Bu çalışma araştırma soruşturma tabanlı öğrenme yaklaşımının fen bilgisi öğretmen adaylarının, yaratıcı düşünme düzeyleri ve bilimsel süreç beceri düzeylerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma Türkiye’deki bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde, 2013-2014 eğitim – öğretim yılı güz döneminde, Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı 3. sınıflarda öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersinde uygulanmıştır. 12 hafta süren araştırmanın çalışma grubunda yer alan öğrencilerin toplam sayısı 92’dir. Bu öğrencilerin, 45 tanesi deney grubunda 47 tanesi ise kontrol grubundadır. Araştırmada deney ve kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmada, veri toplama aracı olarak Torrance Yaratıcı Düşünme Testi ve Bilimsel Süreç Beceri Testi uygulanmıştır. Verilerin analizinde Bağımsız Gruplar için t-Testi ve Bağımlı Gruplar için t-Testi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; araştırma soruşturma tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin yaratıcı düşünme düzeyleri üzerine bir etkisi olmadığı ve bilimsel süreç beceri düzeylerine ise olumlu etkide bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Alouf, J. & Bentley, M.L. (2003) Assessing the Impact of Inquiry-based Science Thing in
Professional Development Activities, P-12. Paper presented At Annual Meeting of the
Association for Teacher Education, Jacksonville, FL.
Arslan, A. (2013). Araştırma-sorgulama ve model tabanlı araştırma-sorgulama ortamlarında öğretmen
adaylarının bilimsel süreç becerilerinin ve kavramsal değişim süreçlerinin incelenmesi.
Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
İstanbul.
Beaty, Liz. (1999). Consultation Through Action Learning, New Directions for
Teaching and Learning, No 79, Fail, 51-58
Bruner, J.S (1960). The Process of Education. Cambridge, MA: Harvard University Pres COHEN,
Louis., MANION, Lawrence.,
Büyüköztürk, Ş., Çakmak-Kılıç, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2016). Bilimsel
araştırma yöntemleri (20. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Demirkıran, Z. A. (2016). Fen Bilimleri dersinde araştırma-sorgulamaya dayalı uygulamaların
etkileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, İstanbul.
Enger, K.S. & Yager, R.E. (1998). The Iowa assessment handbook. The Iowa- SS&C Project, (pp.5-
13) Science Education Center, The University of Iowa, Iowa City
George, D. & Mallery, P. (2003). SPSS for Windows step by step: a simple guide and reference. (4th
edition). Boston: Allyn & Bacon.
Germann, P.j. (1994). Testing a Model of Science Process Skills Acquisition: An Interaction with
Parent’ Education Preferred Language Gender, Science Attitude, Cognitive
Development Academic Aty and Biology Knowledge. Journal of Research in Science
Teaching. 31(7). 749-783
Jacobsen,D., Eggen,P., Kauchak,D. and Dulaney,C.(1985) Methods for
teaching: A skills approach. Columbus: Charles E. Merrill Publishing
Company
Kalaycı, Ş. (2008). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. (3. basım). Ankara: Asil
Yayın Dağıtım.
Kelly,G.j., Brown, C.& Crawford, T.(2000). Experiments, contingencies, and curriculum:
Providing opportunities for learning through improvisation in science teaching. Science
Education. 84, 624-657
Kırılmazkaya, G. (2016). Web tabanlı araştırma-sorgulamaya dayalı fen öğretiminin öğretmen
adaylarının kavram öğrenmeleri ve bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesi üzerine etkisi.
Yayınlanmamış doktora tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
Korkmaz, Hünkar (2002); “Fen Eğitiminde Proje Tabanlı Öğrenmenin Yaratıcı Düşünme, Problem
Çözme ve Akademik Risk Alma Düzeylerine Etkisi” Yayınlanmamış Doktora Tezi,
Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Köklü, N., Büyüköztürk, Ş. ve Çokluk Bökeoğlu, Ö. (2006). Sosyal bilimler için istatistik. Ankara:
Pegem A Yayıncılık.
MEB, (2013). İlköğretim Kurumları Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 Ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
http://ttkb.meb.gov.tr/www/guncellenen-ogretim-programlari/icerik/151 (Erişim:
2016, Nisan 10).
