Yükseköğretimde eğitim-öğretim etiğine ilişkin üniversite öğrencilerinin görüşlerini saptayan geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmeyi hedefleyen bu çalışma nicel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilen bir ölçek geliştirme çalışmasıdır. Araştırma iki farklı çalışma grubuyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma gruplarının belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örneklem tekniğinden yararlanılmıştır. Birinci çalışma grubu 319 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Bu çalışma grubundan toplanan veriler üzerinden açımlayıcı faktör analizi (AFA) ile güvenirlik analizleri yapılmıştır. AFA ile ölçeğin tek faktör ve beş bileşenden oluştuğu ve Cronbach Alpha katsayısına (.92) göre güvenilir olduğu tespit edilmiştir. İkinci çalışma grubu 315 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır ve bu çalışma grubundan toplanan veriler doğrulayıcı faktör analizi (DFA) için kullanılmıştır. İkinci düzey DFA’dan elde edilen uyum indeksleri (χ2/sd=1.87, RMSEA=.05, NFI=.89, CFI =.94, GFI =.89, AGFI =.86, CR=.96) ölçeğin geçerli olduğunu göstermiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular, geliştirilen ölçeğin yükseköğretimde eğitim öğretim etiğine yönelik öğrenci görüşlerini ölçmek için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araç olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla bu ölçeğin, yükseköğretimde eğitim öğretim etiği ile ilgili araştırma yapmak isteyen araştırmacılar tarafından kullanılabileceği düşünülmektedir.
Akçamete, G., Kayhan, N., and Yıldırım, A. E. S. (2017). Scale of professional ethics for individuals working in the field of special education: Validity and reliability study. Cypriot Journal of Educational Science, 12(4), 202-217.
Arslan, M. (2014). Felsefeye giriş (21. Baskı). Ankara: Adres Yayınları.
Ay, F. (2017). Öğretim üyesinin etik sorumluluğu. Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(3), 267-271. 10.17681/hsp.281915
Aydın, İ. (2006). Eğitim ve öğretimde etik (2. Baskı).Ankara: Pegem Akademi.
Aydın, İ. (2016). Akademik etik (1. Baskı).Ankara: Pegem Akademi.
Aypay, A. (2006). Üniversitelerde akademik etkinlik ve örgütsel davranış arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 46(46), 175-198.
Balcı, A. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler (15. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Blevins-Knabe, B. (1992). The ethics of dual relationships in higher education. EthicsandBehavior, 2(3), 151-163. doi.org/10.1207/s15327019eb0203_2
Brown, R.D., and Krager, L. (1985). Ethical issues in graduate education: Faculty and student responsibilities. The Journal of Higher Education, 56(4), 403-418. doi.org/10.2307/1981303
Burakgazi-Gelmez, S. ve Can, İ. (2018). Development and validation of a professional ethics scale for pre-service teachers. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 8(2), 275-298. doi.org/10.31704/ijocis.2018.013
Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 8(4), 470-483.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (15. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Cevizci, A. (2002). Etiğe giriş. İstanbul: Engin Yayıncılık.
Cevizci, A. (2016). Uygulamalı etik (2. baskı). Ankara: Say Yayınları.
Cevizci, A. (2019). Eğitim felsefesi (7. baskı). Ankara: Say Yayınları.
Clevenger, M.R. (2019). Corporate citizenship and higher education. Palgrave Macmillan.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (2 . Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Erdem, F., Ömüriş, E., Özlem, Ö. Z., Hüseyin, B. O. Z., Özmen, M. ve Kubat, U. (2014). Öğretim elemanlarının etik sorumlulukları üzerine üniversite öğrencilerinin algılamaları. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 2(1), 38-63. 10.14689/issn.2148-2624.1.2s2m
Erkuş, A. (2019). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme-I. Ankara: Pegem Akademi.
