Öz
Bu çalışmanın amacı yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde vignette tekniğinin uygulanabilirlik durumunu gözlemleyebilmek ve oluşturulan dinleme metinleriyle kültürel ve evrensel değerlerin uluslararası öğrencilere daha başarılı bir şekilde aktarılabilirliğini ortaya koymaktır. Ayrıca vignette tekniği ile öğrencilerin dil becerilerini aktif bir şekilde kullanabildiklerini göstermektir. Bu nedenle çalışmada C1 seviyesindeki uluslararası öğrencilere vignette tekniği ile oluşturulan iki kısa hikâye dinleme metni şekliyle sunulmuştur. Çalışmaya katılan öğrenciler kültürel ve evrensel değerler içeren metinleri dinleyerek kendilerine yöneltilen soruları cevaplandırmışlardır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri 10 farklı ülkeden 10 farklı öğrenciye dinleme metinleri verilerek elde edilmiştir. Veri toplamada, kısa hikâyeler olarak adlandırılan vignette tekniği kullanılmıştır. Bu çerçevede öğrencilerin vignette tekniği ile aktif dinleme becerilerini geliştirdikleri; düşünce ve yorumlarını daha kolay bir şekilde ifade edebildikleri tespit edilmiştir. Buradaki başlıca etken, çalışmada öğrencilere düşüncelerini hem dil becerileriyle hem de bilgi, birikim ve deneyimleriyle ortaya koyabilecekleri dinleme metinlerinin sunulmuş olmasıdır. Bu doğrultudan hareketle çalışmada vignette tekniği ile geliştirilmiş bir dinleme metninin öğrenciye verebileceği katkının yalnızca onun dil seviyesini geliştirmek değil aynı zamanda öğretici tarafından verilmek istenen kazanımların da yerleşmesinde katkı sağlamak olduğu ifade edilebilir. Sonuç olarak, Türkçenin yabancı bir dil olarak başarılı bir şekilde öğretilebilmesi için toplumsal değerlerin ve kültürel ögelerin de öğretilmesinin büyük önem arz ettiği ve vignette tekniği ile bu değerlerin başarılı bir şekilde aktarıldığı ileri sürülebilir.
Anahtar Kelimeler
Yabancı dil olarak Türkçe dinleme metni kültürel ve evrensel değerler Vignette tekniği
Kaynakça
- Barın, E. (2004). Yabancılara Türkçe öğretiminde ilkeler, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1, 19-30.
- Barter, C., ve Renold, E. (1999). The use of vignettes in qualitative research. Social Research Update, 25. 16. 09. 2021 tarihinde http://sru.soc.surrey.ac.uk/SRU25.html adresinden erişilmiştir.
- Bıçkı, D. (2019). Mahallenin imkânsızlığı üzerine notlar: yitirilen bir değer olarak komşuluk ilişkileri, Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi, 6 (36), 1051-1061. Doi: https://doi.org/10.26450/jshsr.1113
- Calp, M. (2010). Özel öğretim alanı olarak Türkçe öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Campbell, P.B. (1996). How would ı handle that? Using vignettes to promote good math and science education. American Association for the Advancement of Science. Washington, D.C.
- Cavanagh, G.F. ve Fritzsche, D. J. (1985). Using vignettes in business ethics research. Preston, L. E. (Ed.), Research in Corporate Social Performance and Policy (279-293). AI Press, Inc., Greenwich, CT.
- Cross, J. (2010). Metacognitive instruction for helping less-skilled listeners. ELT Journal, 23, 1-9. Doi: https://doi.org/10.1093/elt/ccq073
- Çelik, H. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde örtük öğrenme yöntemi ile değerler eğitimi, F. Ağca ve A. Koç (Ed.), X. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu Bildiri Kitabı içinde (448-453). Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
- Demirel Ö. (2014). Yabancı dil öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
- Demirel, Ö. (1996). Türkçe programı ve öğretimi. Ankara: Kardeş Kitap ve Yayınevi.
