Mutluluk Saldırganlığın Yordayıcısı mıdır? Üniversite Öğrencileri İle Bir Yapısal Eşitlik Modeli Çalışması
Öz
Bu araştırmanın amacı
saldırganlık ile olumlu duygulardan biri olan mutluluk arasındaki ilişkileri
incelemektir. Son yıllarda Pozitif psikoloji bağlamında bireylerin güçlü
yanları ve potansiyelleri üzerinde durulmaktadır. Böylece bireylerin mutluluk
düzeylerinin düşüncelerini, davranışlarını ve yaşamlarındaki kararlarını nasıl
etkilediği önemli hale gelmektedir. Bu araştırmanın biçimlendirilmesinde nicel
araştırma yaklaşımı benimsenmiş ve ilişkisel tarama modellerinden
yararlanılmıştır. Araştırmanın evreni Erzurum Atatürk Üniversitesin ’de öğrenim
gören 33854 öğrenciden, örneklem grubu ise bu evrenden tabakalı örnekleme
yöntemi ile seçilen 776 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı
olarak “Oxford Mutluluk Ölçeği”, “Saldırganlık Envanteri” ve “Kişisel Bilgi
Formu” kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre ilgili bulgular aşağıda
belirtilmiştir. Saldırganlığın alt boyutları ile mutluluk puanları arasında
anlamlı bir ilişki olup olmadığını belirlemek için yapılan korelasyon analizi
sonuçlarına göre, fiziksel saldırganlık ve mutluluk arasında negatif yönde (r = -, 175, p <.01), sözel
saldırganlık ve mutluluk arasında negatif yönde (r = -, 175, p <.01), dürtüsel
saldırganlık ve mutluluk arasında negatif yönde korelasyon değerleri
bulunmuştur (r = -, 266, p <.01). Son
olarak saldırganlıktan kaçınma ve mutluluk arasında pozitif yönde bir
korelasyon bulunmuştur (r =, 135, p <.01). Saldırganlık ve mutluluk arasındaki yordayıcı
ilişkileri ortaya koymak amacıyla uygulanan yapısal eşitlik modeli sonucunda;
üniversite öğrencilerindeki mutluluğun saldırganlığı negatif yönde ve % 10
değerinde açıkladığı tespit edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular
doğrultusunda, mutluluğun saldırganlığı azaltmada önemli bir faktör olduğu ve
saldırganlığın ilgili değişkenlere göre farklılaşmalar gösterdiği söylenebilir.
Anahtar Kelimeler
Saldırganlık Mutluluk Yapısal Eşitlik Modeli Üniversite Öğrencileri Pozitif Psikoloji
Kaynakça
- Agbaria, Q., Hamama, L., Orkibi, H., Gabriel-Fried, B., & Ronen, T. (2016). Multiple mediators for peer-directed aggression and happiness in arab adolescents exposed to Parent–child aggression. Child Indicators Research, 9(3), 785-803. doi:10.1007/s12187-015-9346
- Alpar, R. (2012). Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik (Spss’de Çözümleme Adımları ile Birlikte). Ankara: Detay Yayıncılık
- Amsel, A. (1992). Frustration theory: An analysis of dispositional learning and memory (No. 11). Cambridge University Press.
- Averill, J. R. (2012). Anger and aggression: An essay on emotion. Springer Science & Business Media
- Bandura, A. (1978). Social learning theory of aggression. Journal of communication, 28(3), 12-29.
- Baron, R. A., & Byrne, D. (2000). Social Psychology. Ninth Edition. USA: Allyn & Bacon Published.
- Berkowitz, L. (1990). On the formation and regulation of anger and aggression: a cognitive-neoassociationistic analysis. American. Psychological. 45: 494–503
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, İstatistik - Araştırma Deseni - SPSS Uygulamaları ve Yorum (Onyedinci Baskı) Ankara: Pegem Akademi
- Camadan, F (2014). Üniversite öğrencilerinde gözlenen saldırganlık eğilimlerinin açıklanmasına dönük bir model (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
- Carrillo, M., Ricci, L. A., Coppersmith, G. A., & Melloni, R. H. (2009). The effect of increased serotonergic neurotransmission on aggression: A critical meta-analytical review of preclinical studies. Psychopharmacology, 205(3), 349-68. doi:http://dx.doi.org/10.1007/s00213-009-1543-2
- Csikszentmihalyi, M. (2013). Flow: The psychology of happiness. London: Random House.