Fornell, C., and Larcker, D. F., (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50. doi.org/10.2307/3151312
Gedik Dinç, R. ve Gizir, S. (2019). Öğrencilerin bakış açısından öğretim elemanlarının sınıf içindeki etik dışı davranışları. Yükseköğretim Dergisi, 9(1), 29-39. doi.org/10.2399/yod.18.033
Gençoğlu, M. (2015). Öğretim elemanlarının akademik etik kapsamındaki davranışlarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Girne Amerikan Üniversitesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Haider, S. Z., Munawar, U., and Ali, R. (2020). Introduction and validation of Ethics Practices Scale (EPS) and its application in Pakistani Higher Education. SJESR, 3(2), 121-131. 10.36902/sjesr-vol3-iss2-2020(121-131)
Haynes, F. (2002). Eğitimde etik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Heyneman, S. (2011). The corruption of ethics in higher education. International Higher Education, 62, 8-14. doi.org/10.6017/ihe.2011.62.8530
Hinkin, T.R. (1995). A review of scale development practices in the study of organizations. Journal of Management, 21(5), 967-988. doi.org/10.1016/0149-2063(95)90050-0
Karakoç, F.Y. ve Dönmez, L. (2014). Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası, (40), 39-49. doi.org/10.25282/ted.228738
Keith-Spiegel, P., Whitley, B.E., Balogh, D.W., Perkins, D.V., and Wittig, A.F. (2002). The ethics of teaching: A casebook (2nd edition). Lawrence Erlbaum Associates.
Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2nd ed.). New York: Guilford Press.
Kuther, T. L. (2003). A profile of the ethical professor: Student views. College teaching, 51(4), 153-160. doi.org/10.1080/87567550309596431
Macfarlane, B. (2004). Teaching with integrity: The ethics of higher education practice. NewYork: Routledgefalmer Press.
Morgado, F.F.R., Meireles, J.F.F., Neves, C.M., Amaral, A.C.S., and Ferreira, M.E.C. (2017). Scale development: Ten main limitations and recommendations to improve future research practices. Psicologia: Reflexão e Crítica, 30(3). 10.1186/s41155-016-0057-1
Morgan, B. L., and Korschgen, A. J. (2001). The ethics of faculty behavior: Students’ and professors’ views. College Student Journal, 35(3), 418-432.
Murray, H., Gillese, E., Lennon, M., Mercer, P., and Robinson, M. (1996). Ethical principles for college and university teaching. New Directions for Teaching and Learning, 66, 57-63. doi.org/10.1002/tl.37219966611
Özcan, K. ve Balyer, A. (2012). Öğretim elemanları etik davranışları ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10), 345-376. doi.org/10.14520/adyusbd.411
Pallant, J. (2016). SPSS kullanma kılavuzu SPSS ile adım adım veri analizi (S. Balcı ve B. Ahi, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
Polit, D. F., and Beck, C. T. (2006). The Content Validity Index: Are you sure you know what’s being reported? Critique and recommendations. Research in Nursing and Health, 29, 489-497. 10.1002/nur.20147
Revell, L., and Arthur, J. (2007) Character education in schools and the education of teachers. Journal of Moral Education, 36(1), 79–92. https://doi.org/10.1080/03057240701194738
Schnake, M., Fredenberger, W., and Dumler, M. P. (2004). Dimensions of student perceptions of faculty ethical behevior: Refining a measure and reletionships with selected outcome variables. Academy of Educational Leadership Journal, 8(2), 1-16.
Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. and Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
Simon D., Kriston L., Loh A., Spies C., Scheibler F., Wills C., and Harter M. (2010). Confirmatory factor analysis and recommendations for improvement of the Autonomy-Preference-Index (API). Health Expectations, 13, 234–243. doi.org/10.1111/j.1369-7625.2009.00584.x
Strike, K.A., and Soltis, J.F. (2009). The ethics of teaching (Fifth Edition). Teachers College, Columbia University.
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
Tabachnick, B. G., and Fidell, L. S. (2014). Using multivariate statistics. New York, USA: Harper Collins College Publishers.
Tan, Ş. (2016). SPSS ve excel uygulamalı temel istatistik-I. Ankara: Pegem Akademi.
Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (4. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Yaratan, H. (2017). Sosyal bilimler için temel istatistik SPSS uygulamalı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Yılmaz, F. ve Ünsar, A. S. (2019). Öğretim elemanlarının etik değerlerinin belirlenmesine yönelik öğrenci algısı. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (33), 105-124. doi.org/10.14520/adyusbd.472204
Yurdabakan, İ. ve Çüm, S. (2017). Scale development in behavioral sciences (Based on exploratory factor analysis). Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care
Electronic Journal, 11(2), 108-126. doi.org/10.21763/tjfmpc.317880
Zhu, Y. Y., and Guo, M. Y. (2021). Influence of differential leadership on teachers' professional ethics: An empirical study from Chinese universities. Asia Pacific Education Review, 22(3), 549-564.
