Research Article
BibTex RIS Cite

The Effect of Job Stress and Occupational Burnout on Job Satisfaction and Occupational Affective Commitment in Teachers

Year 2021, Volume: 10 Issue: 1, 101 - 122, 26.03.2021
https://doi.org/10.30703/cije.692020

Abstract

This paper aims to examine the relationships between the job stress, occupational burnout, job satisfaction and occupational affective commitment factors that teachers' experience while performing their duties. The research has a quantitative research pattern. A sample of 550 teachers from public and private schools was used to test the hypotheses of the research. The ones in the sample were determined by simple random sampling technique. The data of the research were collected through the survey method between 11 November and 20 December 2019 by face-to-face interviews with teachers. The reliability of the data was calculated with the Alpha (α) model (Cronbach Alpha Coefficient). Eigenvalue statistics were used to determine the factors and Varimax rotation was used. The degree of relationship between the factors was determined based on the Pearson Correlation coefficient. Hypotheses were tested by stepwise regression analysis method. As a result of the research, the following findings were reached: There is a significant and negative relationship between job satisfaction and occupational affective commitment and job stress and occupational burnout dimensions (decrease in personal accomplishment, depersonalization, emotional exhaustion). A positive relationship was found between job satisfaction and occupational affective commitment. A positive relationship was found between job satisfaction and occupational affective commitment. Job stress and occupational burnout dimensions have a significant and negative effect on job satisfaction. Job satisfaction has a positive effect on occupational affective commitment. It was concluded that emotional exhaustion and depersonalization have a negative effect on occupational affective commitment. On the other hand, there was no significant effect of job stress and decrease in personal accomplishment on occupational affective commitment. Therefore, the main factors that cause teachers to experience work stress and occupational burnout should be identified, eliminated or the effects of these factors should be minimized. In this way, it is possible to increase teachers' job satisfaction and occupational affective commitment.

