Etkinlik Temelli Öğretimin Öğrencilerin Dörtgenlerin Alan Ölçümüne İlişkin Kavramsal ve İşlemsel Bilgilerine Etkisinin İncelenmesi
Öz
Bu araştırmada, dörtgenlerde alan konusuna yönelik etkinlik temelli tasarlanmış bir öğrenme ortamının öğrencilerin kavramsal ve işlemsel bilgilerinin gelişimine etkisini incelemek amaçlanmıştır. Araştırmanın katılımcılarını İstanbul’da bulunan bir ortaokulun iki şubesinde öğrenim görmekte olan7. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Şubeler rasgele biçimde deney ve kontrol grubu olarak atanmıştır. Her iki şubede de öğretim araştırmacı öğretmen rolündeki birinci sırada yer alan yazar tarafından yürütülmüştür. Araştırma bağlamında 2 hafta süren öğretim süreci deney grubunda etkinlik temelli, kontrol grubunda ise geleneksel olarak gerçekleşmiştir. Araştırmada ön-test son-test kontrol gruplu yarı deneysel yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın veri toplama araçlarını, literatürde kavramsal ve işlemsel bilgiye yönelik ortaya konan kriterler temelinde oluşturan iki test oluşturmaktadır. Katılımcıların testlerde sergiledikleri performanslar rubrikler kullanılarak sayısallaştırılmış ve arasında anlamlı bir farklılığın olup olmadığı Mann-Whitney U testi ile sınanmıştır. Öğretim süreci öncesinde uygulanan testten elde edilen bulgular, iki grubun kavramsal ve işlemsel bilgi açısından denk olduğunu göstermiştir. Müdahale sonrasında uygulanan testten elde edilen bulgular ise kavramsal bilgi açısından deney grubu lehine anlamlı bir farklılık olduğunu fakat işlemsel bilgi açısından gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmadığını ortaya koymuştur. Bununla birlikte testlerde yer alan sorulara verilen cevaplar bazı öğrencilerin alan ve çevre kavramlarını ayırt edemediklerini, alan formüllerini problem durumlarına uygulamada sıkıntı yaşadıklarını ortaya koymuştur. Elde edilen sonuçlar ışığında ele alınan konunun öğretimine yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Etkinlik Temelli Öğretim Alan Ölçme Kavramsal Bilgi İşlemsel Bilgi Dörtgenlerde Alan
Teşekkür
Araştırmanın tamamlanmasında gerekli idari kolaylığı sağlayan İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne ve Sultangazi Hüseyin Ersu Ortaokulu Müdürlüğü'ne teşekkür ederim.
Kaynakça
- Akkuş, R., Akkaş, E. ve Yıldırım, B. (2018). Alan konusunu öğretirken öğrenme fırsatları oluşturmada öğretmenin rolü. İlköğretim Online,17(2), 1135-1149.
- Altun, M. (1998). Geometri öğretimi. A. Özdaş (Ed.), Matematik öğretimi içinde (s.158-186). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Anderson, J. R. (1993). Rules of themind. Hillsdale, N.J.: Erlbaum.
- Ayhan, M. A. (2011). İlköğretim 8. sınıf matematik dersinde etkinlik temelli öğretimin akademik başarıya etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Adıyaman Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adıyaman.
- Baki, A. (2006). Kuramdan uygulamaya matematik eğitimi. Trabzon: Derya Kitabevi.
- Batdı, V. (2014). Etkinlik temelli öğrenme yaklaşımının akademik başarıya etkisi (meta-analitik ve tematik bir çalışma). Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 39-55.
- Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
- Can, A. (2019). Spss ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
- Clements, D. H. and Stephan, M. (2004). Measurement in pre-K tograde 2 mathematics. In D. H. Clements& J. Sarama (Eds.), Engagingyoungchildren in mathematics(pp. 299–317). Mahwah, NJ: Lawrence ErlbaumAssociates.
- Çepni, S. (2014). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
- Dağlı, H. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin çevre, alan ve hacim konularına ilişkin kavram yanılgıları(Yayınlanmış yüksek lisanstezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
- Ebret, A. (2015). Etkinlik temelli matematik öğretiminin 3. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine ve matematiğe ilişkin tutumlarına etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Emekli, A. (2001). Ölçüler konusunun öğretiminde yanılgıların teşhisi ve alınması gereken tedbirler(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Ergin, D. Y. (1995). Ölçeklerde geçerlik ve güvenirlik. Marmara Üniversitesi Atatürk Egitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7, 125-148.
