Research Article
BibTex RIS Cite

Yıkıcı Doğa Olayları Konusuna Yönelik Başarı Testi Geliştirilmesi

Year 2025, Volume: 14 Issue: 4, 755 - 772

Sedanur Bilgin , Seda Çavuş Güngören

Abstract

Araştırmanın amacı, yıkıcı doğa olayları konusuna yönelik bir başarı testi geliştirmektir. Bu araştırma bir test geliştirme çalışmasıdır ve araştırma deseni olarak keşfedici sıralı desen kullanılmıştır. İlk olarak alan yazın taraması yapılarak çeşitli kaynaklar incelenmiş, Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programındaki kazanımlar Bloom taksonomisine göre sınıflandırılarak belirtke tablosu hazırlanmıştır. Hazırlanan belirtke tablosuna göre çoktan seçmeli 52 soruluk soru havuzu oluşturulmuştur. Testin geçerliliği için hazırlanmış olan sorular alan uzmanlarının görüşüne sunularak soru-kazanım ilişkisi, dil açısından uygunluk, Bloom taksonomisinde yer aldığı basamak ve kapsam açısından incelenmiştir. Gelen görüşler doğrultusunda araştırmacılar tarafından soru benzerliklerine göre gruplandırma yapılarak soru sayısı 25'e düşürülmüştür. Pilot uygulama için örneklemin seçiminde daha önceden konuyu öğrenmiş olma ölçütü dikkate alınarak toplam 134 öğrenciye ulaşılmıştır. Uygulama ardından elde edilen verilere madde analizi ve faktör yapısı için tetrakorik korelasyon analizi yapılmıştır. Madde analizi sonrasında testten bir soru çıkartılarak 24 çoktan seçmeli sorudan oluşan başarı testinin KR20 güvenirlik katsayı değeri 0.76 olarak hesaplanmıştır. Testin 6 faktörlü olduğu, ortalama güçlüğünün 0,62 ve ayırt ediciliğinin 0,46 olduğu belirlenmiştir. Buna göre başarı testinin öğrencilerin yıkıcı doğa olayları konusuna yönelik başarılarını ölçmede geçerli ve güvenilir olduğu, öğrencilerin kazanımlarına ulaşma düzeylerini tespit etmek için öğretmenlere ve araştırmacılara yararlı olacağı düşünülmektedir.