National Research Council.(NRC)(1996). National Science Education Standards.
Washington,D.C: National Academy Pres.
National Science Resources Center, National Academy of Sciences, & Smithsonian Institution
(1997). Science for all Children. A Guide to Improving Elementary Science Education in Your
School District. Washington, D.C: National Academy Pres.
Cumhuriyet International Journal of Education-CIJE
e–ISSN: 2147-1606
Vol 6 (1), 2017, 34 – 46
- 44 -
Roth, K.J. (1992). Science education: It’s not enough to ‘Do’ or ‘Relate’. In Pearsall, M. K. (Ed), Scope,
Sequence, and Coordination of Secondary School Science Volume II Relevant Research (pp.
151-164). Washington, D.C: National Science Teachers’ Association.
Sim, J. & Wright, C. (2002). Research in health care: concepts, designs and methods. United
Kingdom, Cheltenham: Nelson Thornes Ltd.
Smith, E.L., Blakeslee, T.D.ve Anderson, C.W.(1993). Teaching strategies associated with
conceptual change learning in science. Journal of Research in Science Teaching, 30(2), 111-
126.
Sungur, N. (1988). Yaratıcı Sorun Çözme Programının Etkililiği: EYTP Öğrencilerine ilişkin Bir
Araştırma, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü.
Sungur, N. (1988). Yaratıcı Sorun Çözme Programının Etkililiği: EYTP Öğrencilerine ilişkin Bir
Araştırma, Yayımlanmamı Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
Tatar, N. (2006). İlköğretim fen eğitiminde araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımının bilimsel süreç
becerilerine, akademik başarıya ve tutuma etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Tavukçu, Koray (2006). “Fen Bilgisi Dersinde Probleme Dayalı Öğrenmenin Öğrenme Ürünlerine
Etkisi” , Yayımlanmamış Doktora Tezi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal
Biliminler Enstitüsü. Zonguldak
Ulu, C. (2011). Fen öğretiminde araştırma sorgulamaya dayalı bilim yazma aracı kullanımının
kavramsal anlama, bilimsel süreç ve üstbiliş becerilerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi,
Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Effects of Inquiry Based Learning Approach on Creative Thinking and Scientific Process Skills
This study was carried out in order to examine the effects of inquiry based learning approach on creative thinking
levels and scientific process skills of preservice science teachers. It was applied in the 3rd grade teaching
technologies and material design course in the Department of Science Education of a state university in Turkey in
the 2013-2014 academic year. In this research lasting for 12 weeks, the study group consisted of 92 students in total.
While 45 students constituted the experimental group, 45 students constituted the control group. Semiexperimental
pattern with experimental and control groups was used in the research. Torrance Creative Thinking
Test and Scientific Process Skill Test were used as data collection tool. t-Test for Independent Groups and t-Test for
Dependent Groups were used in the analysis of the data. At the end of the analyses, it was concluded that inquiry
based learning approach does not have impact on creative thinking levels but has a positive impact on the scientific
process skills.
Alouf, J. & Bentley, M.L. (2003) Assessing the Impact of Inquiry-based Science Thing in
Professional Development Activities, P-12. Paper presented At Annual Meeting of the
Association for Teacher Education, Jacksonville, FL.
Arslan, A. (2013). Araştırma-sorgulama ve model tabanlı araştırma-sorgulama ortamlarında öğretmen
adaylarının bilimsel süreç becerilerinin ve kavramsal değişim süreçlerinin incelenmesi.
Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
İstanbul.
Beaty, Liz. (1999). Consultation Through Action Learning, New Directions for
Teaching and Learning, No 79, Fail, 51-58
Bruner, J.S (1960). The Process of Education. Cambridge, MA: Harvard University Pres COHEN,
Louis., MANION, Lawrence.,
Büyüköztürk, Ş., Çakmak-Kılıç, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2016). Bilimsel
araştırma yöntemleri (20. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Demirkıran, Z. A. (2016). Fen Bilimleri dersinde araştırma-sorgulamaya dayalı uygulamaların
etkileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, İstanbul.
Enger, K.S. & Yager, R.E. (1998). The Iowa assessment handbook. The Iowa- SS&C Project, (pp.5-
13) Science Education Center, The University of Iowa, Iowa City
George, D. & Mallery, P. (2003). SPSS for Windows step by step: a simple guide and reference. (4th
edition). Boston: Allyn & Bacon.
