Abstract
Bu araştırmanın amacı sürdürülebilir okul özelliklerini ölçen geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Çalışma, okulların sürdürülebilirlik alanında ne kadar başarılı olduğunu değerlendirme ve geliştirme çalışmalarında yol gösterici olabilecek bir ölçme aracı sunmayı hedeflemektedir. Bu amaçla, taslak formun hazırlanması, uzman görüşü, ölçeği uygulama, geçerlik ve güvenilirlik çalışmaları takip edilmiştir. Taslak formun hazırlanması aşamasında, alanyazın taranarak madde havuzu oluşturulmuştur. Oluşturulan madde havuzu, ölçeğin kapsam geçerliği için uzman görüşüne sunularak iyileştirmeler yapılmıştır. Taslak ölçek formu, pilot uygulama ile test edilmiştir. Ölçeğin yapı geçerliği açımlayıcı faktör analizi ile ortaya konmuş, ortaya konan yapı doğrulayıcı faktör analizi ile doğrulanmıştır. Bu bağlamda araştırmada her iki aşama için farklı çalışma grupları oluşturulmuştur. Ölçek geliştirme çalışmasının yapı geçerliği aşaması için çalışma grubunu, 2022-2023 öğretim yılında İstanbul ilinde görev yapan 302 öğretmen oluşturmaktadır. İkinci aşama olan doğrulayıcı faktör analizi için ise çalışma grubu aynı evrenden seçilmiş 260 öğretmenden oluşmaktadır. Çalışmanın sonucunda, Sürdürülebilir Okul Özellikleri Ölçeği’nin özdeğeri 1,00’in üzerinde olan beş faktörden oluştuğu görülmüştür. Söz konusu faktörler; kültür ve miras, çevre, kapsayıcılık, verimlilik, mimari ve tasarım olarak isimlendirilmiştir. Beş faktör altında açıklanan toplam varyans %64’tür. Ölçeğin tamamı için iç tutarlılık katsayısı 0,95’tir. Doğrulayıcı faktör analizi ile 32 maddeden oluşan beş faktörlü yapı doğrulanmıştır. Model uyum indekslerinin iyi düzeyde olduğu görülmüştür. Bu bağlamda, Sürdürülebilir Okul Özellikleri Ölçeği’nin okulların sosyal, çevresel ve ekonomik sürdürülebilirlik özelliklerini ortaya koyacak, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Sürdürülebilir okul sosyal sürdürülebilirlik çevresel sürdürülebilirlik ekonomik sürdürülebilirlik ölçek geliştirme
References
- Akkaş, F. D. & Aksu, A. (2022). Sürdürülebilir eğitim liderliği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (54), 1480-1497.
- Atılgan, H., Kan, A., & Doğan, N. (2017). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Anı Yayıncılık.
- Bolstad, R., Baker, R., Barker, M., & Keown, P. (2004). Environmental education in New Zealand schools: Research into current practices and future possibilities. Volume 2: A review of national and international research literature on environmental education practices. Ministry of Education. http://www.minedu.govt.nz
- Brown, T. A. (2015). Confirmatory factor analysis for applied research. Guilford publications.
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (4. baskı). Pegem Yayınları.
- Cole, D. A. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55(4), 584–594.
- Çayak, S. & Çetin, M. (2018). Sürdürülebillir liderlik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies, 13(11), 1561-1582.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (Vol. 2). Pegem Akademi.
- Dağdeviren Ertaş, B. & Özdemir, M. (2021). Okullarda sürdürülebilir liderlik ölçeği’nin (OSLÖ) geliştirilmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 851-862.
- DeVellis, R. F. (2017). Ölçek geliştirme: Kuram ve uygulamalar. (Çev. Tarık Totan), Nobel Yayıncılık.
- Dunn, T. J., Baguley, T., & Brunsden, V. (2014). From alpha to omega: A practical solution to the pervasive problem of internal consistency estimation. British Journal of Psychology, 105(3), 399-412.
- Gough, A. (2005). Sustainable schools: Renovating educational processes. Applied Environmental Education and Communication, 4(4), 339-351.