- Dilmaç, B. ve Ekşi, H. (2007). Değerler eğitiminde temel tartışmalar ve temel yaklaşımlar. İlköğretmen Eğitimci Dergisi, 14(11), 21-29.
- Ediger, M. (2002). Listening and the Language Arts. ERIC Publication.
- Eken, D. (2011). Yabancı dil olarak Türkçe ve İngilizce öğretiminde temel düzey dinleme-anlama etkinliklerinin karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
- Erickson, F. (1986). Qualitative methods in research on teaching. M.C. Wittrock (Ed.), Handbook of Research on Teaching (3rd Ed.) (119-161). New York: Macmillan Publishing Company.
- Gül, F. (2013). İnsan-doğa ilişkisi bağlamında çevre sorunları ve felsefe. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 17-21.
- Gündüz, M. ve Yıldız, M. (2008). Türk yazılı kültüründe komşuluk. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (25), 123-138.
- İnce, B. ve Boztilki, G. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dinleme becerisi. F. Yıldırım ve B. Tüfekçioğlu (Ed.), Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi kuramlar, yöntemler, beceriler, uygulamalar, 157-175. Ankara: Pegem Akademi.
- Jeffries, C. ve Maeder, D. W. (2004). Using vignettes to build and assess teacher understanding of instructional strategies. The Professional Educator, 26(1-2), 17–28.
- Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
- Kaya, Z. ve Kaya O. N. (2013). Öğretmen eğitiminde vignette tekniği ve uygulamaları, Eğitim ve Bilim, 38 (168), 129- 142.
- Krippendorff, K. (2004). Content analysis an introduction to its methodologgy. Sage Puplications.
- Lundsteen, S. (1971). Listening: Its impact on reading and the other language arts. ERIC Puplications.
- Lüle Mert, E. (2018). Türkçe eğitiminde yapılandırmacı yaklaşım bağlamında anlama eğitimi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20 (1), 306-323. Doi: https://doi.org/10.17556/erziefd.384984
- Mackay, I. (1997). Dinleme becerisi. (Çev. Aksu Bora ve Onur Cankoçak). Ankara: İlkkaynak Kültür ve Sanat Ürünleri.
- Melanlıoğlu, D. (2016). Yabancı öğreniciler için dinleme becerisine yönelik üstbilişsel dereceli puanlama anahtarı. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 18 (2), 1206-1229. Doi: https://doi.org/10.17556/jef.20880
- Nirun, N. (1991). Sistematik sosyoloji yönünden sosyal dinamik bünye analizi. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Pierce, M. E. (1988). An interactive modelling technique for acquisition of communication skills. Applied Psycholinguistics, 9 (1), 59-76. Doi: https://doi.org/ 10.1017/s014271640000045x
- Richard, J. C. (1983). Listening comprehension: Approach, design, procedure. Tesol Quarterly, 17 (2), 219-240.
- Rost M (1990) Listening in Language Learning, Applied Linguistics and Language Study, C. N. Candlin (Ed.). London: Longman.
- Rost, M. (2001). Listening. R. Carter and D. Nunan (Eds.), Teaching English to the Speakers of Other Languages. Cambridge: Cambridge University Press.
- Sencer, Y. (1979). Türkiye’de kentleşme, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Tahiroğlu M., Yıldırım T. ve Çetin, T. (2010). Değer eğitimi yöntemlerine uygun geliştirilen çevre eğitimi etkinliğinin, ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin çevreye ilişkin tutumlarına etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi,30, 231- 248.
- Tezcan, M. (1987). Kültür ve kişilik. Ankara: Bilim Kitap.
- Tuzcu, D. (2011). Yabancı dil olarak Türkçe ve İngilizce öğretiminde temel düzey dinleme-anlama etkinliklerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2016). Değerler eğitimi. İstanbul: Pegem Akademi.