- Çelik, H. & Otrar, M. (2009). Saldırganlık Envanterinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışmaları, M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29, 101-120.
- Doğan, T. & Çötok, A., N. (2011). Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formunun Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 165-172.
- Eaton, J., & Struthers, C. W. (2006). The reduction of psychological aggression across varied interpersonal contexts through repentance and forgiveness. Aggressive Behavior, 32(3), 195-206. doi:10.1002/ab.2011
- Eroğlu, S., E, (2009). Saldırganlık davranışının boyutları ve ilişkili olduğu faktörler: Lise ve üniversite öğrencileri üzerinde karşılaştırmalı bir çalışma. Yayınlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Hasta, D. (2017). Saldırganlık: kişilerarası ilişki tarzları ve empati açısından bir inceleme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1).
- Hefferon, K., Boniwell, I. (2014). Pozitif Psikoloji: Kuram, Araştırma ve Uygulamalar (T. Doğan, Çeviri Editörü). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. (Birinci baskıdan çeviri)
- Hu, L. T. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structural analysis: Conventional criteria versus new alternatives, Structural Equation Modelling, 6 (1), 1-55.
- Izard, C. E. (2013). Human emotions. Springer Science & Business Media.
- Kağıtçıbaşı, Ç. (2013). Günümüzde İnsan ve İnsanlar Sosyal Psikolojiye Giriş (On dördüncü baskı) İstanbul: Evrim Yayınevi
- Kauklainen, A., Salmlvalli, C., Bjorkqvist, K., Osterman, K., Lahtinen, A., Kostamo, A., & Lagerspetz, K. (2001). Overt and covert aggression in work settings in relation to the subjective well-being of employees. Aggressive Behavior, 27(5), 360-371. doi:10.1002/ab.1021.abs
- Koç, N. (2011). "Kültür" ve "medeniyet" kavramları etrafında ki tartışmalar ve Atatürk'ün düşünceleri. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 7(13), 103-122,145. Retrieved from http://search.proquest.com/docview/1197785213?accountid=840
- Kovácsová, N., Lajunen, T., & Rošková, E. (2016). Aggression on the road: Relationships between dysfunctional impulsivity, forgiveness, negative emotions, and aggressive driving. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 42, 286-298. doi:10.1016/j.trf.2016.02.010
- Kurtyılmaz, Y., Can, G., & Ceyhan, A. A. (2017). Üniversite öğrencilerinin ilişkisel saldırganlık ile benlik saygısı, sosyal bağlılık ve sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişkiler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(47).
- Küçükköse, İ. (2015). Lise öğrencilerinin öznel iyi oluş düzeyleri ile sürekli öfke, öfke ifade tarzları ve stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mevlana Üniversitesi, Konya.
- Mitrofan, N., & Ciuluvică, C. (2012). Anger and hostility as indicators of emotion regulation and of the life satisfaction at the beginning and the ending period of the adolescence. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 33, 65-69.
- Özdevecioğlu, M., Can, Y., & Akın, M. (2013). Organizasyonlarda pozitif ve negatif duygusallık ile bireysel ve örgütsel saldırganlık arasındaki ilişkiler: Fiziksel aktivitelere katılımın rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(2), 159-172.
- Qutaiba, A., & Tamie, R. (2010). Self control and a sense of social belonging as moderators of the link between poor subjective wellbeing and aggression among arab palestinian adolescents in israel. Paper presented at the , 5 1334-1345. doi:10.1016/j.sbspro.2010.07.284
- Roberton T., Daffern M., & Bucks R., S. (2012) Emotion regulation and aggression, Aggression and Violent Behavior, Volume 17, January–February 2012, 45-54. doi: 10.1016/j.avb.2011.09.006
- Sahin, M. (2014). The internet addiction and aggression among university students. Dusunen Adam, 27(1), 43-52. doi:10.5350/DAJPN2014270106
- Schultz, D., Izard, C. E., & Bear, G. (2004). Children's emotion processing: Relations to emotionality and aggression. Development and psychopathology,16(02), 371-387.
- Seligman, M., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology – an introduction. American Psychologist, 55(1), 5-14.