- Fauzan, A. (2002). Applyingrealisticmathematicseducation (RME) in teachinggeometry in Indonesianprimaryschools (Unpublisheddoctoraldissertation). University of Twente, Enschede.
- Field, A. (2009). Discoveringstatisticsusing SPSS. London: SAGE Pub.
- Fujita, T. veJones, K. (2007). Learners’ understanding of thedefinitionsandhierarchicalclassification of quadrilaterals: Towards a theoreticalframing. Research in MathematicsEducation, 9(1-2), 3-20.
- Grant, T., J. veKline, K. (2003). Developingthebuildingblocks of measurementwithyoungchildren. In D.H. Clements& G. Bright (Eds.), Learning andteachingmeasurement (pp. 46-57). Reston, VA: NCTM.
- Gürbüz, R., Çatlıoğlu, H., Birgin, O. ve Erdem, E. (2010). Etkinlik temelli öğretimin 5. sınıf öğrencilerinin bazı olasılık kavramlarındaki gelişimine etkisi: Yarı deneysel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(2), 1021-1069.
- Gürefe, N. (2018). Ortaokul öğrencilerinin alan ölçüm problemlerinde kullandıkları stratejilerin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 417-438.
- Hacıömeroğlu, G. ve Apaydın, S. (2009). Tangram etkinliği ile çevre ve alan hesabı. İlköğretim Online, 8(2), 1-6.
- Hiebert, J. veLefevre, P. (1986). Conceptualandproceduralknowledge in mathematics: An introductory Analysis. In J. Hiebert (Ed.),Conceptualandproceduralknowledge: Thecase of mathematics(pp. 1-27). Hillsdale, NJ: Lawrence ErlbaumAssociates.
- Kemankaşlı, N. ve Gür, H. (2005, Eylül). Ortaöğretim öğrencilerinin geometri dersinde dörtgenler konusundaki hata analizi.XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi'nde sunulan bildiri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Denizli.
- Mert-Cüce, A. P. (2012). Etkinlik temelli matematik öğretimi yapılan sınıf ortamından yansımalar: Aksiyon araştırması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Millî Eğitim Bakanlığı (2018). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar). Ankara: MEB.
- Olkun, S. ve Toluk-Uçar, Z. (2014). İlköğretimde etkinlik temelli matematik öğretimi. Ankara: Eğiten Kitap.
- Outhred. L. N. andMitchelmore, C. M. (2000). Youngchildren'sintuitiveunderstanding of areameasurement. JournalForResearch in MathematicsEducation, 31(2), 144-167.
- Pallant, J. (2001). SPSS survivalmanual. Maidenhead: Open UniversityPress.
- Rittle-Johnson, B. andSchneider, M. (2015). Developingconceptualandproceduralknowledge in mathematics. In R. C. Kadosh& A. Dowker (Eds.), Oxford handbook of numericalcognition (pp.1118-1134). Oxford: Oxford UniversityPress.
- Rittle-Johnson, B. and Star, J. R. (2009). Comparedwithwhat? Theeffects of differentcomparisons on conceptualknowledgeandproceduralflexibilityforequationsolving. Journal of EducationalPsychology, 101(3), 529–544.
- Renkl, A., Stark, R., Gruber, H. andMandl, H. (1998). Learning fromworked-outexamples: Theeffects of examplevariabilityandelicited self-explanations.ContemporaryEducationalPsychology, 23(1), 90-108.
- Ruthruff, E., Johnston, J. C. andvanSelst, M. A. (2001). Whypracticereducesdual-taskinterference. Journal of ExperimentalPsychology: Human PerceptionandPerformance, 27(1), 3-21.
- Star, J. R. (2000). On therelationshipbetweenknowinganddoing in procedurallearning. In B. Fishmann& S. O’ Connor-Divelbiss (Eds.),Proceedings of theFourth International Conference of Learning Sciences (pp.80-86). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum A.
- Tan-Şişman. G. ve Aksu, M. (2009). Yedinci sınıf öğrencilerinin alan ve çevre konularındaki başarıları. ElementaryEducation Online, 8(1), 243-253.
- Van de Walle, J. A., Karp, K. S. and Bay-Williams, J. M. (2013). İlkokul ve ortaokul matematiği gelişimsel yaklaşımla öğretim(S. Durmuş, Çev.) Ankara: Nobel Akademik.
- Yanık, B. (2016). Kavramsal ve işlemsel anlama. E. Bingölbali, S. Arslan ve İ. Ö. Zembat (Ed.), Matematik eğitiminde teoriler içinde (s. 102-114). Ankara: Pegem Akademi.