- Güler, T. (2009). The effects of an ecology based environmental education on teachers' opinions about environmental education. Egitim ve Bilim, 34(151), 30-42.
- Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B.J., Anderson, R.E., & Tatham, R. (2010). Multivariate data analysis, (7th ed.), Pearson Publishers.
- Hargreaves, A., & Fink, D. (2003). Sustaining leadership. Phi delta kappan, 84(9), 693-700.
- Harrington, D. (2009). Confirmatory factor analysis. Oxford University Press.
- Harris, E. L. (2005). Key strategies to improve schools: How to apply them contextually. R&L Education.
- Huckle, J. (2014). Education for sustainable citizenship: An emerging focus for education for sustainability. In Education for sustainability (pp. 228-243). Routledge.
- Johnson, R. A., & Wichern, D. W. (2002). Applied multivariate statistical analysis (5th ed.). Prentice Hall.
- Kalaitzidis, D. (2012). Sustainable school indicators: Approaching the vision through the sustainable school award. Journal of Teacher Education for Sustainability, 14(2), 168-180.
- Kayıhan, S., & Tönük, S. (2011). Sürdürülebilirlik bilincinin inşa edileceği binalar olma yönü ile temel eğitim okulları. Politeknik Dergisi, 14(2), 163-171.
- Kaynak, N. E., Altan, A. E., Abbak, Y., Alp, Z. A., Yavuz, E., & Toprak, E. (2023). Sürdürülebilir Kalkınma Açısından Nitelikli Eğitime Teorik Bir Bakış. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (34), 592-609.
- Kim, J. J., & Rigdon, B. (1998). Sustainable architecture module: Introduction to sustainable design. National Pollution Prevention Center for Higher Education.
- Kline, R. B. (2023). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford Publications.
- Lee, M., & Louis, K. S. (2019). Mapping a strong school culture and linking it to sustainable school improvement. Teaching and Teacher Education, 81, 84-96.
- McKeown, R. (2002). Education for sustainable development toolkit. Energy, Environment and Resources Center, University of Tennessee.
- McCowan, R. J., & McCowan, S. C. (1999). Item analysis for criterion-referenced tests. CDHS.
- Papadimitriou, V. (2010). School culture, school climate and sustainable school. Magazine for the Environmental Education, 44, 12–13.
- Prakash, N., & Fielding, R. (2007). The language of school design: Design patterns for 21st century schools. Minneapolis: Designshare.
- Sezen-Gültekin, G., & Argon, T. (2020). Development of organizational sustainability scale. Sakarya University Journal of Education, 10(3), 507-531.
- Şahin, B. E., & Dostoğlu, N. (2015). Okul binaları tasarımında sürdürülebilirlik. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 20(1), 75-91.
- Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2020). Using multivariate statistics. Allyn & Bacon.
- Tavşan, F., & Yanılmaz, Z. (2019). Eğitim yapılarında sürdürülebilir yaklaşımlar. Sanat ve Tasarım Dergisi, (24), 359-383.
- Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Nobel Yayın Dağıtım.
- Toran, M. (2016). Sürdürülebilir anaokulları: Okul öncesi eğitim kurumlarının değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (3), 1035-1046.
- Turgut, A. (2019). 8. sınıf öğrencilerinin sürdürülebilir okul kavramı konusunda zihinsel algılarının betimlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Aksaray Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Ullman, J. B. (2020). Structural equation modeling. In B. G. Tabachnick & L. S. Fidell, Using multivariate statistics (6th ed., pp. 681–785). Pearson.
- United Nations (October, 2015). Resolition adopted by General Assembly on 25 September 2015.https://documents-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/N15/291/89/PDF/N1529189.pdf?OpenElement
- UNESCO. (2017). Education for sustainable development goals: Learning objectives. UNESCO. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000247444
- Vare, P., & Scott, W. (2007). Learning for a change: Exploring the relationship between education and sustainable development. Journal of Education for Sustainable Development, 1(2), 191-198. Yangil, F. M. & Şahin, M. D. (2019). Sürdürülebilir liderlik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik analizi. Business & Management Studies: An International Journal, 7(5), 2124-2147.
