İnceleme Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

DOĞUM EYLEMİNDE UYGULANAN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF YÖNTEMLER

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 3, 337 - 347, 03.12.2022

Öz

Doğum kavramı insanoğlunun varoluşundan beri kadınların yaşamında önemli bir yeri olan doğal bir olaydır. Günümüzde gelişen teknoloji ile beraber doğum eylemi doğallığından sıyrılarak tıbbi girişimleri içinde barındıran bir hal almıştır. Yapılan her türlü dış müdahalenin kadının fizyolojik ve hormonal yapısında meydana getirdiği olumsuz değişiklikler nedeniyle, kendiliğinden, müdahalesiz doğum desteklenmekte ve önerilmektedir. Doğum eylemi sürecinde kendiliğinden meydana gelen doğum ağrısı ve bilinmezliğe bağlı ortaya çıkan endişe ve korkuların anne tarafından kontrol edilememesi sonucu annenin destek ihtiyacı artmaktadır. Kullanımı uzun bir geçmişe dayanan, son yıllarda kullanımı artan, alternetif tıp yöntemleriyle bu ihtiyaç karşılanabilmekte, ilaç kullanımına bağlı oluşabilecek yan etkiler önlenerek, sağlık çalışanının yükü hafifletilmektedir. Bu derlemede doğum eyleminde sıklıkla kullanılan hem ağrıyı hem duygusal gerginliği azaltarak anneyi rahatlatan alternatif yöntemlerin literatür doğrultusunda incelenmesi amaçlanmıştır.