References

  • Aghdasi, S., Kiamanesh, A. and Ebrahim, A. (2011). Emotional Intelligence and Organizational Commitment: Testing the Mediatory Role of Occupational Stress and Job Satisfaction. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 29, 1965-1976. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.11.447
  • Akova, O., Emiroglu, B. ve Tanriverdi, H. (2015). İş stresi ile çalışanların iş tatmini ve işten ayrılma niyeti arasındakı ilişki: istanbul’daki 5 yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma. Journal of Management, Marketing & Logistics, 2(4), 378-402.
  • Alpaykut, S., Firuzan, A. ve Kuvvetli, Ü. (2011). Çok değişkenli kalite kontrolde regresyon düzeltmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 31-41.
  • Bayar, H. ve Öztürk, M. (2017). İş stresinin iş tatmini üzerindeki etkisi: süleyman demirel üniversitesi araştırma görevlileri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 525-546.
  • Çiftçioglu, A. (2011). Investigating occupational commitment and turnover ıntention relationship with burnout syndrome. Business and Economics Research Journal, 2(3), 109-119. https://doi.org/10.1504/IJAF.2011.043846
  • Ertürk, E. ve Keçecioğlu, T. (2012). Çalışanların iş doyumları ile mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkiler: öğretmenler üzerine örnek bir uygulama. Ege Akademik Bakış, 12(1), 39-52. https://doi.org/10.21121/eab.2012119545
  • Fırat, Z. (2018). Mesleki doyum, iş-aile çatışması ve aile-iş çatışmasının algılanan iş stresi üzerindeki etkisi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 157-176.
  • Garland, B., Lambert, E., Hogan, N., Kim, B. and Kelley, T. (2014). The relationship of affective and continuance organizational commitment with correctional staff occupational burnout: A partial replication and expansion study. Criminal Justice and Behavior, 41(10), 1161-1177. https://doi.org/10.1177/0093854814539683
  • Griffin, M., Hogan, N., Lambert, E., Tucker-Gail, K. and Baker, D. (2010). Job ınvolvement, job stress, job satisfaction, and organizational commitment and the burnout of correctional staff. Criminal Justice And Behavior, 37(2), 239-255. https://doi.org/10.1177/0093854809351682
  • Güçlü, N. ve Zaman, O. (2011). Alan dışından atanmış rehber öğretmenlerin iş doyumları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(3), 541-576.
  • Günbayı, İ. ve Tokel, A. (2012). İlköğretim okulu öğretmenlerinin iş doyumu ve iş stresi düzeylerinin karşılaştırmalı analizi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(5), 77-95.
  • Güner, F., Çiçek, H. ve Can, A. (2014). Banka çalışanlarının mesleki stres ve tükenmişlik düzeylerinin iş doyumu ve yaşam doyumu düzeyleri ile ilişkisi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6(3), 59-76.
  • Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe-yöntem-analiz. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Hurst, T. and Hurst, M. (1997). Gender differences in mediation of severe occupational stress among correctional officers. American Journal of Criminal Justice, 22(1), 121-137. https://doi.org/10.1007/BF02887343
  • Irving, P., Coleman, D. and Cooper, C. (1997). Further assessments of a three-component model of occupational commitment: generalizability and differences across occupations. Journal of Applied Psychology, 82(3), 444-452. https://doi.org/10.1037/0021-9010.82.3.444
  • Kalaycı, Ş. (2010). Spss çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım. Kuo, S. Y. (2015). Occupational stress, job satisfaction, and affective commitment to policing among taiwanese police officers. Police Quarterly, 18(1), 27-54. https://doi.org/10.1177/1098611114559039
  • Lambert, E., Hogan, N., Paoline, E. and Clarke, A. (2005). The ımpact of role stressors on job stress, job satisfaction, and organizational commitment among private prison staff. Security Journal, 18(4), 33-50. https://doi.org/10.1057/palgrave.sj.8340210
  • Lambert, E., Qureshi, H., Frank, J., Klahm, C. and Smith, B. (2018). Job stress, job ınvolvement, job satisfaction, and organizational commitment and their associations with job burnout among ındian police officers: A research note. Journal of Police and Criminal Psychology, 33(2), 85-99. https://doi.org/10.1007/s11896-017-9236-y
  • Lapointe, É., Morin, A., Courcy, F., Boilard, A. and Payette, D. (2011). Workplace affective commitment, emotional labor and burnout: A multiple mediator model. International Journal of Business and Management, 7(1), 3-21. https://doi.org/10.5539/ijbm.v7n1p3
  • Lin, J.-Y., Lin, C.-J. and Cheng, C.-J. (2013). A study of the relationship between job stress, job burnout, job satisfaction and organizational commitment among medical radiologists in Taiwan. Journal of Information and Optimization Sciences, 34 (2-3), 149-167. https://doi.org/10.1080/02522667.2013.821334
  • Maslach, C. and Jackson, S. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behaviour, 2, 99-113. https://doi.org/10.1002/job.4030020205
  • Meyer, J. and Allen, N. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. 1(1), 61-89. https://doi.org/10.1016/1053-4822(91)90011-Z
  • Meyer, J., Allen, N. and Smith, C. (1993). Commitment to organizations and occupations: extension and test of a three-component conceptualization. Journal of Applied Psychology, 78(4), 538-551. https://doi.org/10.1037/0021-9010.78.4.538
  • Mowday, R., Steers, R. and Porter, L. (1979). The measurement of organizational commitment. Journal of Vocational Behavior, 14, 224-247. https://doi.org/10.1016/0001-8791(79)90072-1
  • Mullen, P., Blount, A., Lambie, G. and Chae, N. (2018). School counselors’ perceived stress, burnout, and job satisfaction. Professional School Counseling, 21(1), 1-10. https://doi.org/10.1177/2156759X18782468
  • Salehi, M. and Gholtash, A. (2011). The relationship between job satisfaction, job burnout and organizational commitment with the organizational citizenship behavior among members of faculty in the ıslamic azad university –first district branches, in order to provide the appropriate model. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 306-310. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.03.091
  • Salzmann, P., Berweger, S. and Ark, T. (2018). Apprentices' affective occupational commitment during vocational education and training: A latent growth curve analysis. Journal of Career Development, 45(4), 315-329. https://doi.org/10.1177/0894845317696806
  • Sharma, V. and Chalotra, A. K. (2017). Job stress, job burnout and job satisfaction: a study of call centres ın jammu and kashmir. Pranjana: The Journal of Management Awareness, 20(2), 51-58. https://doi.org/10.5958/0974-0945.2017.00015.2
  • Spector, P. (1999). Industrial and Organizational Psychology: Research and Practice. New York: John Wiley & Sons.
  • Tabachnick, B. and Fidell, L. (2014). Using multivariate statistics. Boston: Pearson. Turhan, M., Erol, Y., Demirkol, M. and Özdemir, T. (2018). Örgütsel bağlılık, iş doyumu ve iş stresi arasındaki ilişki. Turkish Studies, 13(27), 1491-1507. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.14328
  • Wang, Y., Zheng, L., Hu, T. and Zheng, Q. (2014). Stress, burnout, and job satisfaction: case of police force in china. Public Personnel Management, 43(3), 325-339. https://doi.org/10.1177/0091026014535179
  • Yang, T., Guo, Y., Ma, M., Li, Y., Tian, H. and Deng, J. (2017). Job stress and presenteeism among chinese healthcareworkers: the mediating effects of affective commitment. International Journal of Environmental Research and Public Health, 14(9), 1-14. https://doi.org/10.3390/ijerph14090978
  • Yousaf, A., Sanders, K. and Shipton, H. (2013). Proactive and politically skilled professionals: What is the relationship with affective occupational commitment? Asia Pacific Journal of Management, 30(1), 211-230. https://doi.org/10.1007/s10490-011-9253-9
  • Yürür, S. ve Keser, A. (2010). İşe bağlı gerginlik ile iş tatmini ilişkisinde duygusal tükenmenin aracı rolü. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(4), 165-193. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002189