- Yüksel, Y. (2009). Klasik okullar ile eko-okullar ve yeşil bayraklı eko-okulların çevre eğitimi açısından karşılaştırılması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Yüksel, Y. (2020). Sertifikasız okullar ile eko-okullar ve yeşil bayraklı eko-okulların sürdürülebilirlik bilinci açısından karşılaştırılması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (36), 50-62.
- Zorlu, K. & Korkmaz, F. (2020). Sürdürülebilir Liderlik Ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Akademik Bakış, 13(26), 199-213.
Abstract
The aim of this research was to develop a valid and reliable measurement tool that measures sustainable school characteristics. The study aimed to present a measurement tool that can guide the evaluation and development of how successful schools are in the field of sustainability. For this purpose, the preparation of the draft form, expert opinion, application of the scale, validity and reliability studies were followed. During the preparation of the draft form, an item pool was created by scanning the literature. Improvements were made by submitting the created item pool to expert opinion for the content validity of the scale. The draft scale form was tested with a pilot application. The construct validity of the scale was revealed by exploratory factor analysis and the construct was confirmed by confirmatory factor analysis. In this context, different study groups were formed for both phases of the research. The study group for the construct validity phase of the scale development study consisted of 302 teachers working in Istanbul in the 2022-2023 academic year. For the second stage, confirmatory factor analysis, the study group consisted of 260 teachers selected from the same universe. As a result of the study, it was seen that the Sustainable School Characteristics Scale consisted of five factors with an eigenvalue above 1.00. The factors in question are; culture and heritage, environment, inclusivity, efficiency, architecture and design. The total variance explained under five factors is 64%. The internal consistency coefficient for the entire scale is 0.95. Five-factor structure consisting of 32 items was confirmed by confirmatory factor analysis. Model fit indices were found to be at a good level. In this context, it was concluded that the Sustainable School Characteristics Scale is a valid and reliable measurement tool that reveals the social, environmental and economic sustainability characteristics of schools.
Keywords
Sustainable school social sustainability environmental sustainability economic sustainability scale development
References
- Akkaş, F. D. & Aksu, A. (2022). Sürdürülebilir eğitim liderliği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (54), 1480-1497.
- Atılgan, H., Kan, A., & Doğan, N. (2017). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Anı Yayıncılık.
- Bolstad, R., Baker, R., Barker, M., & Keown, P. (2004). Environmental education in New Zealand schools: Research into current practices and future possibilities. Volume 2: A review of national and international research literature on environmental education practices. Ministry of Education. http://www.minedu.govt.nz
- Brown, T. A. (2015). Confirmatory factor analysis for applied research. Guilford publications.
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (4. baskı). Pegem Yayınları.
- Cole, D. A. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55(4), 584–594.
- Çayak, S. & Çetin, M. (2018). Sürdürülebillir liderlik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies, 13(11), 1561-1582.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (Vol. 2). Pegem Akademi.
- Dağdeviren Ertaş, B. & Özdemir, M. (2021). Okullarda sürdürülebilir liderlik ölçeği’nin (OSLÖ) geliştirilmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 851-862.
- DeVellis, R. F. (2017). Ölçek geliştirme: Kuram ve uygulamalar. (Çev. Tarık Totan), Nobel Yayıncılık.
- Dunn, T. J., Baguley, T., & Brunsden, V. (2014). From alpha to omega: A practical solution to the pervasive problem of internal consistency estimation. British Journal of Psychology, 105(3), 399-412.
- Gough, A. (2005). Sustainable schools: Renovating educational processes. Applied Environmental Education and Communication, 4(4), 339-351.
- Güler, T. (2009). The effects of an ecology based environmental education on teachers' opinions about environmental education. Egitim ve Bilim, 34(151), 30-42.
- Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B.J., Anderson, R.E., & Tatham, R. (2010). Multivariate data analysis, (7th ed.), Pearson Publishers.
- Hargreaves, A., & Fink, D. (2003). Sustaining leadership. Phi delta kappan, 84(9), 693-700.
- Harrington, D. (2009). Confirmatory factor analysis. Oxford University Press.
- Harris, E. L. (2005). Key strategies to improve schools: How to apply them contextually. R&L Education.