- Şeker, H., Gençdoğan, B. (2014). Psikolojide ve Eğitimde Ölçme Aracı Geliştirme. (İkinci Baskı) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Veenhoven, R. (2013). Data - Book of Happiness: A Complementary Reference Work to ‘Conditions of Happiness’ by the Same Author. Springer Science & Business Medi
- Watson, H., Rapee, R., & Todorov, N. (2017). Forgiveness reduces anger in a school bullying context. Journal of Interpersonal Violence, 32(11), 1642-1657. doi:10.1177/0886260515589931
- Yıldırım F. (1998). Saldırganlık ve Cinsiyet İlişkisi. Mülkiyeliler Birliği Dergisi. 22, 210-212.
Öz
The aim of the research is to investigate the relationship
between aggression and happinies which is one of the positive emotions. In
recent years, it is focused on the strengths and potentials of individuals in
terms of positive psychology. Thus, it becomes important that level of
happiness could affect individuals’ thoughts, behaviours and decisions. This
study is quantitative research relational survey model. The population of the
study includes 33858 university students who study in Erzurum Ataturk
University, and the sample consisted of 776 students who were selected with
stratified sampling from the population. "Oxford Happiness Scale”,
"Aggressiveness Inventory" and "Personal Information Form"
were used as data collection instruments in the study. As a result of the
correlation analysis performed to determine whether there is a meaningful
relationship between aggression sub-dimensions and happiness scores; There was
a negative correlation between happiness and physical aggression (r = -, 175, p
<.01), negative correlation between verbal aggression and happiness (r = -,
175, p <.01), negative correlation between impulsive aggression and
happiness (r = -, 266, p <.01). Finally, there appears to be a positive
relationship between avoidance of aggression and happiness (r =, 135, p
<.01). According to structural equation model result which was used to find
out the correlation between aggression and happiness; it has been determined
that the happiness among university students has explained %10 of aggression in
a negative way. According to the research findings, it could be said that
happiness has been an important factor to lessen aggresion, and also aggression
has differentiated in terms of related variables.
Anahtar Kelimeler
Aggression Happiness Structural Equation Model University Students Positive Psychology
Kaynakça
- Agbaria, Q., Hamama, L., Orkibi, H., Gabriel-Fried, B., & Ronen, T. (2016). Multiple mediators for peer-directed aggression and happiness in arab adolescents exposed to Parent–child aggression. Child Indicators Research, 9(3), 785-803. doi:10.1007/s12187-015-9346
- Alpar, R. (2012). Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik (Spss’de Çözümleme Adımları ile Birlikte). Ankara: Detay Yayıncılık
- Amsel, A. (1992). Frustration theory: An analysis of dispositional learning and memory (No. 11). Cambridge University Press.
- Averill, J. R. (2012). Anger and aggression: An essay on emotion. Springer Science & Business Media
- Bandura, A. (1978). Social learning theory of aggression. Journal of communication, 28(3), 12-29.
- Baron, R. A., & Byrne, D. (2000). Social Psychology. Ninth Edition. USA: Allyn & Bacon Published.
- Berkowitz, L. (1990). On the formation and regulation of anger and aggression: a cognitive-neoassociationistic analysis. American. Psychological. 45: 494–503
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, İstatistik - Araştırma Deseni - SPSS Uygulamaları ve Yorum (Onyedinci Baskı) Ankara: Pegem Akademi
- Camadan, F (2014). Üniversite öğrencilerinde gözlenen saldırganlık eğilimlerinin açıklanmasına dönük bir model (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
- Carrillo, M., Ricci, L. A., Coppersmith, G. A., & Melloni, R. H. (2009). The effect of increased serotonergic neurotransmission on aggression: A critical meta-analytical review of preclinical studies. Psychopharmacology, 205(3), 349-68. doi:http://dx.doi.org/10.1007/s00213-009-1543-2
- Csikszentmihalyi, M. (2013). Flow: The psychology of happiness. London: Random House.
- Çelik, H. & Otrar, M. (2009). Saldırganlık Envanterinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışmaları, M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29, 101-120.
- Doğan, T. & Çötok, A., N. (2011). Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formunun Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 165-172.
- Eaton, J., & Struthers, C. W. (2006). The reduction of psychological aggression across varied interpersonal contexts through repentance and forgiveness. Aggressive Behavior, 32(3), 195-206. doi:10.1002/ab.2011
- Eroğlu, S., E, (2009). Saldırganlık davranışının boyutları ve ilişkili olduğu faktörler: Lise ve üniversite öğrencileri üzerinde karşılaştırmalı bir çalışma. Yayınlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Hasta, D. (2017). Saldırganlık: kişilerarası ilişki tarzları ve empati açısından bir inceleme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1).
