Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Dilsiz Takvim Uygulamasının İlkokul Öğrencilerinin Gelişimine Etkisi

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 3, 618 - 632, 29.09.2025

Dilek Kırnık

https://doi.org/10.30703/cije.1515865

Öz

Dilsiz takvim, her öğrencinin kendi özelliklerine göre kendi tasarladıkları takvimlerde kendisi için önemli olan tarihleri belirtmeleri esasına dayalıdır. Bu çalışmanın amacı, ilkokul üçüncü sınıflarla yapılan dilsiz takvim uygulamasının öğrencilerin zaman kavramını bilme ve kullanma düzeylerine etkisini incelemek ve dilsiz takvim uygulamasına ilişkin öğretmen görüşlerini belirlemektir. Karma araştırma desenlerinden eş zamanlı gömülü desenin esas alındığı bu çalışmanın nitel kısmında eylem araştırması yöntemi, nicel kısmında tek gruplu ön test ve son test deneysel deseni kullanılmıştır. 2023-2024 Eğitim Öğretim yılında Şanlıurfa’da yer alan iki ayrı ilkokulun dört farklı üçüncü sınıfında 3 ay boyunca dilsiz takvim uygulanmıştır. Araştırmada ölçüt örnekleme yöntemi ile çalışma grubu belirlenmiştir. Okuma yazma sorunu olmayan, temel sayma işlemlerini yapabilen, zaman ölçme konusunda zorluk yaşayan ve uygulama yapmaya gönüllü sınıf öğretmenlerinin sınıfları seçilmiştir. Yapılan araştırma sonucunda dilsiz takvim uygulamasının öğrencilerin çok boyutlu gelişimine katkı sunması yanında onların yaşamlarındaki olaylar hakkında bilgi toplama ve topladığı bilgileri organize etme (sıralama, sunma) açılarından da olumlu yönde katkı sağladığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dilsiz takvim takvim yazma becerisi zaman ilkokul

