Bu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin 21. yüzyıl becerilerine ilişkin algıları ile bilişüstü farkındalıklarının belirlenmesi, cinsiyet ve sınıf düzeyi değişkenleri açısından incelenmiştir. Ayrıca çalışmada öğrencilerin 21. yüzyıl becerilerine ilişkin algıları ile bilişüstü farkındalıkları arasındaki ilişki de araştırılmıştır. Araştırmada, ilişkisel (korelasyonel) tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 270 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Sperling vd., (2002) tarafından geliştirilen, Aydın ve Ubuz (2010)’un Türkçe ‘ye uyarladığı “Biliş üstü Yetiler Envanteri (BYE)” ile Faber vd. (2013) tarafından geliştirilen, Yıldırım ve Selvi (2015)’nin Türkçe ’ye uyarlamasını yaptığı “STEM Tutum Ölçeği”’nin bir alt boyutu olan “21. Yüzyıl Becerileri” maddeleri kullanılmıştır. Öğrencilerin, 21. yy. becerilerine ait algı puanları cinsiyet değişkenine göre ele alındığında kız öğrencilerin algı düzeylerinin ortalamasının, erkek öğrencilere göre yüksek olduğu tespit edilirken bu farkın, yapılan Bağımsız Gruplar T Testi sonuçlarına göre anlamlı bir fark oluşturmadığı belirlenmiştir. Biliş üstü farkındalıklar, cinsiyet değişkenine göre incelendiğinde ortalama olarak kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bağımsız Gruplar T Testi sonucunda cinsiyet açısından bu farklılığın anlamlı düzeyde olmadığı belirlenmiştir. Biliş üstü farkındalık puanlarının sınıf düzeyi değişkenine göre ortalamaların 5.sınıflar lehine olduğu ve bu farkın anlamlı olduğu F testi analizi sonucunda ortaya çıkmıştır. Basit doğrusal regresyon analizi sonucunda ise 21.yüzyıl becerileri ile biliş üstü farkındalık arasındaki aynı yönde orta düzeyde pozitif ilişki olduğu görülmüştür.
Akben, N. (2020). Effects of the problem-posing approach on students’ problem solving skills and metacognitive awareness in science education. Research in Science Education, 50(3), 1143–1165. https://doi.org/10.1007/s11165-018-9726-7
Akçam, S. (2012). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin bilişüstü farkındalık düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi], DEÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. http://hdl.handle.net/20.500.12397/6972
Aktürk, A. & O., Şahin, İ. (2011). Üstbiliş ve bilgisayar öğretimi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 383- 407.
Alkış, M. (2020). Üniversite öğrencilerinin 21. yüzyıl becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimler Anabilim Dalı, Konya.
https://hdl.handle.net/20.500.12452/5253
Aydın, U., & Ubuz, B. (2010). Bilişüstü Yetiler Envanteri’nin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlilik Çalışması. Eğitim ve Bilim, 35(157). http://eb.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/122/153
Bakır, T., & Eğmir, E. (2022). Ortaokul Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri İle Üstbilişsel Farkındalıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(5), 21-40. https://doi.org/10.19160/e-ijer.1105032
Ball, Annahita; Joyce, Hillary D.; and Anderson-Butcher, Dawn (2016) "Exploring 21st Century Skills and Learning Environments for Middle School Youth," International Journal of School Social Work: Vol. 1: Iss. 1. https://doi.org/10.4148/2161-4148.1012
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2022). Bilimsel araştırma yöntemleri (33. baskı.). Pegem Akademi.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Creswell, J.W. (2017) Araştırma deseni (3. Baskı). (S.B. Demir, Çev.) Eğiten Kitap. (Orijinal eserin basım tarihi 1995, 4. Baskı)
Çelik, S. (2021). Lise öğrencilerinin 21. yüzyıl becerilerini algılama düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Biruni Üniversitesi. https://hdl.handle.net/20.500.12445/2073
Dede, C. (2010). Comparing frameworks for 21st century skills. 21st Century Skills: Rethinking How Students Learn, 20 (2010), 51–76.