- Huckle, J. (2014). Education for sustainable citizenship: An emerging focus for education for sustainability. In Education for sustainability (pp. 228-243). Routledge.
- Johnson, R. A., & Wichern, D. W. (2002). Applied multivariate statistical analysis (5th ed.). Prentice Hall.
- Kalaitzidis, D. (2012). Sustainable school indicators: Approaching the vision through the sustainable school award. Journal of Teacher Education for Sustainability, 14(2), 168-180.
- Kayıhan, S., & Tönük, S. (2011). Sürdürülebilirlik bilincinin inşa edileceği binalar olma yönü ile temel eğitim okulları. Politeknik Dergisi, 14(2), 163-171.
- Kaynak, N. E., Altan, A. E., Abbak, Y., Alp, Z. A., Yavuz, E., & Toprak, E. (2023). Sürdürülebilir Kalkınma Açısından Nitelikli Eğitime Teorik Bir Bakış. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (34), 592-609.
- Kim, J. J., & Rigdon, B. (1998). Sustainable architecture module: Introduction to sustainable design. National Pollution Prevention Center for Higher Education.
- Kline, R. B. (2023). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford Publications.
- Lee, M., & Louis, K. S. (2019). Mapping a strong school culture and linking it to sustainable school improvement. Teaching and Teacher Education, 81, 84-96.
- McKeown, R. (2002). Education for sustainable development toolkit. Energy, Environment and Resources Center, University of Tennessee.
- McCowan, R. J., & McCowan, S. C. (1999). Item analysis for criterion-referenced tests. CDHS.
- Papadimitriou, V. (2010). School culture, school climate and sustainable school. Magazine for the Environmental Education, 44, 12–13.
- Prakash, N., & Fielding, R. (2007). The language of school design: Design patterns for 21st century schools. Minneapolis: Designshare.
- Sezen-Gültekin, G., & Argon, T. (2020). Development of organizational sustainability scale. Sakarya University Journal of Education, 10(3), 507-531.
- Şahin, B. E., & Dostoğlu, N. (2015). Okul binaları tasarımında sürdürülebilirlik. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 20(1), 75-91.
- Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2020). Using multivariate statistics. Allyn & Bacon.
- Tavşan, F., & Yanılmaz, Z. (2019). Eğitim yapılarında sürdürülebilir yaklaşımlar. Sanat ve Tasarım Dergisi, (24), 359-383.
- Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Nobel Yayın Dağıtım.
- Toran, M. (2016). Sürdürülebilir anaokulları: Okul öncesi eğitim kurumlarının değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (3), 1035-1046.
- Turgut, A. (2019). 8. sınıf öğrencilerinin sürdürülebilir okul kavramı konusunda zihinsel algılarının betimlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Aksaray Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Ullman, J. B. (2020). Structural equation modeling. In B. G. Tabachnick & L. S. Fidell, Using multivariate statistics (6th ed., pp. 681–785). Pearson.
- United Nations (October, 2015). Resolition adopted by General Assembly on 25 September 2015.https://documents-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/N15/291/89/PDF/N1529189.pdf?OpenElement
- UNESCO. (2017). Education for sustainable development goals: Learning objectives. UNESCO. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000247444
- Vare, P., & Scott, W. (2007). Learning for a change: Exploring the relationship between education and sustainable development. Journal of Education for Sustainable Development, 1(2), 191-198. Yangil, F. M. & Şahin, M. D. (2019). Sürdürülebilir liderlik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik analizi. Business & Management Studies: An International Journal, 7(5), 2124-2147.
- Yüksel, Y. (2009). Klasik okullar ile eko-okullar ve yeşil bayraklı eko-okulların çevre eğitimi açısından karşılaştırılması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Yüksel, Y. (2020). Sertifikasız okullar ile eko-okullar ve yeşil bayraklı eko-okulların sürdürülebilirlik bilinci açısından karşılaştırılması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (36), 50-62.
- Zorlu, K. & Korkmaz, F. (2020). Sürdürülebilir Liderlik Ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Akademik Bakış, 13(26), 199-213.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | December 31, 2024 |
| Published in Issue | Year 2024Volume: 13 Issue: 4 |
