenship: The Internet, society, and participation. Cambridge, MA: MIT Press.
- Ribble, M. (2015). Digital Citizenship Using Technology Appropriately, http://www.digitalcitizenship.net. (Erişim Tarihi: 26.04.2022)
- Som Vural, S. (2016). Üniversite öğrencilerinin bakış açısıyla dijital vatandaşlık göstergelerinin incelenmesi, [Yayımlanmamış Doktora Tezi], Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Şimşek Ö.F (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş, temel ilkeler ve lisrel uygulamaları, ss. 4 – 22, Ekinoks Yayınları.
- Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.), Boston: Allyn and Bacon.
- Tutar, H., Erdem, A. T., & Şahin, N. (2024). Dijital vatandaşlık ölçeği (dvö): geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Alanya Akademik Bakış, 8(1), 310-327. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.1337114.
- Ulrich, H. F. & Lehrmann, E. P. (2008). Telecommunications research trends. Nova Publishers.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ölçek Geliştirme |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Haziran 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024Cilt: 13 Sayı: 2 |
e-ISSN: 2147-1606