Öğretmenlerde İş Stresi ve Mesleki Tükenmişliğin İş Tatmini ve Mesleki Duygusal Bağlılık Üzerindeki Etkisi

Year 2021, Volume: 10 Issue: 1, 101 - 122, 26.03.2021
https://doi.org/10.30703/cije.692020

Abstract

Araştırmanın amacı, öğretmenlerin görevlerini yerine getirirken yaşadıkları iş stresi, mesleki tükenmişlik, iş tatmini ve mesleki duygusal bağlılık faktörleri arasındaki ilişkileri belirlemektir. Araştırma, nicel araştırma desenindedir. Araştırmanın hipotezlerini test etmek için kamu ve özel eğitim kurumlarından 550 öğretmenin oluşturduğu bir örneklem kullanılmıştır. Örneklemdekiler, basit tesadüfi örnekleme tekniğiyle belirlenmiştir. Araştırmanın verileri, anket yöntemiyle 11 Kasım-20 Aralık 2019 tarihleri arasında, öğretmenlerle yüz yüze görüşme yapılarak toplanmıştır. Veriler, uluslararası alanda tercih edilen bir yazılım aracılığıyla analiz edilmiştir. Verilerin güvenirliği Alfa (α) modeli (Cronbach Alfa Katsayısı) ile hesaplanmıştır. Faktörlerin belirlenmesinde özdeğer istatistiğinden yararlanılmış ve Varimax rotasyonu kullanılmıştır. Faktörlerin aralarındaki ilişkilerin derecesi Pearson Korelasyon katsayısı temel alınarak belirlenmiştir. Hipotezler, adım adım regresyon analizi metoduyla test edilmiştir. Araştırmanın sonucunda şu bulgulara ulaşılmıştır: İş tatminin ve mesleki duygusal bağlılığın iş stresi ve mesleki tükenmişlik boyutlarıyla (kişisel başarıda azalma, duyarsızlaşma, duygusal tükenmişlik) arasında anlamlı ve negatif bir ilişki bulunmaktadır. İş tatmini ile mesleki duygusal bağlılık arasında ise pozitif bir ilişki bulunmuştur. İş stresinin ve mesleki tükenmişlik boyutlarının iş tatmini üzerinde anlamlı ve negatif bir etkisi vardır. Mesleki duygusal bağlılık üzerinde iş tatmininin pozitif etkisi vardır. Duygusal tükenmişlik ve duyarsızlaşmanın ise mesleki duygusal bağlılık üzerinde olumsuz bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan, iş stresinin ve kişisel başarıdaki azalmanın mesleki duygusal bağlılık üzerinde anlamlı bir etkisi bulunamamıştır. Dolayısıyla öğretmenlerin iş stresi ve mesleki tükenmişlik yaşamalarına neden olan temel faktörler belirlenmeli, bu faktörlerin tamamen ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmalar yapılmalı ya da faktörlerin etkilerinin en aza indirilmesi sağlanmalıdır. Bu şekilde öğretmenlerin iş tatmini duygusunu ve mesleki duygusal bağlılığını artırmak mümkündür.