Kaynakça

  • Açıkalın, A. (1998). Toplumsal, kurumsal ve teknik yönleriyle okul yöneticiliği. 4.Baskı. Ankara: Pegema Yayıncılık.
  • Aktaş Arnas, Y. (2009). Okul öncesi dönemde matematik eğitimi. Nobel Kitabevi, Adana.
  • Ata, A., &Atik, A. (2017). Eğitsel bir araç ve ortam olarak videonun tarihsel gelişimi. Atatürk İletişim Dergisi, 13, 27-52.
  • Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (1998). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. Boston: Allyn and Bacon.
  • Boslough, J. (Mart, 1990). Zaman, National Geografic, (Der. F. Mefkure Ekici, 1999).
  • Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2000). Research methods in education. London: Routledge Falmer.
  • Covey, S. R., Merrill, R. R., & Merrill, A. R. (2000) Prioriteiten: effectieve keuzes in leven en werk. Amsterdam: Business Contact, 2000. First published (1994) First Things First: To Live, To Love, To Learn, To Leave a Legacy. New York: Simon & Schuster.
  • Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2014). Karma yöntem araştırmaları tasarımı ve yürütülmesi. (Çev. Edt. Y. Dede, S. B. Demir). Anı Yayıncılık. (Orijinal çalışmanın yayın tarihi 2011).
  • Demircioğlu, İ. H. (2005). Sekizinci sınıf öğrencilerinin tarih öğretiminde kullanılan zaman ve kronolojiyle ilgili bazı kavramları anlama düzeyi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 19, 155- 163.
  • Demircioğlu, İ. H. (2009). Zaman ve mekâna ilişkin becerilerin öğretimi, C. Öztürk (Ed). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi demokratik vatandaşlık eğitimi, Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Dilek, D.(2002). Tarih derslerinde öğrenme ve düşünce gelişimi. 2. Baskı, Ankara: Pegema Yayınları.
  • Dilek, D., & Soğucaklı-Yapıcı, G. (2005). Öykülerle tarih öğretimi yaklaşımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 115-130.
  • Dinçer, Ç., & Ulutaş, İ. (1999). Yaşamımızdaki ilk matematiksel kavramlar ve materyaller. Çağdaş Eğitim, 253, 23-28.
  • Farrell, M. (2017). Time management.Journal of Library Administration, 57(2),215–222. https://doi.org/10.1080/01930826.2017.1281666
  • Fines, J. (2002). Imagination in history teaching. ınternational journal of historical learning. Teaching and Research,2(2), 6-37.
  • Friedman, W. J. (2000). The development of children’s knowledge of the times of future events. Child Development, 71, 913-932.
  • Friedman, W. J. (2003). Arrow of time early childhood, Child Development, 74 (1), 155-167.
  • Garvey, B. (1976). Time and history teaching. Teaching History, 4(16), 290-295.
  • Güner, P., & Uygun, T. (2019). Temel geometri ve ölçü kavramı öğretimi. A. Kaçar, (Ed.). İlkokullarda matematik öğretimi içinde (s. 239-315). Ankara: Pegema Yayıncılık.
  • Harms, J. M., & Lettow, L. J. (2007). Nurturing Children’s Concepts of Time and Chronology through Literature. Childhood Education, 83 (4), 211 218. doi:10.1080/00094056.2007.10
  • Johnson, A. (2015). Eylem araştırması el kitabı. (Çev: Yıldız Uzuner ve Meltem Özten Anay), Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Kılıç, S. (2014). Etki büyüklüğü. Journal of Mood Disorders, 4(1), 44-6. https://doi.org/10.5455/jmood.20140228012836
  • MEBa, (2018). Türkçe Dersi Öğretim Programı T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (meb.gov.tr) adresinden erişilmiştir.
  • MEBb, (2018). Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (meb.gov.tr) adresinden erişilmiştir.
  • MEBc, (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (meb.gov.tr) adresinden erişilmiştir.
  • MEBd, (2018). Matematik Dersi Öğretim Programı T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (meb.gov.tr) adresinden erişilmiştir.
  • MEBe, (2018). İngilizce Dersi Öğretim Programı T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (meb.gov.tr) adresinden erişilmiştir.
  • Mills, G. E. (2003). Action research, second edition, Pearson Merrill Prentice hall, Ohio: New Jersey Colombus.
  • Özen, R., & Sağlam, H. İ. (2011). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler öğretiminde zamanı algılama becerilerinin araştırılması. IV. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi Kitabı içinde (s. 513-523). İstanbul: Birleşik Yayın Grubu.
  • Özsoy, S., & Özsoy, G. (2013). Eğitim araştırmalarında etki büyüklüğü raporlanması. İlköğretim Online, 12(2), 334-346.
  • Patton, M. Q. (2005). Qualitative research. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
  • Sabelis, I. (2001). Time Management. Time & Society, 10(2-3), 387–400. doi:10.1177/0961463x01010002013
  • Safran, M. (2009). Sosyal bilgiler öğretimine bakış. Bayram Tay ve Adem Öcal (Ed). Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi, Ankara: Pegema Akademi
  • Safran, M., & Şimşek, A. (2006). İlköğretim öğrencilerinde tarihsel zaman kavramının gelişimi. İlköğretim Online, 5(2), 87-109.
  • Safran, M., & Şimşek, A. (2009). Tarih yazımında bir sorun: tarih ve zaman ilişkisi. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 9- 26.
  • Sainz, A. M., Ferrero, A. M., & Ugidos, A. (2019), Time management: skills to learn and put into practice. Education Training, 61(5), 635-648. https://doi.org/10.1108/ET-01-2018-0027
  • Sarı, İ. (2009). Sosyal bilgiler derslerinde zaman becerileri. Refik, Turan, Ali Murat Sünbül, Hakan Akdağ (Ed.), Sosyal bilgiler öğretiminde yeni yaklaşımlar, Ankara: PegemA Akademi.
  • Seiwert, L. J.,& McGee-Cooper, A. (1998) Wenn Du es eilig hast, gehe langsam: das neue Zeitmanagement in einer beschleunigten Welt – Sieben Schritte zur Zeit souveränität und Effektivität. Frankfurt/Main and New York: Campus Verlag.
  • Sevinç, M., & Kurtuluş, E. (2004). 5-6 yaş çocuklarında çoklu zeka kuramı çerçevesinde zaman kavramının kazanımı. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 25-41.
  • Tezcan, M. (1982). Sosyolojik açıdan boş zamanların değerlendirilmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, 116.
  • Trueman, M.,& Hartley, J. A. (1996). Comparison between the time-management skills and academic performance of mature and traditional-entry university students. High Educati,32, 199–215. https://doi.org/10.1007/BF00138396
  • Witjas, R. (1998).De tijd van uw leven. Time-management [The time of your life. Time management]. Zaltbommel: Schouten en Nelissen.
  • Wood, S. (1995). Developing an understanding of time sequencing issues. Teaching History, 79, Historical Association press.
  • Yazıcı, H., & Koca, K. (2008). Sosyal bilgiler öğretim programı. Bayram Tay ve Adem Öcal (Ed). Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi, Ankara: Pegema Akademi
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin yayınevi.
  • Yıldırım, İ. (2022) Karma araştırma yöntemi, S. Şen ve İ. Yıldırım (Ed). Eğitimde araştırma yöntemleri içinde(s. 317-331), Ankara: Nobel Yayıncılık
  • Yin, R. K. (2003). Case Study Research Design and Methods (3. Baskı). London: Sage Publications