Keywords

: başarı testi yıkıcı doğa olayları test geliştirme afet eğitimi

References

  • Angoff, W.H. (2013). Validity: An Evolving Concept Wainer, İçinde, Test validity. Ed.H., Braun, H. I., Routledge.
  • Aydın, B. (2023). İnsan ve çevre ünitesinin derin ekoloji temelli sınıf dışı eğitim etkinlikleri ile öğretilmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
  • Aydın, E., & Selvi, M. (2020). Ortaokul öğrencilerine yönelik ekosistem, biyolojik çeşitlilik ve çevre sorunları başarı testinin geliştirilmesi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(2), 661-682. https://dergipark.org.tr/tr/pub/etad/issue/58757/825756
  • Ayvacı, H. Ş., & Durmuş, A. (2016). Bir başarı testi geliştirme çalışması: Isı ve sıcaklık başarı testi geçerlik ve güvenirlik araştırması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 87-102. https://doi.org/10.7822/omuefd.35.1.8
  • Başol, G. (2019). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem.
  • Boz, S., Özcan, H., & Bostan Sarioğlan, A. (2023). Ortaokul öğrencilerinin basınç konusu ile ilgili bilgilerini ölçmeye yönelik bir başarı testinin geliştirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(19), 14-29. https://doi.org/10.29129/inujgse.1178479
  • Bümen, N. T. (2006). Program geliştirmede bir dönüm noktası: Yenilenmiş Bloom Taksonomisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 31(142), 3-14. https://educationandscience.ted.org.tr/article/download/710/695/695
  • Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı istatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem A yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., & Köklü, N. (2020). Sosyal bilimler için istatistik. (24.Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık: Ankara.
  • Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2018). Designing and conducting mixed methods research. Thousand Oaks, CA: SAGE.
  • Çakır, U., & Kılcan, B. (2022). Senaryo tabanlı eğitimin ortaokul öğrencilerinin afetlere ilişkin bilgi ve tutum düzeylerine etkisi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 6(2), 183-205. https://doi.org/10.38015/sbyy.1175589
  • Çiçek Şentürk, Ö. & Selvi, M. (2021). Fen bilimleri dersi “insan ve çevre” ünitesi akademik başarı testi geliştirme: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(2), 601-630. https://doi.org/10.17152/gefad.940400
  • Çiftcibaşi, F., Karamustafaoğlu, S., & Bolat, A. (2023). ‘Güneş sistemi ve tutulmalar’ ünitesine yönelik başarı testi geliştirilmesi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 1-26. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2305913
  • Demir, N., Kızılay, E., & Bektaş, O. (2016). 7.sınıf çözeltiler konusunda başarı testi geliştirme: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Balıkesir üniversitesi, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1). https://doi.org/10.17522/nefefmed.5294
  • Doğru, M., & Çepni, S. (2023). Karşılaştırmalı olarak geleneksel çoktan seçmeli ve bağlam temelli başarı testi hazırlama çalışması: 7. Sınıf ışığın madde ile etkileşimi ünitesi. Fen Matematik Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 6(1), 74-101. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2814672
  • Garrett, H. E. (1937). Statistics in psychology and education. New York: Longmans, Green.
  • Gokmenoglu, T., Sonmez, E. D., Yavuz, I., & Gok, A. (2021). Turkish Ministry of National Education school-based disaster education program: A preliminary results of the program evaluation. International Journal of Disaster Risk Reduction, 52, 101943. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2020.101943
  • Güler, N. (2019). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (14. baskı). Pegem Yayıncılık: Ankara.
  • Güneş, M. H., & Serdaroğlu, C. (2018). Bitki ve hayvanlarda üreme, büyüme ve gelişme ünitesinde geliştirilen başarı testinin geçerliliği ve güvenirliği. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi, 2(1), 34-40. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/624961
  • Güven, G., & Özünel, Y. (2023). Arduino destekli robotik kodlama etkinlikleri ile ilkokul 2. sınıf doğal afetler konusunun öğretimi. Ege Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 28-42. https://doi.org/10.58637/egebad.1394355
  • İnal, E., Kaya, E., & Altıntaş, K. H. (2018). Türkiye’de örgün eğitimin afet eğitimi yeterliliği açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (37), 114-127. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunikkefd/issue/41724/463823
  • İpek Akbulut, H., & Çepni, S. (2013). Bir üniteye yönelik başarı testi nasıl geliştirilir ilköğretim 7 sınıf kuvvet ve hareket ünitesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 18–44. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/19600
  • Kaplan, E., Bektas, O., & Karaca, M. (2022). Madde ve ısı ünitesi başarı testi geliştirme çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(63), 78-116. https://doi.org/10.21764/maeuefd.985968
