Ortaokul Matematik Öğretmenlerinin Oran ve Orantı Konusunun Öğretiminde Kullandıkları Örneklerin İncelenmesi
Öz
Örnekler, hem matematiğin bir disiplin olarak gelişmesinde hem de matematik öğretim sürecinde merkezi bir rol oynar. Doğru örneklerle zenginleştirilmemiş ders ortamları, öğrencilerin güçlü matematiksel anlamalar geliştirmeleri konusunda zorluklar yaşamalarına neden olmaktadır. Bunun yanı sıra öğretmenlerin kullandıkları örnekler, öğrenmeyi kolaylaştırabildiği gibi yanlış kullanıldığı takdirde, öğrencilerde kavramların tam olarak anlaşılmamasına veya yanlış anlaşılmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada ortaokul matematik öğretmenlerinin mesleki deneyimlerine göre oran ve orantı konusunun öğretiminde kullandıkları örnekleri belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada betimsel araştırma türlerinden biri olan kesitsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada 6. ve 7. sınıfta derse giren 4 farklı matematik öğretmenin oran ve orantı konusunda kullandıkları örnek türleri incelenmiştir. Öğretmenlerin kullandıkları örnek türlerini tespit etmek için Alkan (2016) tarafından geliştirilen örnek türleriyle ilgili çatı kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen bulgular doğrultusunda öğretmenlerin kullandıkları örnekler türlerinin mesleki deneyime göre çok az farklılık gösterdiği görülmüştür. Öğretmenler, standart örnekleri daha fazla tercih ettikleri gözlemlenirken, örnek dışı örnekler ile başlangıç örneklerini çok fazla kullanmadıkları tespit edilmiştir. Bunun yanında uç ve karşıt örnek türlerine ise derslerinde hiç yer vermedikleri belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
örnek örneklerin incelenmesi örnek türleri matematik öğretmeni oran ve orantı
Kaynakça
- Alkan, S. (2016). Matematik öğretmenlerinin kullandıkları örneklerin sınıflandırılması ve öğretimsel açıklama boyutlarıyla ilişkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Alkan, S., Güven, B. ve Yılmaz, Ş. (2017). The types of examples teachers use in teaching function concept. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 367-384.
- Alkan, S. ve Güven, B. (2018). Ders kitaplarında kullanılan örnek türlerinin analizi: Limit konusu. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(1), 147-169.
- Avcu, R. (2014). Exploring middle school mathematics teachers' treatment of rational number examples in their classrooms: A multiple case study. Yayımlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Barkay, D. (2017). Teacher's use of exemplification and explanations in mediating the object of learning. Unpublished doctoral dissertation, Witwatersrand University, Johannesburg.
- Bills, L., Dreyfus, T., Mason, J., Tsamir, P., Watson, A., and Zaslavsky, O. (2006). Exemplification in mathematics education. Paper presented at the 30th Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, Prague, Czech Republic.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Çepni, S. (2005). Fen ve teknoloji öğretimi. Ankara: Pegem A Yayınları.
- Çetin, İ. (2009). 7. ve 9. sınıf öğrencilerinin oran ve orantı konusundaki kavram yanılgıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya
- Chick, H. L. (2007). Teaching and learning by example. Mathematics: Essential research, essential practice, 1, 3-21.
- Chick, H. L. (2009). Choice and use of examples as a window on mathematical knowledge for teaching. For the Learning of Mathematics, 29(3), 26-30.
- Doğruel, A.B. (2019). Ortaokul matematik öğretmenlerinin oran ve orantı konusuna ilişkin pedagojik alan bilgilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar.
- Duran, M. ve Kaplan, A. (2016). Lise matematik öğretmenlerinin türevin tanımına ve türev-süreklilik ilişkisine yönelik pedagojik alan bilgileri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 795-831.
- Erşen, Z. ve Karakuş, F. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının dörtgenlere yönelik kavram imajlarının değerlendirilmesi. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 4(2) 124-146.
- Gökbulut, Y.,ve Ubuz, B. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının prizma bilgileri: Tanım ve örnekler oluşturma. İlköğretim Online, 12(2), 401-412.
- Houston, K. (2009). How to think like a mathematician: A companion to undergraduate mathematics. Cambridge: Cambridge University Press. doi:10.1017/CBO9780511808258
- Karaaslan, N. S. (2019). 8. sınıf matematik ders kitabındaki geometri örneklerinin türlerine göre analizi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
- Kula, F. ve Vural-Ören, D. (2019). Matematik öğretiminde örnekler: Temel tanım, kavram ve yaklaşımlar. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 569-586.
- Michener, E. R. (1978). Understanding understanding mathematics. Cognitive science, 2(4), 361-383.
- Miles, M. B. and Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. New Delhi: Sage publications.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2019). Ortaokul Matematik Dersi (5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Talim ve Terbiye Genel Kurulu Başkanlığı.
- Ng, L. K.,& Dindyal, J. (2016). Examples in the teaching of mathematics: teachers' perceptions. In Developing 21st Century Competencies In The Mathematics Classroom: Yearbook 2016, Association Of Mathematics Educators.
- Rowland, T. (2008). The purpose, design and use of examples in the teaching of elementary mathematics. Educational studies in mathematics, 69(2), 149-163.
- Sağlam-Kaya, Y. (2017). Öğretmen adaylarının matematiksel örnekleri algılayışları üzerine bir metafor analizi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 48-67.
- TDK. (2011) Türkçe Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Zaslavsky, O. and Zodik, I. (2007). Mathematıcs teachers'choıces of examples that potentıally support or ımpede learnıng. research in mathematics education, 9(1), 143-155.