The Effect of Dumb Calendar on the Development of Primary School Students

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 3, 618 - 632, 29.09.2025

Dilek Kırnık

https://doi.org/10.30703/cije.1515865

Öz

The dumb calendar is based on the principle that each student indicates the dates that are important to him/her in the calendars they design according to their own characteristics. The aim of this study is to examine the effect of the mute calendar practice on students' knowledge and use of the concept of time and to determine teachers' views on the mute calendar practice. The action research method was used in the qualitative part of the study and a one-group pretest and posttest experimental design was used in the quantitative part of this study, which was based on simultaneous embedded design, one of the mixed research designs. In the 2023-2024 academic year, a dumb calendar was implemented for 3 months in four different third grades of two different primary schools in Şanlıurfa. The study group was determined by the criterion sampling method. The classrooms of classroom teachers who had no literacy problems, could perform basic counting operations, had difficulty in measuring time, and volunteered to implement the application were selected. As a result of the research, it was determined that the application of the dumb calendar contributed positively to the multidimensional development of students, as well as collecting information about the events in their lives and organizing (sorting and presenting) the information collected.

Anahtar Kelimeler

Dumb calendar calendar writing skills time primary school

Kaynakça

  • Açıkalın, A. (1998). Toplumsal, kurumsal ve teknik yönleriyle okul yöneticiliği. 4.Baskı. Ankara: Pegema Yayıncılık.
  • Aktaş Arnas, Y. (2009). Okul öncesi dönemde matematik eğitimi. Nobel Kitabevi, Adana.
  • Ata, A., &Atik, A. (2017). Eğitsel bir araç ve ortam olarak videonun tarihsel gelişimi. Atatürk İletişim Dergisi, 13, 27-52.
  • Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (1998). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. Boston: Allyn and Bacon.
  • Boslough, J. (Mart, 1990). Zaman, National Geografic, (Der. F. Mefkure Ekici, 1999).
  • Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2000). Research methods in education. London: Routledge Falmer.
  • Covey, S. R., Merrill, R. R., & Merrill, A. R. (2000) Prioriteiten: effectieve keuzes in leven en werk. Amsterdam: Business Contact, 2000. First published (1994) First Things First: To Live, To Love, To Learn, To Leave a Legacy. New York: Simon & Schuster.
  • Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2014). Karma yöntem araştırmaları tasarımı ve yürütülmesi. (Çev. Edt. Y. Dede, S. B. Demir). Anı Yayıncılık. (Orijinal çalışmanın yayın tarihi 2011).
  • Demircioğlu, İ. H. (2005). Sekizinci sınıf öğrencilerinin tarih öğretiminde kullanılan zaman ve kronolojiyle ilgili bazı kavramları anlama düzeyi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 19, 155- 163.
  • Demircioğlu, İ. H. (2009). Zaman ve mekâna ilişkin becerilerin öğretimi, C. Öztürk (Ed). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi demokratik vatandaşlık eğitimi, Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Dilek, D.(2002). Tarih derslerinde öğrenme ve düşünce gelişimi. 2. Baskı, Ankara: Pegema Yayınları.
  • Dilek, D., & Soğucaklı-Yapıcı, G. (2005). Öykülerle tarih öğretimi yaklaşımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 115-130.
  • Dinçer, Ç., & Ulutaş, İ. (1999). Yaşamımızdaki ilk matematiksel kavramlar ve materyaller. Çağdaş Eğitim, 253, 23-28.
  • Farrell, M. (2017). Time management.Journal of Library Administration, 57(2),215–222. https://doi.org/10.1080/01930826.2017.1281666
  • Fines, J. (2002). Imagination in history teaching. ınternational journal of historical learning. Teaching and Research,2(2), 6-37.
  • Friedman, W. J. (2000). The development of children’s knowledge of the times of future events. Child Development, 71, 913-932.
  • Friedman, W. J. (2003). Arrow of time early childhood, Child Development, 74 (1), 155-167.
  • Garvey, B. (1976). Time and history teaching. Teaching History, 4(16), 290-295.
  • Güner, P., & Uygun, T. (2019). Temel geometri ve ölçü kavramı öğretimi. A. Kaçar, (Ed.). İlkokullarda matematik öğretimi içinde (s. 239-315). Ankara: Pegema Yayıncılık.
  • Harms, J. M., & Lettow, L. J. (2007). Nurturing Children’s Concepts of Time and Chronology through Literature. Childhood Education, 83 (4), 211 218. doi:10.1080/00094056.2007.10