  • Karakoç, F.Y., & Dönmez, L. (2014). Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası, 13(40), 39-49. https://doi.org/10.25282/ted.228738
  • Keskin Çevik, G., & Sürmeli, H. (2023). Yer bilimi konuları ile ilgili ortaokul öğrencilerine yönelik başarı testi geliştirme çalışması. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (15), 253-280. https://doi.org/10.21733/ibad.1295493
  • Kızkapan, O., & Bektaş, O. (2018). Fen eğitiminde başarı testi geliştirilmesi: hücre bölünmesi ve kalıtım örneği. Maarif Mektepleri Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 1-18. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/499076
  • Koğar, H. (2021). R ile geçerlik ve güvenirlik analizleri: klasik test kuramı, faktör analizi yaklaşımı ve madde tepki kuramı uygulamaları. Pegem akademi: Ankara.
  • Köroğlu, M.N., Karaca, M., & Bektaş, O. (2023). Maddenin yapısı ve özellikleri konusunda başarı testi geliştirme: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 7(1), 1-32. https://doi.org/10.34056/aujef.997764
  • Kurt, A., Aydın M., & Bekereci, Ü. (2023). 6. Sınıf ses ve özellikleri ünitesine yönelik başarı testi geliştirme çalışması: Geçerlik ve güvenirlik analizi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(3), 20-33. https://doi.org/10.19160/e-ijer.1226568
  • Lorenzo-Seva, U., & Ferrando, P. J. (2006). FACTOR: A computer program to fit the exploratory factor analysis model. Behavior Research Methods, 38(1), 88-91. https://link.springer.com/article/10.3758/BF03192753
  • May, H., Perez-Johnson, I., Haimson, J., Sattar, S., & Gleason, P. (2009). Using State tests in education experiments: a discussion of the issues. NCEE 2009-013. National Center for Education Evaluation and Regional Assistance.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2017). Afet Eğitim Programı. Ankara: MEB http://Tegm.Meb.Gov.Tr/Www/Afet-Egitimi-Programi/İcerik/465 Adresinden 25/12/2019 Tarihinde Erişilmiştir İnternet Siteleri.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2018a). Fen Bilimleri Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2018b). Sosyal Bilimler Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024a). Fen Bilimleri Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024b). Sosyal Bilimler Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024c). Okul Öncesi Eğitim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024d). İlkokul Türkçe Dersi (1, 2, 3 ve 4. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024e). Hayat Bilgisi Dersi (1, 2 ve 3. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024f). İnsan Hakları, Vatandaşlık ve Demokrasi Dersi(4. Sınıf) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024g). Ortaokul Matematik Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024h). Coğrafya Dersi (9,10,11 VE 12. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Nacaroğlu, O., Bektaş, O., & Kızkapan, O. (2020). Madde döngüleri ve çevre sorunları konusunda başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(1), 36-51. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3374
  • Öcal, A., Çakır, U., & Özelmacı, Ş. (2016). İlkokul ve ortaokul ders programlarında afetten korunma ve güvenli yaşam. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 71-83. https://dergipark.org.tr/tr/pub/aleg/issue/24315/257671
  • Özaşkın Arslan, A. G., & Karamustafaoğlu, S. (2019). 2018 Fen bilimleri öğretim programı kapsamındaki 7. sınıf güneş sistemi ve ötesi ünitesine yönelik bir başarı testi geliştirme. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(2), 172-205. https://doi.org/10.7822/omuefd.528571
  • Özçelik, D.A. (2013). Test hazırlama kılavuzu. Pegem Akademi Yayıncılık: Ankara.
  • Özden M.Y. & Durdu, L. (2016). Eğitimde üretim tabanlı çalışmalar için nitel araştırma yöntemleri. Anı yayıncılık: Ankara.
  • Özkılıç, G. E., Bektas, O., & Karaca, M. (2023). Sindirim sistemi ünitesine yönelik başarı testi geliştirme: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Araştırma ve Deneyim Dergisi, 8(1), 115-154. https://doi.org/10.47214/adeder.1267535
  • Özkurt Özçelik, B. (2019). Fen eğitiminde senaryo temelli öğrenmenin öğrencilerin akademik başarı, tutum ve kalıcılığına etkisi: “insan ve çevre ünitesi örneği”. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Matematik ve Fen Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
  • Pallant J. (2016). SPSS kullanma kılavuzu SPSS ile adım adım veri analizi. (S.Balcı ve B.Ahi, Çeviri). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Papp, B. (2020). Myths and misconceptions about disasters: do students in the field know better?. Annals of burns and fire disasters, 33(3), 253. PMID: 33304217 https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7680193/
  • Pazar, Ş. D., & Karamustafaoğlu, S. (2023). “Saf Madde ve Karışımlar” ünitesi başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 7(2), 404-432. https://doi.org/10.34056/aujef.1021291