Demirsöz, E.S., (2010). Yaratıcı dramanın öğretmen adaylarının demokratik tutumları, bilişüstü farkındalıkları ve duygusal zekâ yeterliliklerine etkisi, [Yayımlanmamış Doktora Tezi] Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. http://hdl.handle.net/20.500.12397/6788
Ekici, G., Abide, Ö. F., Canbolat, Y., & Öztürk, A. (2017). 21. Yüzyıl becerilerine ait veri kaynaklarinin analizi. Journal of Research in Education and Teaching., 6(1), 124-134.
Faber, M., Unfried, A., Wiebe, E. N., Corn, J., Townsend, L. W., & Collins, T. L. (2013, June). Student attitudes toward STEM: The development of upper elementary school and middle/high school student surveys. In 2013 ASEE Annual Conference & Exposition (pp. 23-1094). Atlanta, GA, United States. https://doi.org/10.18260/1-2--22479
Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive–developmental inquiry. American Psychologist, 34(10), 906–911. https://doi.org/10.1037/0003-066X.34.10.906
Günüç S., Odabaşı H., & Abdullah, K. (2013). 21. yüzyıl öğrenci özelliklerinin öğretmen adayları tarafından tanımlanması: bir twitter uygulaması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9 (4), 436-455. https://dergipark.org.tr/en/pub/eku/issue/5458/73999
Gürefe, N. (2015). İlköğretim öğrencilerinin üstbilişsel farkındalıklarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (5), 237-246. https://dergipark.org.tr/en/pub/inesj/issue/40015/475762
Gürleyük, G. C., & Sucu, H. Ö. (2014). Üniversite öğrencilerinin bilişüstü farkındalık düzeylerinin incelenmesi (Erciyes Üniversitesi örneği). Milli Eğitim Dergisi, 44(201), 109-124. https://dergipark.org.tr/en/pub/milliegitim/issue/36164/406522
Jaleel, S., & Premachandran, P. (2016). A study on the metacognitive awareness of secondary school students. Universal Journal of Educational Research, 4(1), 165–172. https://doi.org/10.13189/ujer.2016.040121
Karakelle, S. (2012). Üst bilişsel farkındalık, zekâ, problem çözme algısı ve düşünme ihtiyacı arasındaki bağlantılar. Eğitim ve Bilim, 37(164). http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/779
Kaya, S. (2017). Lise öğrencilerinin 21. Yüzyıl becerilerinin öğrenci tükenmişliği ve okul bağlılığı ile ilişkisi, [Yayımlanmamış doktora tezi] Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri A.B.D., Ankara. http://hdl.handle.net/11655/26486
Kaya, F., & Kırbaç, M (2019). Lise öğrencilerinin bilişüstü farkındalık düzeyleri ile liderlik becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Tarih Okulu Dergisi, 12(38), http://dx.doi.org/10.14225/Joh1435
Namlu, A. G. (2004). Bilişüstü öğrenme stratejileri ölçme aracının geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 123-136. https://hdl.handle.net/11421/475
Olğun, M. (2011). İlköğretim 4. sınıf fen ve teknoloji dersinde öz ve akran değerlendirme uygulamalarının yer aldığı işbirlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin başarı, tutum ve bilişüstü becerilere etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi] DEÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü., İzmir. http://hdl.handle.net/20.500.12397/7187
Pedró, F. (2008). The new millennium learners: Challenging our views on digital technologies and learning. Nordic Journal of Digital Literacy, 2(04), 244-264.
https://doi.org/10.18261/ISSN1891-943X-2007-04-04
Perdana, R., Apriani, A. N., Richardo, R., Rochaendi, E., & Kusuma, C. (2021). Elementary students’ attitudes towards STEM and 21st-century skills. International Journal of Evaluation and Research in Education (IJERE), 10(3), 1080-1088. https://doi.org/10.11591/ijere.v10i3.21389
P21 (2023, July 07). 21.yy. becerileri çerçeveleri ve kaynakları. Batella for kids. https://www.battelleforkids.org/networks/p21/frameworks-resources
Schraw, G., & Dennison, R. S. (1994). Assessing Metacognitive Awareness. Contemporary Educational Psychology, 19 (4), 460- 475. https://doi.org/10.1006/ceps.1994.1033
Sperling, R. A., Howard, B. C., Miller, L. A., & Murphy, C. (2002). Measures of children's knowledge and regulation of cognition. Contemporary Educational Psychology 27(1), 51– 79. https://doi.org/10.1006/ceps.2001.1091
Trilling, B. & Fadel, C. (2009). 21st century skills: Learning for life in our times. John Wiley & Sons
Wagner, T. (2008). The global achievement gap: why even our best schools don't teach the new survival skills our children need-and what we can do about ıt. Basic Books, New York.