- Zembat, İ. Ö. (2014). Ölçme, temel bileşenleri ve sık karşılaşılan kavram yanılgıları. E. Bingölbali, ve M. F. Özmantar (Ed.), İlköğretimde karşılaşılan matematiksel zorluklar ve çözüm önerileri içinde (s. 127-151). Ankara: Pegem Akademi.
An Investigation of the Effect of Activity Based Teaching on Students' Conceptual and Procedural Knowledge About Area Measurement of Quadrilaterals
Öz
This study aimed to investigate the effect of an activity-based teaching sequence on students’ conceptual and procedural knowledge about area measurement of quadrilaterals. The participants of the study consist of 54 students studying in two different classes of a middle school located in Istanbul district. The two classes were randomly assigned as experimental and control groups. In both groups the instruction was carried out by the same teacher who is the first author of the manuscript. The instruction in the control group, which lasted two weeks, was based on the implementation of learning activities whereas in the control group it was mainly composed of direct lecturing. The research method used in the study was comparison group pre-and post-test quasi-experimental design. Data collection tools of the study consist of two tests which were composed considering the criteria that were listed in the literature to define procedural and conceptual knowledge. The performances of the participants in the tests were quantified using rubrics and Mann-Whitney U test was used to check to determine whether there were significant differences between participants’ performances. The findings of the test implemented prior to the instruction showed that the groups were equivalent in terms of having procedural and conceptual knowledge. However, the findings obtained after the intervention showed that there was a statistically significant difference between the groups in terms of having conceptual knowledge favoring the experimental group, and that no significant difference in terms of having procedural knowledge. In addition to this, the participants’ responses to the tests revealed that some students could not distinguish between the concepts of area and perimeter and had difficulty in applying the area formulae of quadrilaterals to problem situations. In light of the results, some recommendations as to the teaching of the focused content were provided.
Anahtar Kelimeler
Activity-based teaching area measurement area of a quadrilateral conceptual knowledge procedural knowledge Activity-based teaching, area measurement, area of a quadrilateral, conceptual knowledge, procedural knowledge
Kaynakça
- Akkuş, R., Akkaş, E. ve Yıldırım, B. (2018). Alan konusunu öğretirken öğrenme fırsatları oluşturmada öğretmenin rolü. İlköğretim Online,17(2), 1135-1149.
- Altun, M. (1998). Geometri öğretimi. A. Özdaş (Ed.), Matematik öğretimi içinde (s.158-186). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Anderson, J. R. (1993). Rules of themind. Hillsdale, N.J.: Erlbaum.
- Ayhan, M. A. (2011). İlköğretim 8. sınıf matematik dersinde etkinlik temelli öğretimin akademik başarıya etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Adıyaman Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adıyaman.
- Baki, A. (2006). Kuramdan uygulamaya matematik eğitimi. Trabzon: Derya Kitabevi.
- Batdı, V. (2014). Etkinlik temelli öğrenme yaklaşımının akademik başarıya etkisi (meta-analitik ve tematik bir çalışma). Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 39-55.
- Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
- Can, A. (2019). Spss ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
- Clements, D. H. and Stephan, M. (2004). Measurement in pre-K tograde 2 mathematics. In D. H. Clements& J. Sarama (Eds.), Engagingyoungchildren in mathematics(pp. 299–317). Mahwah, NJ: Lawrence ErlbaumAssociates.
- Çepni, S. (2014). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
- Dağlı, H. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin çevre, alan ve hacim konularına ilişkin kavram yanılgıları(Yayınlanmış yüksek lisanstezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
- Ebret, A. (2015). Etkinlik temelli matematik öğretiminin 3. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine ve matematiğe ilişkin tutumlarına etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Emekli, A. (2001). Ölçüler konusunun öğretiminde yanılgıların teşhisi ve alınması gereken tedbirler(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Ergin, D. Y. (1995). Ölçeklerde geçerlik ve güvenirlik. Marmara Üniversitesi Atatürk Egitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7, 125-148.
- Fauzan, A. (2002). Applyingrealisticmathematicseducation (RME) in teachinggeometry in Indonesianprimaryschools (Unpublisheddoctoraldissertation). University of Twente, Enschede.
- Field, A. (2009). Discoveringstatisticsusing SPSS. London: SAGE Pub.
- Fujita, T. veJones, K. (2007). Learners’ understanding of thedefinitionsandhierarchicalclassification of quadrilaterals: Towards a theoreticalframing. Research in MathematicsEducation, 9(1-2), 3-20.
- Grant, T., J. veKline, K. (2003). Developingthebuildingblocks of measurementwithyoungchildren. In D.H. Clements& G. Bright (Eds.), Learning andteachingmeasurement (pp. 46-57). Reston, VA: NCTM.