- Zaslavsky, O. (2010). The explanatory power of examples in mathematics: Challenges for teaching. In Instructional explanations in the disciplines. Springer, Boston, MA.
An Examination of the Examples Used by Elementary Mathematics Teachers in Teaching of Ratio and Proportion
Öz
Examples play an central role both in the development of mathematics as a discipline and the process of teaching mathematics. The class environments which are not enriched with correct examples, cause students to have diffiiculties in developing strong mathematical understandings. On the other hand, the examples which teachers use, as they can ease learning if they are used in a wrong way, it causes concepts not to be properly undersood or misunderstood by the students. In this study, it was aimed to determine the examples which elementary school mathematics te-achers used in teaching of ratio and proportion according to their occupational experiences. The cross sectional investigation method which is one of the descriptive research types, was used in this study. It was analyzed in the study that the examples which 4 different mathematics teachers in 6th and 7th grades used in their lessons about the subject of ratio and proportion. In respect of example types, a structure developed by Alkan (2016) was used in order to determine the examp-le types used by the teachers. In accordance with the findings which were attained in the study, the example types used by the teachers were seen to indicate differences more or less according to their occupational experiences. While it was observed that the teachers preferred the standard examples more, it was determined that they did not use too much the out of sample examples and beginning examples. Besides, it was specified that they did not use any extreme and counter example types in their lessons.
Anahtar Kelimeler
Example the research of examples example types mathematics teachers ratio and proportion
Kaynakça
- Alkan, S. (2016). Matematik öğretmenlerinin kullandıkları örneklerin sınıflandırılması ve öğretimsel açıklama boyutlarıyla ilişkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Alkan, S., Güven, B. ve Yılmaz, Ş. (2017). The types of examples teachers use in teaching function concept. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 367-384.
- Alkan, S. ve Güven, B. (2018). Ders kitaplarında kullanılan örnek türlerinin analizi: Limit konusu. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(1), 147-169.
- Avcu, R. (2014). Exploring middle school mathematics teachers' treatment of rational number examples in their classrooms: A multiple case study. Yayımlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Barkay, D. (2017). Teacher's use of exemplification and explanations in mediating the object of learning. Unpublished doctoral dissertation, Witwatersrand University, Johannesburg.
- Bills, L., Dreyfus, T., Mason, J., Tsamir, P., Watson, A., and Zaslavsky, O. (2006). Exemplification in mathematics education. Paper presented at the 30th Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, Prague, Czech Republic.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Çepni, S. (2005). Fen ve teknoloji öğretimi. Ankara: Pegem A Yayınları.
- Çetin, İ. (2009). 7. ve 9. sınıf öğrencilerinin oran ve orantı konusundaki kavram yanılgıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya
- Chick, H. L. (2007). Teaching and learning by example. Mathematics: Essential research, essential practice, 1, 3-21.
- Chick, H. L. (2009). Choice and use of examples as a window on mathematical knowledge for teaching. For the Learning of Mathematics, 29(3), 26-30.
- Doğruel, A.B. (2019). Ortaokul matematik öğretmenlerinin oran ve orantı konusuna ilişkin pedagojik alan bilgilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar.
- Duran, M. ve Kaplan, A. (2016). Lise matematik öğretmenlerinin türevin tanımına ve türev-süreklilik ilişkisine yönelik pedagojik alan bilgileri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 795-831.
- Erşen, Z. ve Karakuş, F. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının dörtgenlere yönelik kavram imajlarının değerlendirilmesi. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 4(2) 124-146.
- Gökbulut, Y.,ve Ubuz, B. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının prizma bilgileri: Tanım ve örnekler oluşturma. İlköğretim Online, 12(2), 401-412.
- Houston, K. (2009). How to think like a mathematician: A companion to undergraduate mathematics. Cambridge: Cambridge University Press. doi:10.1017/CBO9780511808258
- Karaaslan, N. S. (2019). 8. sınıf matematik ders kitabındaki geometri örneklerinin türlerine göre analizi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
- Kula, F. ve Vural-Ören, D. (2019). Matematik öğretiminde örnekler: Temel tanım, kavram ve yaklaşımlar. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 569-586.
- Michener, E. R. (1978). Understanding understanding mathematics. Cognitive science, 2(4), 361-383.
- Miles, M. B. and Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. New Delhi: Sage publications.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2019). Ortaokul Matematik Dersi (5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Talim ve Terbiye Genel Kurulu Başkanlığı.
- Ng, L. K.,& Dindyal, J. (2016). Examples in the teaching of mathematics: teachers' perceptions. In Developing 21st Century Competencies In The Mathematics Classroom: Yearbook 2016, Association Of Mathematics Educators.
- Rowland, T. (2008). The purpose, design and use of examples in the teaching of elementary mathematics. Educational studies in mathematics, 69(2), 149-163.
- Sağlam-Kaya, Y. (2017). Öğretmen adaylarının matematiksel örnekleri algılayışları üzerine bir metafor analizi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 48-67.
- TDK. (2011) Türkçe Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Zaslavsky, O. and Zodik, I. (2007). Mathematıcs teachers'choıces of examples that potentıally support or ımpede learnıng. research in mathematics education, 9(1), 143-155.
- Zaslavsky, O. (2010). The explanatory power of examples in mathematics: Challenges for teaching. In Instructional explanations in the disciplines. Springer, Boston, MA.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Cilt: 10 Sayı: 4 |
Cited By
YÜKSEKLİK KAVRAMINDA ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN YAŞADIKLARI ZORLUKLAR VE MATEMATİK ÖĞRETMENLERİNİN BU KONUDAKİ GÖRÜŞLERİ
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi
https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1272317
e-ISSN: 2147-1606