- Wason, K.D., Polonsky, J.M. ve Hyman, M.R. (2002). Designing vignette studies in marketing. Australasian Marketing Journal, 10(3), 41-58.
- Yalçın, Ç. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarında yer alan dinleme etkinliklerinin dil öğrenme stratejileriaçısından incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
- Yeşil, A. ve Aydın, R. D. (2007). Demokratik değerlerin eğitiminde yöntem ve zamanlama. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (2), 65-84.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerse nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Öz
The aim of this study is to observe the applicability of the vignette technique in teaching Turkish as a foreign language and to reveal the transferability of cultural and universal values to international students with the created listening texts. It is also to show that students can use their language skills actively with the vignette technique. For this reason, two short stories created with the vignette technique were presented to international students at C1 level in the form of listening texts. The students participating in the study listened to the texts containing cultural and universal values and answered the questions posed to them. In the study, the scanning model, one of the qualitative research methods, was used. The data of the research were obtained by giving listening texts to 10 different students from 10 different countries. In data collection, vignette technique called short stories was used. In this context, students developed their active listening skills with the vignette technique; It has been determined that they can express their thoughts and comments more easily. The main factor here is that in the study, listening texts were presented to the students in which they could express their thoughts both with their language skills and their knowledge, and experience. Moving from this direction, it can be stated that the contribution of a listening text developed with the vignette technique in the study to the student is not only to improve his language level but also to contribute to the placement of the gains desired to be given by the teacher. As a result, it can be argued that these values are successfully transferred with the vignette technique since it is of great importance to teach social values and cultural elements in order to teach Turkish as a foreign language successfully.
Anahtar Kelimeler
Turkish teaching Vignette Turkish as a foreign language Listening text Cultural and universal values
Kaynakça
- Barın, E. (2004). Yabancılara Türkçe öğretiminde ilkeler, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1, 19-30.
- Barter, C., ve Renold, E. (1999). The use of vignettes in qualitative research. Social Research Update, 25. 16. 09. 2021 tarihinde http://sru.soc.surrey.ac.uk/SRU25.html adresinden erişilmiştir.
- Bıçkı, D. (2019). Mahallenin imkânsızlığı üzerine notlar: yitirilen bir değer olarak komşuluk ilişkileri, Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi, 6 (36), 1051-1061. Doi: https://doi.org/10.26450/jshsr.1113
- Calp, M. (2010). Özel öğretim alanı olarak Türkçe öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Campbell, P.B. (1996). How would ı handle that? Using vignettes to promote good math and science education. American Association for the Advancement of Science. Washington, D.C.
- Cavanagh, G.F. ve Fritzsche, D. J. (1985). Using vignettes in business ethics research. Preston, L. E. (Ed.), Research in Corporate Social Performance and Policy (279-293). AI Press, Inc., Greenwich, CT.
- Cross, J. (2010). Metacognitive instruction for helping less-skilled listeners. ELT Journal, 23, 1-9. Doi: https://doi.org/10.1093/elt/ccq073
- Çelik, H. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde örtük öğrenme yöntemi ile değerler eğitimi, F. Ağca ve A. Koç (Ed.), X. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu Bildiri Kitabı içinde (448-453). Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
- Demirel Ö. (2014). Yabancı dil öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
- Demirel, Ö. (1996). Türkçe programı ve öğretimi. Ankara: Kardeş Kitap ve Yayınevi.
- Dilmaç, B. ve Ekşi, H. (2007). Değerler eğitiminde temel tartışmalar ve temel yaklaşımlar. İlköğretmen Eğitimci Dergisi, 14(11), 21-29.
- Ediger, M. (2002). Listening and the Language Arts. ERIC Publication.
- Eken, D. (2011). Yabancı dil olarak Türkçe ve İngilizce öğretiminde temel düzey dinleme-anlama etkinliklerinin karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
- Erickson, F. (1986). Qualitative methods in research on teaching. M.C. Wittrock (Ed.), Handbook of Research on Teaching (3rd Ed.) (119-161). New York: Macmillan Publishing Company.