Yıldırım, B., & Selvi, M. (2015). Adaptation of Stem attitude scale to Turkish. Electronic Turkish Studies, 10(3). http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7974
Zorlu, Y., Zorlu, F., & Dinç, S. (2019). Fen bilgisi öğretmen adaylarının yaşam becerileri ile bilişüstü farkındalıkları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 13(1), 302-327. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.511546
Akben, N. (2020). Effects of the problem-posing approach on students’ problem solving skills and metacognitive awareness in science education. Research in Science Education, 50(3), 1143–1165. https://doi.org/10.1007/s11165-018-9726-7
Akçam, S. (2012). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin bilişüstü farkındalık düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi], DEÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. http://hdl.handle.net/20.500.12397/6972
Aktürk, A. & O., Şahin, İ. (2011). Üstbiliş ve bilgisayar öğretimi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 383- 407.
Alkış, M. (2020). Üniversite öğrencilerinin 21. yüzyıl becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimler Anabilim Dalı, Konya.
https://hdl.handle.net/20.500.12452/5253
Aydın, U., & Ubuz, B. (2010). Bilişüstü Yetiler Envanteri’nin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlilik Çalışması. Eğitim ve Bilim, 35(157). http://eb.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/122/153
Bakır, T., & Eğmir, E. (2022). Ortaokul Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri İle Üstbilişsel Farkındalıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(5), 21-40. https://doi.org/10.19160/e-ijer.1105032
Ball, Annahita; Joyce, Hillary D.; and Anderson-Butcher, Dawn (2016) "Exploring 21st Century Skills and Learning Environments for Middle School Youth," International Journal of School Social Work: Vol. 1: Iss. 1. https://doi.org/10.4148/2161-4148.1012
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2022). Bilimsel araştırma yöntemleri (33. baskı.). Pegem Akademi.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Creswell, J.W. (2017) Araştırma deseni (3. Baskı). (S.B. Demir, Çev.) Eğiten Kitap. (Orijinal eserin basım tarihi 1995, 4. Baskı)
Çelik, S. (2021). Lise öğrencilerinin 21. yüzyıl becerilerini algılama düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Biruni Üniversitesi. https://hdl.handle.net/20.500.12445/2073
Dede, C. (2010). Comparing frameworks for 21st century skills. 21st Century Skills: Rethinking How Students Learn, 20 (2010), 51–76.
Demirsöz, E.S., (2010). Yaratıcı dramanın öğretmen adaylarının demokratik tutumları, bilişüstü farkındalıkları ve duygusal zekâ yeterliliklerine etkisi, [Yayımlanmamış Doktora Tezi] Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. http://hdl.handle.net/20.500.12397/6788
Ekici, G., Abide, Ö. F., Canbolat, Y., & Öztürk, A. (2017). 21. Yüzyıl becerilerine ait veri kaynaklarinin analizi. Journal of Research in Education and Teaching., 6(1), 124-134.