References

  • Aghdasi, S., Kiamanesh, A. and Ebrahim, A. (2011). Emotional Intelligence and Organizational Commitment: Testing the Mediatory Role of Occupational Stress and Job Satisfaction. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 29, 1965-1976. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.11.447
  • Akova, O., Emiroglu, B. ve Tanriverdi, H. (2015). İş stresi ile çalışanların iş tatmini ve işten ayrılma niyeti arasındakı ilişki: istanbul’daki 5 yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma. Journal of Management, Marketing & Logistics, 2(4), 378-402.
  • Alpaykut, S., Firuzan, A. ve Kuvvetli, Ü. (2011). Çok değişkenli kalite kontrolde regresyon düzeltmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 31-41.
  • Bayar, H. ve Öztürk, M. (2017). İş stresinin iş tatmini üzerindeki etkisi: süleyman demirel üniversitesi araştırma görevlileri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 525-546.
  • Çiftçioglu, A. (2011). Investigating occupational commitment and turnover ıntention relationship with burnout syndrome. Business and Economics Research Journal, 2(3), 109-119. https://doi.org/10.1504/IJAF.2011.043846
  • Ertürk, E. ve Keçecioğlu, T. (2012). Çalışanların iş doyumları ile mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkiler: öğretmenler üzerine örnek bir uygulama. Ege Akademik Bakış, 12(1), 39-52. https://doi.org/10.21121/eab.2012119545
  • Fırat, Z. (2018). Mesleki doyum, iş-aile çatışması ve aile-iş çatışmasının algılanan iş stresi üzerindeki etkisi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 157-176.
  • Garland, B., Lambert, E., Hogan, N., Kim, B. and Kelley, T. (2014). The relationship of affective and continuance organizational commitment with correctional staff occupational burnout: A partial replication and expansion study. Criminal Justice and Behavior, 41(10), 1161-1177. https://doi.org/10.1177/0093854814539683
  • Griffin, M., Hogan, N., Lambert, E., Tucker-Gail, K. and Baker, D. (2010). Job ınvolvement, job stress, job satisfaction, and organizational commitment and the burnout of correctional staff. Criminal Justice And Behavior, 37(2), 239-255. https://doi.org/10.1177/0093854809351682
  • Güçlü, N. ve Zaman, O. (2011). Alan dışından atanmış rehber öğretmenlerin iş doyumları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(3), 541-576.
  • Günbayı, İ. ve Tokel, A. (2012). İlköğretim okulu öğretmenlerinin iş doyumu ve iş stresi düzeylerinin karşılaştırmalı analizi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(5), 77-95.
  • Güner, F., Çiçek, H. ve Can, A. (2014). Banka çalışanlarının mesleki stres ve tükenmişlik düzeylerinin iş doyumu ve yaşam doyumu düzeyleri ile ilişkisi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6(3), 59-76.
  • Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe-yöntem-analiz. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Hurst, T. and Hurst, M. (1997). Gender differences in mediation of severe occupational stress among correctional officers. American Journal of Criminal Justice, 22(1), 121-137. https://doi.org/10.1007/BF02887343
  • Irving, P., Coleman, D. and Cooper, C. (1997). Further assessments of a three-component model of occupational commitment: generalizability and differences across occupations. Journal of Applied Psychology, 82(3), 444-452. https://doi.org/10.1037/0021-9010.82.3.444
  • Kalaycı, Ş. (2010). Spss çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım. Kuo, S. Y. (2015). Occupational stress, job satisfaction, and affective commitment to policing among taiwanese police officers. Police Quarterly, 18(1), 27-54. https://doi.org/10.1177/1098611114559039
  • Lambert, E., Hogan, N., Paoline, E. and Clarke, A. (2005). The ımpact of role stressors on job stress, job satisfaction, and organizational commitment among private prison staff. Security Journal, 18(4), 33-50. https://doi.org/10.1057/palgrave.sj.8340210
  • Lambert, E., Qureshi, H., Frank, J., Klahm, C. and Smith, B. (2018). Job stress, job ınvolvement, job satisfaction, and organizational commitment and their associations with job burnout among ındian police officers: A research note. Journal of Police and Criminal Psychology, 33(2), 85-99. https://doi.org/10.1007/s11896-017-9236-y