  • Sakurai, A., Bisri, M. B. F., Oda, T., Oktari, R. S., Murayama, Y., & Affan, M. (2018). Exploring minimum essentials for sustainable school disaster preparedness: A case of elementary schools in Banda Aceh City, Indonesia. International Journal of Disaster Risk Reduction, 29, 73-83. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2017.08.005
  • Sarıçetin, Z. (2021). 7.sinif ışığın madde ile etkileşimi ünitesine yönelik başari testi geliştirme çalışması. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Mersin Üniversitesi.
  • Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi: Analiz ve raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Seddighi, H., Lopez, M. L., Zwitter, A., Muldoon, M. L., Sajjadi, H., & Yousefzadeh, S. (2023). Non-formal disaster education programs for school students in Iran: A qualitative study of the challenges experienced by stakeholders. International Journal of Disaster Risk Reduction, 86, 103531. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2023.103531
  • Selby, D., & Kagawa, F. (2012). Disaster risk reduction in school curricula: case studies from thirty countries. 5 Şubat 2025 tarihinde erişildi: http://www.unicef.org/education/files/DRRinCurricula-Mapping30countriesFINAL.pdf
  • Shoji, M., Takafuji, Y., & Harada, T. (2020). Behavioral impact of disaster education: Evidence from a dance-based program in Indonesia. International Journal of Disaster Risk Reduction, 45, 101489. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2020.101489
  • Sönmez, V., & Alacapınar, F.G. (2016). Sosyal bilimlerde ölçme aracı hazırlama. Anı yayıncılık: Ankara.
  • Sontay, G., & Karamustafaoğlu, S. (2017). 5. sınıf fen bilimleri dersi “yer kabuğunun gizemi” ünitesine yönelik başarı testi geliştirme çalışması. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 5(1), 62-86. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2581367
  • Sontay, G. & Karamustafaoğlu, O. (2020). Fen bilimleri dersi “Güneş, Dünya ve Ay” ünitesine yönelik başarı testinin geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(2), 511-551. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/919850
  • Sözcü, U. (2019). Öğretmen adaylarının doğal afet okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Kastamonu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.
  • Sussman, J. & Wilson, M. (2019). The use and validity of standardized achievement tests for evaluating new curricular interventions in mathematics and science. American Journal of Evaluation, 40(2), 190–213. https://doi.org/10.1177/1098214018767313
  • Şahan, C. & Dinç, A. (2021). Afet eğitim merkezlerinde yapılan afet eğitimlerinin ortaokul öğrencileri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(58), 478-500. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1323365
  • Timur, S., Önder, E.Y., Timur, B., & Ekici, M. (2020). Development of science achievement test ıncluding the units of "States of Matter and Heat“ and “Electricity in Our Life". International Journal of Progressive Education, 16(1), 1-10. https://doi.org/10.29329/ijpe.2020.228.1
  • Torani, S., Majd, P. M., Maroufi, S. S., Dowlati, M., & Sheikhi, R. A. (2019). The importance of education on disasters and emergencies: A review article. Journal of Education and Health Promotion, 8(1), 85. https://doi.org/10.4103/jehp.jehp_262_18
  • Turan, İ., & Kartal, A. (2012). İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin doğal afetler konusu ile ilgili kavram yanılgıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 67-81. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1491687
  • Uchida, O., Tajima, S., Kajita, Y. et al. (2021). Development and Implementation of an ICT-based Disaster Prevention and Mitigation Education Program for the Young Generation. Information Systems Frontiers, 23, 1115–1125. https://doi.org/10.1007/s10796-020-10082-9
  • Üçüncü, G., & Sakiz, G. (2020). Başarı Testi geliştirme süreci: ilkokul dördüncü sınıf maddeyi tanıyalım ünitesi örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(1), 82-94. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3440
  • Yanık, A., Yüksel, A., & Ayazlar, R. A. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri kavramlar-analiz-araştırmalar (1. Baskı). Seçkin Yayıncılık: Ankara.
  • Yildiz, A., Dickinson, J., Priego‐Hernández, J., Teeuw, R., & Shaw, R. (2024). Effects of disaster education on children's risk perception and preparedness: A quasi‐experimental longitudinal study. The Geographical Journal, 190(2), e12556. https://doi.org/10.1111/geoj.12556
  • Younas, A., Rasheed, S. P., Zeb, H., & Inayat, S. (2020). Data integration using the building technique in mixed‐methods instrument development: Methodological discussion. Journal of Advanced Nursing, 76(8), 2198-2207. https://doi.org/10.1111/jan.14415
  • Yolalan, M., & Metin, Ö. (2025). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin afet konularının öğretiminde ve afet bilincinin kazandırılmasında yaşadığı güçlükler ve çözüm önerileri. International Journal of Geography and Geography Education(54), 129-147. https://doi.org/10.32003/igge.1580351