Kaynakça

  • Esencan TY, Karabulut Ö, Yıldırım AD, Abbasoğlu, DE, Külek H, Şimşek Ç ve ark. Doğuma hazırlık eğitimi alan gebelerin doğum şekli, ilk emzirme zamanı ve ten tene temas tercihleri. Florence Nightingale Journal of Nursing 2018; 26(1):31-43.
  • Köksal Ö, Duran ET. Doğum ağrısına kültürel yaklaşım. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2013; 6 (3): 144-148.
  • Karaçam Z, Akyüz EÖ, Akyüz E. Doğum eyleminde verilen destekleyici bakım ve ebe/hemşirenin rolü. Florence Nightingale Journal of Nursing 2011; 19(1):45-53.
  • Vural G. Doğum eylemi. İçinde : Taşkın L, editör. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. 17.Basım. Ankara, Akademisyen Kitapevi, 2021:287-318
  • Güner ÖÖ, Kavlak O. Doğum. İçinde: Sevil Ü, Ertem G, editör. Perinatoloji ve Bakım. 1.Basım. İzmir, Ankara Nobel Tıp Kitabevleri, 2016:73-409.
  • Topçu İ, Dişsiz M. Doğum eyleminde kullanılan manipülatif ve beden temelli Tamamlayıcı-Alternatif yöntemler. Hemşirelik Bilimi Dergisi 2018;1(2):33-37.
  • Amanak K, Karaöz B, Sevil Ü. Alternatif/Tamamlayıcı Tıp ve Kadın Sağlığı. TAF Preventive Medicine Bulletin 2013; 12(4):441-448.
  • Yüksel H. Normal doğumda nefes egzersizlerinin doğum travayına etkisi. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı Uzmanlık Tezi, 2016.
  • NCCAM (2018). Complementary, Alternative, or Integrative Health: What’s In a Name?. [İnternet]. Erişim Tarihi: 20 Haziran 2021. Erişim adresi: https://www.nccih.nih.gov/ health/complementary-alternative-or-integrative-health-whats-in-a-name
  • Erkek ZY, Pasinlioğlu T. Doğum ağrısında kullanılan tamamlayıcı tedavi yöntemleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2016;19(1):71-77.
  • Yeşildağ B, Gölbaşı Z. Doğum ağrısının yönetiminde nonfarmakolojik yöntemlerin etkinliğini değerlendiren lisansüstü tez çalışmalarının incelenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2018; 8(3):104-111.
  • Mamuk R , Davas Nİ. . Doğum ağrısının kontrolünde kullanılan nonfarmakolojik gevşeme ve tensel uyarılma yöntemleri. Şişli Eftal Hastanesi Tıp Bülteni 2010;44(3):137-144.
  • Çiçek, S. Solunum teknikleri eğitiminin travay süresi ve anksiyete düzeyi üzerine etkisi. 2017. Master's Thesis. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Frank DL, Khorshid L, Kiffer JF, Moravec CS, McKee MG. Biofeedback in medicine: who, when, why and how?. Mental health in family medicine 2010;7(2):85-91.
  • Karabulutlu Ö. Doğum ağrısı kontrolünde kullanılan nonfarmakolojik yöntemler. Caucasian Journal of Science. 2014; 1(1): 43-50.
  • Kondo, K., Noonan, K. M., Freeman, M., Ayers, C., Morasco, B. J., & Kansagara, D. Efficacy of biofeedback for medical conditions: an evidence map. Journal of general internal medicine. 2019; 34(12):2883-2893.
  • Kaçar N. Doğum ağrısının yönetiminde farmakolojik olmayan ebelik uygulamaları. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi 2020; 2(2): 113-130.
  • Babbar S, Oyarzabal, AJ. The application of hypnosis in obstetrics. Clinical obstetrics and gynecology, 2021;64(3):635-647.
  • Werner A, Wu C, Zachariae R, Nohr EA, Uldbjerg N, Hansen AM. Effects of antenatal hypnosis on maternal salivary cortisol during childbirth and six weeks postpartum-A randomized controlled trial. PloS one 2020;15(5):1-18.
  • Özveren H. Ağrı Kontrolünde farmakolojik olmayan yöntemler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2011;18(1):83-92.
  • Smith CA, Levett KM, Collins CT, Dahlen HG, Ee CC, Suganuma M. Massage, reflexology and other manual methods for pain management in labour. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2018:1(3);1-96.
  • Acosta RS., Tapia-López ELN, Santero M. Music Therapy in Pain and Anxiety Management during Labor: A Systematic Review and Meta-Analysis. Medicina 2020;56(10):526.
  • Hepp P, Hagenbeck C, Gilles J, Wolf OT, Goertz W, Janni, W, et al. Effects of music intervention during caesarean delivery on anxiety and stress of the mother a controlled, randomised study. BMC pregnancy and childbirth 2018;18(1):1-8.
  • Buglione A, Saccone G, Mas M, Raffone A, Di Meglio L, Meglio L, et al. Effect of music on labor and delivery in nulliparous singleton pregnancies: a randomized clinical trial. Archives of gynecology and obstetrics 2020;301(3):693-698.
  • Akın B, Saydam BK. Algılanan doğum ağrısının azaltılmasına yönelik yeni bir yaklaşım: Doğum dansı. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2017;6(3): 218-224.
  • Akın, B, Saydam, BK. The effect of labor dance on perceived labor pain, birth satisfaction, and neonatal outcomes. EXPLORE, 2020; 16.5: 310-317.
  • Alkan E, Özçoban FA. Yoganın gebelik, doğum ve doğum sonuçları üzerine etkisi. Smyrna Tıp Dergisi 2017;64-71.
  • Bolanthakodi C, Raghunandan C, Saili A, Mondal S, Saxena P. Prenatal yoga: Effects on alleviation of labor pain and birth outcomes. The Journal of Alternative and Complementary Medicine 2018; 24(12):1181-1188.
  • Smith, CA, Levett KM, Collins CT, Armour M, Dahlen HG, Suganuma M. Relaxation techniques for pain management in labour. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2018;(3):1-94.
  • Ergin AB, Mallı P. Doğumda kullanılan aromaterapiler: Sistematik derleme. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2019; 5(2): 72-80
  • Tanvisut R, Traisrisilp K, Tongsong T. Efficacy of aromatherapy for reducing pain during labor: a randomized controlled trial. Archives of gynecology and obstetrics 2018;297(5):1145-1150.