Faber, M., Unfried, A., Wiebe, E. N., Corn, J., Townsend, L. W., & Collins, T. L. (2013, June). Student attitudes toward STEM: The development of upper elementary school and middle/high school student surveys. In 2013 ASEE Annual Conference & Exposition (pp. 23-1094). Atlanta, GA, United States. https://doi.org/10.18260/1-2--22479
Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive–developmental inquiry. American Psychologist, 34(10), 906–911. https://doi.org/10.1037/0003-066X.34.10.906
Günüç S., Odabaşı H., & Abdullah, K. (2013). 21. yüzyıl öğrenci özelliklerinin öğretmen adayları tarafından tanımlanması: bir twitter uygulaması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9 (4), 436-455. https://dergipark.org.tr/en/pub/eku/issue/5458/73999
Gürefe, N. (2015). İlköğretim öğrencilerinin üstbilişsel farkındalıklarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (5), 237-246. https://dergipark.org.tr/en/pub/inesj/issue/40015/475762
Gürleyük, G. C., & Sucu, H. Ö. (2014). Üniversite öğrencilerinin bilişüstü farkındalık düzeylerinin incelenmesi (Erciyes Üniversitesi örneği). Milli Eğitim Dergisi, 44(201), 109-124. https://dergipark.org.tr/en/pub/milliegitim/issue/36164/406522
Jaleel, S., & Premachandran, P. (2016). A study on the metacognitive awareness of secondary school students. Universal Journal of Educational Research, 4(1), 165–172. https://doi.org/10.13189/ujer.2016.040121
Karakelle, S. (2012). Üst bilişsel farkındalık, zekâ, problem çözme algısı ve düşünme ihtiyacı arasındaki bağlantılar. Eğitim ve Bilim, 37(164). http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/779
Kaya, S. (2017). Lise öğrencilerinin 21. Yüzyıl becerilerinin öğrenci tükenmişliği ve okul bağlılığı ile ilişkisi, [Yayımlanmamış doktora tezi] Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri A.B.D., Ankara. http://hdl.handle.net/11655/26486
Kaya, F., & Kırbaç, M (2019). Lise öğrencilerinin bilişüstü farkındalık düzeyleri ile liderlik becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Tarih Okulu Dergisi, 12(38), http://dx.doi.org/10.14225/Joh1435
Namlu, A. G. (2004). Bilişüstü öğrenme stratejileri ölçme aracının geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 123-136. https://hdl.handle.net/11421/475
Olğun, M. (2011). İlköğretim 4. sınıf fen ve teknoloji dersinde öz ve akran değerlendirme uygulamalarının yer aldığı işbirlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin başarı, tutum ve bilişüstü becerilere etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi] DEÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü., İzmir. http://hdl.handle.net/20.500.12397/7187
Pedró, F. (2008). The new millennium learners: Challenging our views on digital technologies and learning. Nordic Journal of Digital Literacy, 2(04), 244-264.
https://doi.org/10.18261/ISSN1891-943X-2007-04-04
Perdana, R., Apriani, A. N., Richardo, R., Rochaendi, E., & Kusuma, C. (2021). Elementary students’ attitudes towards STEM and 21st-century skills. International Journal of Evaluation and Research in Education (IJERE), 10(3), 1080-1088. https://doi.org/10.11591/ijere.v10i3.21389
P21 (2023, July 07). 21.yy. becerileri çerçeveleri ve kaynakları. Batella for kids. https://www.battelleforkids.org/networks/p21/frameworks-resources
Schraw, G., & Dennison, R. S. (1994). Assessing Metacognitive Awareness. Contemporary Educational Psychology, 19 (4), 460- 475. https://doi.org/10.1006/ceps.1994.1033
Sperling, R. A., Howard, B. C., Miller, L. A., & Murphy, C. (2002). Measures of children's knowledge and regulation of cognition. Contemporary Educational Psychology 27(1), 51– 79. https://doi.org/10.1006/ceps.2001.1091
Trilling, B. & Fadel, C. (2009). 21st century skills: Learning for life in our times. John Wiley & Sons
Wagner, T. (2008). The global achievement gap: why even our best schools don't teach the new survival skills our children need-and what we can do about ıt. Basic Books, New York.
Yıldırım, B., & Selvi, M. (2015). Adaptation of Stem attitude scale to Turkish. Electronic Turkish Studies, 10(3). http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7974
Zorlu, Y., Zorlu, F., & Dinç, S. (2019). Fen bilgisi öğretmen adaylarının yaşam becerileri ile bilişüstü farkındalıkları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 13(1), 302-327. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.511546
Alkan Sucu, İ., Duman, C., & Bayri, N. (2024). Ortaokul Öğrencilerinin 21. Yüzyıl Becerilerine İlişkin Algıları İle Bilişüstü Farkındalıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 13(4), 1006-1014. https://doi.org/10.30703/cije.1472769