Development of an Achievement Test for the Subject of Destructive Natural Events

Year 2025, Volume: 14 Issue: 4, 755 - 772

Sedanur Bilgin , Seda Çavuş Güngören

Abstract

The research aims to develop an achievement test on the Destructive Natural Events. This research is a test development study, and an exploratory sequential design was used as the research design. First, the literature review was conducted, various sources were examined, and the achievements in the science course curriculum were classified according to Bloom's taxonomy. A table of specifications was prepared. A question pool of 52 multiple-choice questions was created according to the prepared table of specifications. The questions prepared for the validity of the test were presented to the opinions of field experts and examined in terms of the question-standards relationship, language suitability, and the level and scope of Bloom's taxonomy. In line with the opinions received, the number of questions was reduced to 25 by grouping them according to question similarities. In the selection of the sample for the pilot application, a total of 134 students were reached by considering the criterion of having previously learned the subject. After the implementation, item analysis and tetrachoric correlation analysis were performed for the factor structure of the data obtained. After the item analysis, one question was removed from the test, and the KR20 reliability coefficient value of the achievement test consisting of 24 multiple-choice questions was calculated as 0.76. It was determined that the test had 6 factors, the average difficulty was 0.62, and the discrimination was 0.46. Accordingly, it is thought that the achievement test is valid and reliable in measuring the success of the students in destructive natural events and will be useful for teachers and researchers in determining the level of students' achievements.