  • Lapointe, É., Morin, A., Courcy, F., Boilard, A. and Payette, D. (2011). Workplace affective commitment, emotional labor and burnout: A multiple mediator model. International Journal of Business and Management, 7(1), 3-21. https://doi.org/10.5539/ijbm.v7n1p3
  • Lin, J.-Y., Lin, C.-J. and Cheng, C.-J. (2013). A study of the relationship between job stress, job burnout, job satisfaction and organizational commitment among medical radiologists in Taiwan. Journal of Information and Optimization Sciences, 34 (2-3), 149-167. https://doi.org/10.1080/02522667.2013.821334
  • Maslach, C. and Jackson, S. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behaviour, 2, 99-113. https://doi.org/10.1002/job.4030020205
  • Meyer, J. and Allen, N. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. 1(1), 61-89. https://doi.org/10.1016/1053-4822(91)90011-Z
  • Meyer, J., Allen, N. and Smith, C. (1993). Commitment to organizations and occupations: extension and test of a three-component conceptualization. Journal of Applied Psychology, 78(4), 538-551. https://doi.org/10.1037/0021-9010.78.4.538
  • Mowday, R., Steers, R. and Porter, L. (1979). The measurement of organizational commitment. Journal of Vocational Behavior, 14, 224-247. https://doi.org/10.1016/0001-8791(79)90072-1
  • Mullen, P., Blount, A., Lambie, G. and Chae, N. (2018). School counselors’ perceived stress, burnout, and job satisfaction. Professional School Counseling, 21(1), 1-10. https://doi.org/10.1177/2156759X18782468
  • Salehi, M. and Gholtash, A. (2011). The relationship between job satisfaction, job burnout and organizational commitment with the organizational citizenship behavior among members of faculty in the ıslamic azad university –first district branches, in order to provide the appropriate model. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 306-310. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.03.091
  • Salzmann, P., Berweger, S. and Ark, T. (2018). Apprentices' affective occupational commitment during vocational education and training: A latent growth curve analysis. Journal of Career Development, 45(4), 315-329. https://doi.org/10.1177/0894845317696806
  • Sharma, V. and Chalotra, A. K. (2017). Job stress, job burnout and job satisfaction: a study of call centres ın jammu and kashmir. Pranjana: The Journal of Management Awareness, 20(2), 51-58. https://doi.org/10.5958/0974-0945.2017.00015.2
  • Spector, P. (1999). Industrial and Organizational Psychology: Research and Practice. New York: John Wiley & Sons.
  • Tabachnick, B. and Fidell, L. (2014). Using multivariate statistics. Boston: Pearson. Turhan, M., Erol, Y., Demirkol, M. and Özdemir, T. (2018). Örgütsel bağlılık, iş doyumu ve iş stresi arasındaki ilişki. Turkish Studies, 13(27), 1491-1507. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.14328
  • Wang, Y., Zheng, L., Hu, T. and Zheng, Q. (2014). Stress, burnout, and job satisfaction: case of police force in china. Public Personnel Management, 43(3), 325-339. https://doi.org/10.1177/0091026014535179
  • Yang, T., Guo, Y., Ma, M., Li, Y., Tian, H. and Deng, J. (2017). Job stress and presenteeism among chinese healthcareworkers: the mediating effects of affective commitment. International Journal of Environmental Research and Public Health, 14(9), 1-14. https://doi.org/10.3390/ijerph14090978
  • Yousaf, A., Sanders, K. and Shipton, H. (2013). Proactive and politically skilled professionals: What is the relationship with affective occupational commitment? Asia Pacific Journal of Management, 30(1), 211-230. https://doi.org/10.1007/s10490-011-9253-9
  • Yürür, S. ve Keser, A. (2010). İşe bağlı gerginlik ile iş tatmini ilişkisinde duygusal tükenmenin aracı rolü. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(4), 165-193. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002189
There are 34 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Research Article
Authors

Gökhan Karadirek

Publication Date March 26, 2021
Published in Issue Year 2021Volume: 10 Issue: 1

Cite

APA Karadirek, G. (2021). Öğretmenlerde İş Stresi ve Mesleki Tükenmişliğin İş Tatmini ve Mesleki Duygusal Bağlılık Üzerindeki Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(1), 101-122. https://doi.org/10.30703/cije.692020

14550                 

© Cumhuriyet University, Faculty of Education