- Hefferon, K., Boniwell, I. (2014). Pozitif Psikoloji: Kuram, Araştırma ve Uygulamalar (T. Doğan, Çeviri Editörü). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. (Birinci baskıdan çeviri)
- Hu, L. T. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structural analysis: Conventional criteria versus new alternatives, Structural Equation Modelling, 6 (1), 1-55.
- Izard, C. E. (2013). Human emotions. Springer Science & Business Media.
- Kağıtçıbaşı, Ç. (2013). Günümüzde İnsan ve İnsanlar Sosyal Psikolojiye Giriş (On dördüncü baskı) İstanbul: Evrim Yayınevi
- Kauklainen, A., Salmlvalli, C., Bjorkqvist, K., Osterman, K., Lahtinen, A., Kostamo, A., & Lagerspetz, K. (2001). Overt and covert aggression in work settings in relation to the subjective well-being of employees. Aggressive Behavior, 27(5), 360-371. doi:10.1002/ab.1021.abs
- Koç, N. (2011). "Kültür" ve "medeniyet" kavramları etrafında ki tartışmalar ve Atatürk'ün düşünceleri. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 7(13), 103-122,145. Retrieved from http://search.proquest.com/docview/1197785213?accountid=840
- Kovácsová, N., Lajunen, T., & Rošková, E. (2016). Aggression on the road: Relationships between dysfunctional impulsivity, forgiveness, negative emotions, and aggressive driving. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 42, 286-298. doi:10.1016/j.trf.2016.02.010
- Kurtyılmaz, Y., Can, G., & Ceyhan, A. A. (2017). Üniversite öğrencilerinin ilişkisel saldırganlık ile benlik saygısı, sosyal bağlılık ve sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişkiler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(47).
- Küçükköse, İ. (2015). Lise öğrencilerinin öznel iyi oluş düzeyleri ile sürekli öfke, öfke ifade tarzları ve stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mevlana Üniversitesi, Konya.
- Mitrofan, N., & Ciuluvică, C. (2012). Anger and hostility as indicators of emotion regulation and of the life satisfaction at the beginning and the ending period of the adolescence. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 33, 65-69.
- Özdevecioğlu, M., Can, Y., & Akın, M. (2013). Organizasyonlarda pozitif ve negatif duygusallık ile bireysel ve örgütsel saldırganlık arasındaki ilişkiler: Fiziksel aktivitelere katılımın rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(2), 159-172.
- Qutaiba, A., & Tamie, R. (2010). Self control and a sense of social belonging as moderators of the link between poor subjective wellbeing and aggression among arab palestinian adolescents in israel. Paper presented at the , 5 1334-1345. doi:10.1016/j.sbspro.2010.07.284
- Roberton T., Daffern M., & Bucks R., S. (2012) Emotion regulation and aggression, Aggression and Violent Behavior, Volume 17, January–February 2012, 45-54. doi: 10.1016/j.avb.2011.09.006
- Sahin, M. (2014). The internet addiction and aggression among university students. Dusunen Adam, 27(1), 43-52. doi:10.5350/DAJPN2014270106
- Schultz, D., Izard, C. E., & Bear, G. (2004). Children's emotion processing: Relations to emotionality and aggression. Development and psychopathology,16(02), 371-387.
- Seligman, M., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology – an introduction. American Psychologist, 55(1), 5-14.
- Şeker, H., Gençdoğan, B. (2014). Psikolojide ve Eğitimde Ölçme Aracı Geliştirme. (İkinci Baskı) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Veenhoven, R. (2013). Data - Book of Happiness: A Complementary Reference Work to ‘Conditions of Happiness’ by the Same Author. Springer Science & Business Medi
- Watson, H., Rapee, R., & Todorov, N. (2017). Forgiveness reduces anger in a school bullying context. Journal of Interpersonal Violence, 32(11), 1642-1657. doi:10.1177/0886260515589931
- Yıldırım F. (1998). Saldırganlık ve Cinsiyet İlişkisi. Mülkiyeliler Birliği Dergisi. 22, 210-212.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 23 Eylül 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019Cilt: 8 Sayı: 3 |
e-ISSN: 2147-1606