Keywords

achievement test destructive natural events test development disaster education

References

  • Angoff, W.H. (2013). Validity: An Evolving Concept Wainer, İçinde, Test validity. Ed.H., Braun, H. I., Routledge.
  • Aydın, B. (2023). İnsan ve çevre ünitesinin derin ekoloji temelli sınıf dışı eğitim etkinlikleri ile öğretilmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
  • Aydın, E., & Selvi, M. (2020). Ortaokul öğrencilerine yönelik ekosistem, biyolojik çeşitlilik ve çevre sorunları başarı testinin geliştirilmesi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(2), 661-682. https://dergipark.org.tr/tr/pub/etad/issue/58757/825756
  • Ayvacı, H. Ş., & Durmuş, A. (2016). Bir başarı testi geliştirme çalışması: Isı ve sıcaklık başarı testi geçerlik ve güvenirlik araştırması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 87-102. https://doi.org/10.7822/omuefd.35.1.8
  • Başol, G. (2019). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem.
  • Boz, S., Özcan, H., & Bostan Sarioğlan, A. (2023). Ortaokul öğrencilerinin basınç konusu ile ilgili bilgilerini ölçmeye yönelik bir başarı testinin geliştirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(19), 14-29. https://doi.org/10.29129/inujgse.1178479
  • Bümen, N. T. (2006). Program geliştirmede bir dönüm noktası: Yenilenmiş Bloom Taksonomisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 31(142), 3-14. https://educationandscience.ted.org.tr/article/download/710/695/695
  • Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı istatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem A yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., & Köklü, N. (2020). Sosyal bilimler için istatistik. (24.Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık: Ankara.
  • Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2018). Designing and conducting mixed methods research. Thousand Oaks, CA: SAGE.
  • Çakır, U., & Kılcan, B. (2022). Senaryo tabanlı eğitimin ortaokul öğrencilerinin afetlere ilişkin bilgi ve tutum düzeylerine etkisi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 6(2), 183-205. https://doi.org/10.38015/sbyy.1175589
  • Çiçek Şentürk, Ö. & Selvi, M. (2021). Fen bilimleri dersi “insan ve çevre” ünitesi akademik başarı testi geliştirme: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(2), 601-630. https://doi.org/10.17152/gefad.940400
  • Çiftcibaşi, F., Karamustafaoğlu, S., & Bolat, A. (2023). ‘Güneş sistemi ve tutulmalar’ ünitesine yönelik başarı testi geliştirilmesi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 1-26. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2305913
  • Demir, N., Kızılay, E., & Bektaş, O. (2016). 7.sınıf çözeltiler konusunda başarı testi geliştirme: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Balıkesir üniversitesi, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1). https://doi.org/10.17522/nefefmed.5294
  • Doğru, M., & Çepni, S. (2023). Karşılaştırmalı olarak geleneksel çoktan seçmeli ve bağlam temelli başarı testi hazırlama çalışması: 7. Sınıf ışığın madde ile etkileşimi ünitesi. Fen Matematik Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 6(1), 74-101. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2814672
  • Garrett, H. E. (1937). Statistics in psychology and education. New York: Longmans, Green.
  • Gokmenoglu, T., Sonmez, E. D., Yavuz, I., & Gok, A. (2021). Turkish Ministry of National Education school-based disaster education program: A preliminary results of the program evaluation. International Journal of Disaster Risk Reduction, 52, 101943. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2020.101943
  • Güler, N. (2019). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (14. baskı). Pegem Yayıncılık: Ankara.
  • Güneş, M. H., & Serdaroğlu, C. (2018). Bitki ve hayvanlarda üreme, büyüme ve gelişme ünitesinde geliştirilen başarı testinin geçerliliği ve güvenirliği. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi, 2(1), 34-40. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/624961
  • Güven, G., & Özünel, Y. (2023). Arduino destekli robotik kodlama etkinlikleri ile ilkokul 2. sınıf doğal afetler konusunun öğretimi. Ege Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 28-42. https://doi.org/10.58637/egebad.1394355
  • İnal, E., Kaya, E., & Altıntaş, K. H. (2018). Türkiye’de örgün eğitimin afet eğitimi yeterliliği açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (37), 114-127. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunikkefd/issue/41724/463823
  • İpek Akbulut, H., & Çepni, S. (2013). Bir üniteye yönelik başarı testi nasıl geliştirilir ilköğretim 7 sınıf kuvvet ve hareket ünitesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 18–44. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/19600
  • Kaplan, E., Bektas, O., & Karaca, M. (2022). Madde ve ısı ünitesi başarı testi geliştirme çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(63), 78-116. https://doi.org/10.21764/maeuefd.985968
  • Karakoç, F.Y., & Dönmez, L. (2014). Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası, 13(40), 39-49. https://doi.org/10.25282/ted.228738
  • Keskin Çevik, G., & Sürmeli, H. (2023). Yer bilimi konuları ile ilgili ortaokul öğrencilerine yönelik başarı testi geliştirme çalışması. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (15), 253-280. https://doi.org/10.21733/ibad.1295493