- Gürbüz, R., Çatlıoğlu, H., Birgin, O. ve Erdem, E. (2010). Etkinlik temelli öğretimin 5. sınıf öğrencilerinin bazı olasılık kavramlarındaki gelişimine etkisi: Yarı deneysel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(2), 1021-1069.
- Gürefe, N. (2018). Ortaokul öğrencilerinin alan ölçüm problemlerinde kullandıkları stratejilerin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 417-438.
- Hacıömeroğlu, G. ve Apaydın, S. (2009). Tangram etkinliği ile çevre ve alan hesabı. İlköğretim Online, 8(2), 1-6.
- Hiebert, J. veLefevre, P. (1986). Conceptualandproceduralknowledge in mathematics: An introductory Analysis. In J. Hiebert (Ed.),Conceptualandproceduralknowledge: Thecase of mathematics(pp. 1-27). Hillsdale, NJ: Lawrence ErlbaumAssociates.
- Kemankaşlı, N. ve Gür, H. (2005, Eylül). Ortaöğretim öğrencilerinin geometri dersinde dörtgenler konusundaki hata analizi.XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi'nde sunulan bildiri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Denizli.
- Mert-Cüce, A. P. (2012). Etkinlik temelli matematik öğretimi yapılan sınıf ortamından yansımalar: Aksiyon araştırması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Millî Eğitim Bakanlığı (2018). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar). Ankara: MEB.
- Olkun, S. ve Toluk-Uçar, Z. (2014). İlköğretimde etkinlik temelli matematik öğretimi. Ankara: Eğiten Kitap.
- Outhred. L. N. andMitchelmore, C. M. (2000). Youngchildren'sintuitiveunderstanding of areameasurement. JournalForResearch in MathematicsEducation, 31(2), 144-167.
- Pallant, J. (2001). SPSS survivalmanual. Maidenhead: Open UniversityPress.
- Rittle-Johnson, B. andSchneider, M. (2015). Developingconceptualandproceduralknowledge in mathematics. In R. C. Kadosh& A. Dowker (Eds.), Oxford handbook of numericalcognition (pp.1118-1134). Oxford: Oxford UniversityPress.
- Rittle-Johnson, B. and Star, J. R. (2009). Comparedwithwhat? Theeffects of differentcomparisons on conceptualknowledgeandproceduralflexibilityforequationsolving. Journal of EducationalPsychology, 101(3), 529–544.
- Renkl, A., Stark, R., Gruber, H. andMandl, H. (1998). Learning fromworked-outexamples: Theeffects of examplevariabilityandelicited self-explanations.ContemporaryEducationalPsychology, 23(1), 90-108.
- Ruthruff, E., Johnston, J. C. andvanSelst, M. A. (2001). Whypracticereducesdual-taskinterference. Journal of ExperimentalPsychology: Human PerceptionandPerformance, 27(1), 3-21.
- Star, J. R. (2000). On therelationshipbetweenknowinganddoing in procedurallearning. In B. Fishmann& S. O’ Connor-Divelbiss (Eds.),Proceedings of theFourth International Conference of Learning Sciences (pp.80-86). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum A.
- Tan-Şişman. G. ve Aksu, M. (2009). Yedinci sınıf öğrencilerinin alan ve çevre konularındaki başarıları. ElementaryEducation Online, 8(1), 243-253.
- Van de Walle, J. A., Karp, K. S. and Bay-Williams, J. M. (2013). İlkokul ve ortaokul matematiği gelişimsel yaklaşımla öğretim(S. Durmuş, Çev.) Ankara: Nobel Akademik.
- Yanık, B. (2016). Kavramsal ve işlemsel anlama. E. Bingölbali, S. Arslan ve İ. Ö. Zembat (Ed.), Matematik eğitiminde teoriler içinde (s. 102-114). Ankara: Pegem Akademi.
- Zembat, İ. Ö. (2014). Ölçme, temel bileşenleri ve sık karşılaşılan kavram yanılgıları. E. Bingölbali, ve M. F. Özmantar (Ed.), İlköğretimde karşılaşılan matematiksel zorluklar ve çözüm önerileri içinde (s. 127-151). Ankara: Pegem Akademi.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022Cilt: 11 Sayı: 2 |
Cited By
Matematik Eğitiminde Kavramsal ve İşlemsel Bilgi Üzerine Hazırlanan Tezlerin Eğilimlerinin İncelenmesi
Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi
https://doi.org/10.51460/baebd.1340359
e-ISSN: 2147-1606