Germann, P.j. (1994). Testing a Model of Science Process Skills Acquisition: An Interaction with
Parent’ Education Preferred Language Gender, Science Attitude, Cognitive
Development Academic Aty and Biology Knowledge. Journal of Research in Science
Teaching. 31(7). 749-783
Jacobsen,D., Eggen,P., Kauchak,D. and Dulaney,C.(1985) Methods for
teaching: A skills approach. Columbus: Charles E. Merrill Publishing
Company
Kalaycı, Ş. (2008). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. (3. basım). Ankara: Asil
Yayın Dağıtım.
Kelly,G.j., Brown, C.& Crawford, T.(2000). Experiments, contingencies, and curriculum:
Providing opportunities for learning through improvisation in science teaching. Science
Education. 84, 624-657
Kırılmazkaya, G. (2016). Web tabanlı araştırma-sorgulamaya dayalı fen öğretiminin öğretmen
adaylarının kavram öğrenmeleri ve bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesi üzerine etkisi.
Yayınlanmamış doktora tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
Korkmaz, Hünkar (2002); “Fen Eğitiminde Proje Tabanlı Öğrenmenin Yaratıcı Düşünme, Problem
Çözme ve Akademik Risk Alma Düzeylerine Etkisi” Yayınlanmamış Doktora Tezi,
Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Köklü, N., Büyüköztürk, Ş. ve Çokluk Bökeoğlu, Ö. (2006). Sosyal bilimler için istatistik. Ankara:
Pegem A Yayıncılık.
MEB, (2013). İlköğretim Kurumları Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 Ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
http://ttkb.meb.gov.tr/www/guncellenen-ogretim-programlari/icerik/151 (Erişim:
2016, Nisan 10).
National Research Council.(NRC)(1996). National Science Education Standards.
Washington,D.C: National Academy Pres.
National Science Resources Center, National Academy of Sciences, & Smithsonian Institution
(1997). Science for all Children. A Guide to Improving Elementary Science Education in Your
School District. Washington, D.C: National Academy Pres.
Cumhuriyet International Journal of Education-CIJE
e–ISSN: 2147-1606
Vol 6 (1), 2017, 34 – 46
- 44 -
Roth, K.J. (1992). Science education: It’s not enough to ‘Do’ or ‘Relate’. In Pearsall, M. K. (Ed), Scope,
Sequence, and Coordination of Secondary School Science Volume II Relevant Research (pp.
151-164). Washington, D.C: National Science Teachers’ Association.
Sim, J. & Wright, C. (2002). Research in health care: concepts, designs and methods. United
Kingdom, Cheltenham: Nelson Thornes Ltd.
Smith, E.L., Blakeslee, T.D.ve Anderson, C.W.(1993). Teaching strategies associated with
conceptual change learning in science. Journal of Research in Science Teaching, 30(2), 111-
126.
Sungur, N. (1988). Yaratıcı Sorun Çözme Programının Etkililiği: EYTP Öğrencilerine ilişkin Bir
Araştırma, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü.
Sungur, N. (1988). Yaratıcı Sorun Çözme Programının Etkililiği: EYTP Öğrencilerine ilişkin Bir
Araştırma, Yayımlanmamı Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
Tatar, N. (2006). İlköğretim fen eğitiminde araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımının bilimsel süreç
becerilerine, akademik başarıya ve tutuma etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Tavukçu, Koray (2006). “Fen Bilgisi Dersinde Probleme Dayalı Öğrenmenin Öğrenme Ürünlerine
Etkisi” , Yayımlanmamış Doktora Tezi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal
Biliminler Enstitüsü. Zonguldak
Ulu, C. (2011). Fen öğretiminde araştırma sorgulamaya dayalı bilim yazma aracı kullanımının
kavramsal anlama, bilimsel süreç ve üstbiliş becerilerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi,
Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Şensoy, Ö., & Yıldırım, H. İ. (2017). Araştırma Soruşturma Tabanlı Öğrenme Yaklaşımının Yaratıcı Düşünme ve Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 6(1), 34-46. https://doi.org/10.30703/cije.321434