  • Kızkapan, O., & Bektaş, O. (2018). Fen eğitiminde başarı testi geliştirilmesi: hücre bölünmesi ve kalıtım örneği. Maarif Mektepleri Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 1-18. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/499076
  • Koğar, H. (2021). R ile geçerlik ve güvenirlik analizleri: klasik test kuramı, faktör analizi yaklaşımı ve madde tepki kuramı uygulamaları. Pegem akademi: Ankara.
  • Köroğlu, M.N., Karaca, M., & Bektaş, O. (2023). Maddenin yapısı ve özellikleri konusunda başarı testi geliştirme: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 7(1), 1-32. https://doi.org/10.34056/aujef.997764
  • Kurt, A., Aydın M., & Bekereci, Ü. (2023). 6. Sınıf ses ve özellikleri ünitesine yönelik başarı testi geliştirme çalışması: Geçerlik ve güvenirlik analizi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(3), 20-33. https://doi.org/10.19160/e-ijer.1226568
  • Lorenzo-Seva, U., & Ferrando, P. J. (2006). FACTOR: A computer program to fit the exploratory factor analysis model. Behavior Research Methods, 38(1), 88-91. https://link.springer.com/article/10.3758/BF03192753
  • May, H., Perez-Johnson, I., Haimson, J., Sattar, S., & Gleason, P. (2009). Using State tests in education experiments: a discussion of the issues. NCEE 2009-013. National Center for Education Evaluation and Regional Assistance.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2017). Afet Eğitim Programı. Ankara: MEB http://Tegm.Meb.Gov.Tr/Www/Afet-Egitimi-Programi/İcerik/465 Adresinden 25/12/2019 Tarihinde Erişilmiştir İnternet Siteleri.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2018a). Fen Bilimleri Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2018b). Sosyal Bilimler Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024a). Fen Bilimleri Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024b). Sosyal Bilimler Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024c). Okul Öncesi Eğitim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024d). İlkokul Türkçe Dersi (1, 2, 3 ve 4. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024e). Hayat Bilgisi Dersi (1, 2 ve 3. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024f). İnsan Hakları, Vatandaşlık ve Demokrasi Dersi(4. Sınıf) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024g). Ortaokul Matematik Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), (2024h). Coğrafya Dersi (9,10,11 VE 12. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • Nacaroğlu, O., Bektaş, O., & Kızkapan, O. (2020). Madde döngüleri ve çevre sorunları konusunda başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(1), 36-51. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3374
  • Öcal, A., Çakır, U., & Özelmacı, Ş. (2016). İlkokul ve ortaokul ders programlarında afetten korunma ve güvenli yaşam. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 71-83. https://dergipark.org.tr/tr/pub/aleg/issue/24315/257671
  • Özaşkın Arslan, A. G., & Karamustafaoğlu, S. (2019). 2018 Fen bilimleri öğretim programı kapsamındaki 7. sınıf güneş sistemi ve ötesi ünitesine yönelik bir başarı testi geliştirme. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(2), 172-205. https://doi.org/10.7822/omuefd.528571
  • Özçelik, D.A. (2013). Test hazırlama kılavuzu. Pegem Akademi Yayıncılık: Ankara.
  • Özden M.Y. & Durdu, L. (2016). Eğitimde üretim tabanlı çalışmalar için nitel araştırma yöntemleri. Anı yayıncılık: Ankara.
  • Özkılıç, G. E., Bektas, O., & Karaca, M. (2023). Sindirim sistemi ünitesine yönelik başarı testi geliştirme: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Araştırma ve Deneyim Dergisi, 8(1), 115-154. https://doi.org/10.47214/adeder.1267535
  • Özkurt Özçelik, B. (2019). Fen eğitiminde senaryo temelli öğrenmenin öğrencilerin akademik başarı, tutum ve kalıcılığına etkisi: “insan ve çevre ünitesi örneği”. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Matematik ve Fen Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
  • Pallant J. (2016). SPSS kullanma kılavuzu SPSS ile adım adım veri analizi. (S.Balcı ve B.Ahi, Çeviri). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Papp, B. (2020). Myths and misconceptions about disasters: do students in the field know better?. Annals of burns and fire disasters, 33(3), 253. PMID: 33304217 https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7680193/
  • Pazar, Ş. D., & Karamustafaoğlu, S. (2023). “Saf Madde ve Karışımlar” ünitesi başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 7(2), 404-432. https://doi.org/10.34056/aujef.1021291
  • Sakurai, A., Bisri, M. B. F., Oda, T., Oktari, R. S., Murayama, Y., & Affan, M. (2018). Exploring minimum essentials for sustainable school disaster preparedness: A case of elementary schools in Banda Aceh City, Indonesia. International Journal of Disaster Risk Reduction, 29, 73-83. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2017.08.005
  • Sarıçetin, Z. (2021). 7.sinif ışığın madde ile etkileşimi ünitesine yönelik başari testi geliştirme çalışması. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Mersin Üniversitesi.
  • Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi: Analiz ve raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Seddighi, H., Lopez, M. L., Zwitter, A., Muldoon, M. L., Sajjadi, H., & Yousefzadeh, S. (2023). Non-formal disaster education programs for school students in Iran: A qualitative study of the challenges experienced by stakeholders. International Journal of Disaster Risk Reduction, 86, 103531. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2023.103531
  • Selby, D., & Kagawa, F. (2012). Disaster risk reduction in school curricula: case studies from thirty countries. 5 Şubat 2025 tarihinde erişildi: http://www.unicef.org/education/files/DRRinCurricula-Mapping30countriesFINAL.pdf
  • Shoji, M., Takafuji, Y., & Harada, T. (2020). Behavioral impact of disaster education: Evidence from a dance-based program in Indonesia. International Journal of Disaster Risk Reduction, 45, 101489. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2020.101489
  • Sönmez, V., & Alacapınar, F.G. (2016). Sosyal bilimlerde ölçme aracı hazırlama. Anı yayıncılık: Ankara.
  • Sontay, G., & Karamustafaoğlu, S. (2017). 5. sınıf fen bilimleri dersi “yer kabuğunun gizemi” ünitesine yönelik başarı testi geliştirme çalışması. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 5(1), 62-86. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2581367
  • Sontay, G. & Karamustafaoğlu, O. (2020). Fen bilimleri dersi “Güneş, Dünya ve Ay” ünitesine yönelik başarı testinin geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(2), 511-551. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/919850
  • Sözcü, U. (2019). Öğretmen adaylarının doğal afet okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Kastamonu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.
  • Sussman, J. & Wilson, M. (2019). The use and validity of standardized achievement tests for evaluating new curricular interventions in mathematics and science. American Journal of Evaluation, 40(2), 190–213. https://doi.org/10.1177/1098214018767313
  • Şahan, C. & Dinç, A. (2021). Afet eğitim merkezlerinde yapılan afet eğitimlerinin ortaokul öğrencileri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(58), 478-500. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1323365
  • Timur, S., Önder, E.Y., Timur, B., & Ekici, M. (2020). Development of science achievement test ıncluding the units of "States of Matter and Heat“ and “Electricity in Our Life". International Journal of Progressive Education, 16(1), 1-10. https://doi.org/10.29329/ijpe.2020.228.1
  • Torani, S., Majd, P. M., Maroufi, S. S., Dowlati, M., & Sheikhi, R. A. (2019). The importance of education on disasters and emergencies: A review article. Journal of Education and Health Promotion, 8(1), 85. https://doi.org/10.4103/jehp.jehp_262_18
  • Turan, İ., & Kartal, A. (2012). İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin doğal afetler konusu ile ilgili kavram yanılgıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 67-81. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1491687
  • Uchida, O., Tajima, S., Kajita, Y. et al. (2021). Development and Implementation of an ICT-based Disaster Prevention and Mitigation Education Program for the Young Generation. Information Systems Frontiers, 23, 1115–1125. https://doi.org/10.1007/s10796-020-10082-9
  • Üçüncü, G., & Sakiz, G. (2020). Başarı Testi geliştirme süreci: ilkokul dördüncü sınıf maddeyi tanıyalım ünitesi örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(1), 82-94. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3440
  • Yanık, A., Yüksel, A., & Ayazlar, R. A. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri kavramlar-analiz-araştırmalar (1. Baskı). Seçkin Yayıncılık: Ankara.
  • Yildiz, A., Dickinson, J., Priego‐Hernández, J., Teeuw, R., & Shaw, R. (2024). Effects of disaster education on children's risk perception and preparedness: A quasi‐experimental longitudinal study. The Geographical Journal, 190(2), e12556. https://doi.org/10.1111/geoj.12556
  • Younas, A., Rasheed, S. P., Zeb, H., & Inayat, S. (2020). Data integration using the building technique in mixed‐methods instrument development: Methodological discussion. Journal of Advanced Nursing, 76(8), 2198-2207. https://doi.org/10.1111/jan.14415
  • Yolalan, M., & Metin, Ö. (2025). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin afet konularının öğretiminde ve afet bilincinin kazandırılmasında yaşadığı güçlükler ve çözüm önerileri. International Journal of Geography and Geography Education(54), 129-147. https://doi.org/10.32003/igge.1580351
There are 73 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Scale Development, Measurement and Evaluation in Education (Other), Science Education
Journal Section Research Article
Authors

Sedanur Bilgin 0000-0003-4044-9833

Seda Çavuş Güngören 0000-0001-9521-0008

Early Pub Date November 25, 2025
Publication Date November 25, 2025
Submission Date March 4, 2024
Acceptance Date June 25, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 14 Issue: 4

Cite

APA Bilgin, S., & Çavuş Güngören, S. (2025). Yıkıcı Doğa Olayları Konusuna Yönelik Başarı Testi Geliştirilmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 14(4), 755-772. https://doi.org/10.30703/cije.1446717
 Download Cover Image

14550                 

© Cumhuriyet University, Faculty of Education