Ethics in Higher Education Scale-Student Form: The Study of Validity and Reliability
This study aims to develop a valid and reliable measurement tool, which determines the opinions of university students on ethics in education. It is a scale development study conducted with quantitative research methods. The research is carried out with two different study groups. Among purposeful sampling techniques, criterion sampling technique is used to determine the study groups. The first study group consists of 319 university students, and exploratory factor analysis (EFA) and reliability analysis are performed on the data collected from this study group. With EFA, it is determined that the scale consists of one factor and five components, and it is reliable according to Cronbach Alpha coefficient (.92). The second study group consists of 315 university students, and the data collected from this group are used for second level confirmatory factor analysis (CFA). The fit indices (χ2/sd=1.87, RMSEA=.05, NFI=.89, CFI=.94, GFI=.89, AGFI=.86, CR=.96) show that the scale is valid. The findings show that this scale is a valid and reliable tool that can be used to measure student views on ethics in higher education. Therefore, it is thought that researchers can conduct studies on ethics in higher education using this scale.
Akçamete, G., Kayhan, N., and Yıldırım, A. E. S. (2017). Scale of professional ethics for individuals working in the field of special education: Validity and reliability study. Cypriot Journal of Educational Science, 12(4), 202-217.
Arslan, M. (2014). Felsefeye giriş (21. Baskı). Ankara: Adres Yayınları.
Ay, F. (2017). Öğretim üyesinin etik sorumluluğu. Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(3), 267-271. 10.17681/hsp.281915
Aydın, İ. (2006). Eğitim ve öğretimde etik (2. Baskı).Ankara: Pegem Akademi.
Aydın, İ. (2016). Akademik etik (1. Baskı).Ankara: Pegem Akademi.
Aypay, A. (2006). Üniversitelerde akademik etkinlik ve örgütsel davranış arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 46(46), 175-198.
Balcı, A. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler (15. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Blevins-Knabe, B. (1992). The ethics of dual relationships in higher education. EthicsandBehavior, 2(3), 151-163. doi.org/10.1207/s15327019eb0203_2
Brown, R.D., and Krager, L. (1985). Ethical issues in graduate education: Faculty and student responsibilities. The Journal of Higher Education, 56(4), 403-418. doi.org/10.2307/1981303
Burakgazi-Gelmez, S. ve Can, İ. (2018). Development and validation of a professional ethics scale for pre-service teachers. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 8(2), 275-298. doi.org/10.31704/ijocis.2018.013
Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 8(4), 470-483.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (15. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Cevizci, A. (2002). Etiğe giriş. İstanbul: Engin Yayıncılık.
Cevizci, A. (2016). Uygulamalı etik (2. baskı). Ankara: Say Yayınları.
Cevizci, A. (2019). Eğitim felsefesi (7. baskı). Ankara: Say Yayınları.
Clevenger, M.R. (2019). Corporate citizenship and higher education. Palgrave Macmillan.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (2 . Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Erdem, F., Ömüriş, E., Özlem, Ö. Z., Hüseyin, B. O. Z., Özmen, M. ve Kubat, U. (2014). Öğretim elemanlarının etik sorumlulukları üzerine üniversite öğrencilerinin algılamaları. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 2(1), 38-63. 10.14689/issn.2148-2624.1.2s2m
Erkuş, A. (2019). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme-I. Ankara: Pegem Akademi.
Fornell, C., and Larcker, D. F., (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50. doi.org/10.2307/3151312
Gedik Dinç, R. ve Gizir, S. (2019). Öğrencilerin bakış açısından öğretim elemanlarının sınıf içindeki etik dışı davranışları. Yükseköğretim Dergisi, 9(1), 29-39. doi.org/10.2399/yod.18.033
Gençoğlu, M. (2015). Öğretim elemanlarının akademik etik kapsamındaki davranışlarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Girne Amerikan Üniversitesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Haider, S. Z., Munawar, U., and Ali, R. (2020). Introduction and validation of Ethics Practices Scale (EPS) and its application in Pakistani Higher Education. SJESR, 3(2), 121-131. 10.36902/sjesr-vol3-iss2-2020(121-131)
Haynes, F. (2002). Eğitimde etik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Heyneman, S. (2011). The corruption of ethics in higher education. International Higher Education, 62, 8-14. doi.org/10.6017/ihe.2011.62.8530
Hinkin, T.R. (1995). A review of scale development practices in the study of organizations. Journal of Management, 21(5), 967-988. doi.org/10.1016/0149-2063(95)90050-0
Karakoç, F.Y. ve Dönmez, L. (2014). Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası, (40), 39-49. doi.org/10.25282/ted.228738
Keith-Spiegel, P., Whitley, B.E., Balogh, D.W., Perkins, D.V., and Wittig, A.F. (2002). The ethics of teaching: A casebook (2nd edition). Lawrence Erlbaum Associates.
Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2nd ed.). New York: Guilford Press.
Kuther, T. L. (2003). A profile of the ethical professor: Student views. College teaching, 51(4), 153-160. doi.org/10.1080/87567550309596431
Macfarlane, B. (2004). Teaching with integrity: The ethics of higher education practice. NewYork: Routledgefalmer Press.
Morgado, F.F.R., Meireles, J.F.F., Neves, C.M., Amaral, A.C.S., and Ferreira, M.E.C. (2017). Scale development: Ten main limitations and recommendations to improve future research practices. Psicologia: Reflexão e Crítica, 30(3). 10.1186/s41155-016-0057-1
Morgan, B. L., and Korschgen, A. J. (2001). The ethics of faculty behavior: Students’ and professors’ views. College Student Journal, 35(3), 418-432.
Murray, H., Gillese, E., Lennon, M., Mercer, P., and Robinson, M. (1996). Ethical principles for college and university teaching. New Directions for Teaching and Learning, 66, 57-63. doi.org/10.1002/tl.37219966611
Özcan, K. ve Balyer, A. (2012). Öğretim elemanları etik davranışları ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10), 345-376. doi.org/10.14520/adyusbd.411
Pallant, J. (2016). SPSS kullanma kılavuzu SPSS ile adım adım veri analizi (S. Balcı ve B. Ahi, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
Polit, D. F., and Beck, C. T. (2006). The Content Validity Index: Are you sure you know what’s being reported? Critique and recommendations. Research in Nursing and Health, 29, 489-497. 10.1002/nur.20147
Revell, L., and Arthur, J. (2007) Character education in schools and the education of teachers. Journal of Moral Education, 36(1), 79–92. https://doi.org/10.1080/03057240701194738
Schnake, M., Fredenberger, W., and Dumler, M. P. (2004). Dimensions of student perceptions of faculty ethical behevior: Refining a measure and reletionships with selected outcome variables. Academy of Educational Leadership Journal, 8(2), 1-16.
Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. and Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
Simon D., Kriston L., Loh A., Spies C., Scheibler F., Wills C., and Harter M. (2010). Confirmatory factor analysis and recommendations for improvement of the Autonomy-Preference-Index (API). Health Expectations, 13, 234–243. doi.org/10.1111/j.1369-7625.2009.00584.x
Strike, K.A., and Soltis, J.F. (2009). The ethics of teaching (Fifth Edition). Teachers College, Columbia University.
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
Tabachnick, B. G., and Fidell, L. S. (2014). Using multivariate statistics. New York, USA: Harper Collins College Publishers.
Tan, Ş. (2016). SPSS ve excel uygulamalı temel istatistik-I. Ankara: Pegem Akademi.
Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (4. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Yaratan, H. (2017). Sosyal bilimler için temel istatistik SPSS uygulamalı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Yılmaz, F. ve Ünsar, A. S. (2019). Öğretim elemanlarının etik değerlerinin belirlenmesine yönelik öğrenci algısı. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (33), 105-124. doi.org/10.14520/adyusbd.472204
Yurdabakan, İ. ve Çüm, S. (2017). Scale development in behavioral sciences (Based on exploratory factor analysis). Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care
Electronic Journal, 11(2), 108-126. doi.org/10.21763/tjfmpc.317880
Zhu, Y. Y., and Guo, M. Y. (2021). Influence of differential leadership on teachers' professional ethics: An empirical study from Chinese universities. Asia Pacific Education Review, 22(3), 549-564.
Erdemli, Ö., Güner Demir, T., & Kurum, G. (2021). Yükseköğretimde Eğitim-Öğretim Etiği Ölçeği-Öğrenci Formu: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(4), 1392-1420. https://doi.org/10.30703/cije.812337