- Gül, F. (2013). İnsan-doğa ilişkisi bağlamında çevre sorunları ve felsefe. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 17-21.
- Gündüz, M. ve Yıldız, M. (2008). Türk yazılı kültüründe komşuluk. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (25), 123-138.
- İnce, B. ve Boztilki, G. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dinleme becerisi. F. Yıldırım ve B. Tüfekçioğlu (Ed.), Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi kuramlar, yöntemler, beceriler, uygulamalar, 157-175. Ankara: Pegem Akademi.
- Jeffries, C. ve Maeder, D. W. (2004). Using vignettes to build and assess teacher understanding of instructional strategies. The Professional Educator, 26(1-2), 17–28.
- Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
- Kaya, Z. ve Kaya O. N. (2013). Öğretmen eğitiminde vignette tekniği ve uygulamaları, Eğitim ve Bilim, 38 (168), 129- 142.
- Krippendorff, K. (2004). Content analysis an introduction to its methodologgy. Sage Puplications.
- Lundsteen, S. (1971). Listening: Its impact on reading and the other language arts. ERIC Puplications.
- Lüle Mert, E. (2018). Türkçe eğitiminde yapılandırmacı yaklaşım bağlamında anlama eğitimi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20 (1), 306-323. Doi: https://doi.org/10.17556/erziefd.384984
- Mackay, I. (1997). Dinleme becerisi. (Çev. Aksu Bora ve Onur Cankoçak). Ankara: İlkkaynak Kültür ve Sanat Ürünleri.
- Melanlıoğlu, D. (2016). Yabancı öğreniciler için dinleme becerisine yönelik üstbilişsel dereceli puanlama anahtarı. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 18 (2), 1206-1229. Doi: https://doi.org/10.17556/jef.20880
- Nirun, N. (1991). Sistematik sosyoloji yönünden sosyal dinamik bünye analizi. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
- Pierce, M. E. (1988). An interactive modelling technique for acquisition of communication skills. Applied Psycholinguistics, 9 (1), 59-76. Doi: https://doi.org/ 10.1017/s014271640000045x
- Richard, J. C. (1983). Listening comprehension: Approach, design, procedure. Tesol Quarterly, 17 (2), 219-240.
- Rost M (1990) Listening in Language Learning, Applied Linguistics and Language Study, C. N. Candlin (Ed.). London: Longman.
- Rost, M. (2001). Listening. R. Carter and D. Nunan (Eds.), Teaching English to the Speakers of Other Languages. Cambridge: Cambridge University Press.
- Sencer, Y. (1979). Türkiye’de kentleşme, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Tahiroğlu M., Yıldırım T. ve Çetin, T. (2010). Değer eğitimi yöntemlerine uygun geliştirilen çevre eğitimi etkinliğinin, ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin çevreye ilişkin tutumlarına etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi,30, 231- 248.
- Tezcan, M. (1987). Kültür ve kişilik. Ankara: Bilim Kitap.
- Tuzcu, D. (2011). Yabancı dil olarak Türkçe ve İngilizce öğretiminde temel düzey dinleme-anlama etkinliklerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2016). Değerler eğitimi. İstanbul: Pegem Akademi.
- Wason, K.D., Polonsky, J.M. ve Hyman, M.R. (2002). Designing vignette studies in marketing. Australasian Marketing Journal, 10(3), 41-58.
- Yalçın, Ç. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarında yer alan dinleme etkinliklerinin dil öğrenme stratejileriaçısından incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
- Yeşil, A. ve Aydın, R. D. (2007). Demokratik değerlerin eğitiminde yöntem ve zamanlama. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (2), 65-84.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerse nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Mart 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022Cilt: 11 Sayı: 1 |
e-ISSN: 2147-1606