  • Johnson, A. (2015). Eylem araştırması el kitabı. (Çev: Yıldız Uzuner ve Meltem Özten Anay), Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Kılıç, S. (2014). Etki büyüklüğü. Journal of Mood Disorders, 4(1), 44-6. https://doi.org/10.5455/jmood.20140228012836
  • MEBa, (2018). Türkçe Dersi Öğretim Programı T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (meb.gov.tr) adresinden erişilmiştir.
  • MEBb, (2018). Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (meb.gov.tr) adresinden erişilmiştir.
  • MEBc, (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (meb.gov.tr) adresinden erişilmiştir.
  • MEBd, (2018). Matematik Dersi Öğretim Programı T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (meb.gov.tr) adresinden erişilmiştir.
  • MEBe, (2018). İngilizce Dersi Öğretim Programı T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (meb.gov.tr) adresinden erişilmiştir.
  • Mills, G. E. (2003). Action research, second edition, Pearson Merrill Prentice hall, Ohio: New Jersey Colombus.
  • Özen, R., & Sağlam, H. İ. (2011). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler öğretiminde zamanı algılama becerilerinin araştırılması. IV. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi Kitabı içinde (s. 513-523). İstanbul: Birleşik Yayın Grubu.
  • Özsoy, S., & Özsoy, G. (2013). Eğitim araştırmalarında etki büyüklüğü raporlanması. İlköğretim Online, 12(2), 334-346.
  • Patton, M. Q. (2005). Qualitative research. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
  • Sabelis, I. (2001). Time Management. Time & Society, 10(2-3), 387–400. doi:10.1177/0961463x01010002013
  • Safran, M. (2009). Sosyal bilgiler öğretimine bakış. Bayram Tay ve Adem Öcal (Ed). Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi, Ankara: Pegema Akademi
  • Safran, M., & Şimşek, A. (2006). İlköğretim öğrencilerinde tarihsel zaman kavramının gelişimi. İlköğretim Online, 5(2), 87-109.
  • Safran, M., & Şimşek, A. (2009). Tarih yazımında bir sorun: tarih ve zaman ilişkisi. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 9- 26.
  • Sainz, A. M., Ferrero, A. M., & Ugidos, A. (2019), Time management: skills to learn and put into practice. Education Training, 61(5), 635-648. https://doi.org/10.1108/ET-01-2018-0027
  • Sarı, İ. (2009). Sosyal bilgiler derslerinde zaman becerileri. Refik, Turan, Ali Murat Sünbül, Hakan Akdağ (Ed.), Sosyal bilgiler öğretiminde yeni yaklaşımlar, Ankara: PegemA Akademi.
  • Seiwert, L. J.,& McGee-Cooper, A. (1998) Wenn Du es eilig hast, gehe langsam: das neue Zeitmanagement in einer beschleunigten Welt – Sieben Schritte zur Zeit souveränität und Effektivität. Frankfurt/Main and New York: Campus Verlag.
  • Sevinç, M., & Kurtuluş, E. (2004). 5-6 yaş çocuklarında çoklu zeka kuramı çerçevesinde zaman kavramının kazanımı. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 25-41.
  • Tezcan, M. (1982). Sosyolojik açıdan boş zamanların değerlendirilmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, 116.
  • Trueman, M.,& Hartley, J. A. (1996). Comparison between the time-management skills and academic performance of mature and traditional-entry university students. High Educati,32, 199–215. https://doi.org/10.1007/BF00138396
  • Witjas, R. (1998).De tijd van uw leven. Time-management [The time of your life. Time management]. Zaltbommel: Schouten en Nelissen.
  • Wood, S. (1995). Developing an understanding of time sequencing issues. Teaching History, 79, Historical Association press.
  • Yazıcı, H., & Koca, K. (2008). Sosyal bilgiler öğretim programı. Bayram Tay ve Adem Öcal (Ed). Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi, Ankara: Pegema Akademi
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin yayınevi.
  • Yıldırım, İ. (2022) Karma araştırma yöntemi, S. Şen ve İ. Yıldırım (Ed). Eğitimde araştırma yöntemleri içinde(s. 317-331), Ankara: Nobel Yayıncılık
  • Yin, R. K. (2003). Case Study Research Design and Methods (3. Baskı). London: Sage Publications
Toplam 47 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sınıf Eğitimi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Dilek Kırnık 0000-0002-7261-7259

Erken Görünüm Tarihi 28 Eylül 2025
Yayımlanma Tarihi 29 Eylül 2025
Gönderilme Tarihi 13 Temmuz 2024
Kabul Tarihi 6 Mart 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 14 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Kırnık, D. (2025). Dilsiz Takvim Uygulamasının İlkokul Öğrencilerinin Gelişimine Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 14(3), 618-632. https://doi.org/10.30703/cije.1515865
 Kapak Resmi İndir

e-ISSN: 2147-1606