  • Tabatabaeichehr M, Mortazavi H. The effectiveness of aromatherapy in the management of labor pain and anxiety: A systematic review. Ethiopian journal of health sciences 2020;30(3):449-459.
  • Asadi N, Maharlouei N, Khalili A, Darabi Y, Davoodi S, Raeisi Shahraki H, et al. Effects of LI-4 and SP-6 Acupuncture on Labor Pain, Cortisol Level and Duration of Labor. J Acupunct Meridian Studies 2015;8(5):249-54.
  • Gönenç İM. Doğum ağrısının yönetiminde kullanılan nonfarmokolojik yöntemlerden masaj ve akupressürün algılanan doğum ağrısına, gebenin anksiyetesine ve maliyete etkisi. Hacattepe Üniversitesi Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Programı Doktora Tezi, 2013.
  • Çalık KY, Kömürcü N. SP6 noktasına akupresür uygulanan gebelerin doğum eylemine ve akupresür uygulamasına ilişkin görüşleri. Clinical and Experimental Health Sciences 2014;4(1):29-37.
  • Smith CA, Collins CT, Levett KM, Armour M, Dahlen HG, Tan AL, et al. Acupuncture or acupressure for pain management during labour. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2020;1-115.
  • Yurtsev E, Şahin N. doğum ağrısının yönetiminde dikkati dağıtma ve odaklanma: Stereogramlar. Journal of Education and Research in Nursing. 2021;18(2):196-201.
  • Aasheim V, Nilsen ABV, Reinar LM,Lukasse M. Perineal techniques during the second stage of labour for reducing perineal trauma. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2017;(6).
  • Abdelhakim AM, Eldesouky E, Elmagd IA, Mohammed A, Farag EA, Mohammed AE, et al. Antenatal perineal massage benefits in reducing perineal trauma and postpartum morbidities: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. International urogynecology journal 2020;31(9): 1735–1745.
  • Korkan EA, Meltem, U. Ağrı kontrolünde kanıt temelli yaklaşım: Refleksoloji. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2014;(1):9-14.
  • Baljon KJ, Romli MH, Ismail AH, Khuan L, Chew BH. Effectiveness of breathing exercises, foot reflexology and back massage (BRM) on labour pain, anxiety, duration, satisfaction, stress hormones and newborn outcomes among primigravidae during the first stage of labour in Saudi Arabia: a study protocol for a randomised controlled trial. BMJ open 2020;10(6), 1-13.
  • Bonapace J, Gagné GP, Chaillet N, Gagnon R, Hébert E, Buckley S. No.355-physiologic basis of pain in labour and delivery: an evidence-based approach to its management. Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada 2018;40(2):227-245.
  • Yılar Z. Doğum eyleminde bel ağrısının hafifletilmesinde intradermal steril su enjeksiyonu. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014; 17(3):179-186.
  • Cavalcanti ACV, Henrique AJ, Brasil CM, Gabrielloni MC, Barbieri M. Complementary therapies in labor: randomized clinical trial. Revista gaucha de enfermagem 2019; 40:1-9
  • Batten M, Stevenson E, Zimmermann D, Isaacs C. Implementation of a hydrotherapy protocol to improve postpartum pain management. Journal of midwifery & women's health 2017; 62(2):210-214.
  • Ergin AB, Kömürcü N. Doğum ağrısında farmakolojik olmayan yöntemlerin kullanımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2009; 6(2): 29-33
  • Njogu, A., Qin, S., Chen, Y., Hu, L., & Luo, Y. The effects of transcutaneous electrical nerve stimulation during the first stage of labor: a randomized controlled trial. BMC Pregnancy and Childbirth. 2021; 21(1): 1-8.
  • Coşar F, Demirci N. Lamaze felsefesine dayalı doğuma hazırlık eğitiminin doğum algısı ve doğuma uyum sürecine etkisi. SDÜ Saglik Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2012; 3(1):18-30.
  • Liu, Y., Li, T., Guo, N., Jiang, H., Li, Y., Xu, C., & Yao, X. Women’s experience and satisfaction with midwife-led maternity care: a cross-sectional survey in China. BMC pregnancy and childbirth. 2021; 21(1): 1-10.
  • Elmas S, Saruhan A, Yeyğel Ç. Doğum öncesi eğitim modelleri eşliğinde doğal doğum. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2017; 20(4):299-303.
  • Mete S, Ertuğrul M, Uludağ E. Bir Doğuma hazırlık eğitim programı “doğumda farkındalık. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 2015; (8)2:131-141.

COMPLEMENTARY AND ALTERNATIVE METHODS USED IN LABOR

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 3, 337 - 347, 03.12.2022

Öz

The concept of birth is a natural phenomenon that has an important place in the life of women since the existence of mankind. Today, with the developing technology, the act of birth has become one of the medical initiatives that has been stripped of its naturalness. Due to the negative changes in the physiological and hormonal structure of women due to all kinds of external interventions, spontaneous and non-intervention birth is supported and recommended today.Due to the fact that the birth pain that occurs spontaneously during childbirth, the worries and fears that arise due to obscurity cannot be controlled by the mother, the mother's need for support is increasing. This need can be met with alternative medicine methods, the use of which has a long history and the use of which has increased in recent years, and the burden of healthcare workers is alleviated by preventing the side effects that may occur due to the use of medications. In this review, it is aimed to examine alternative methods that relieve the mother by reducing both pain and emotional tension that are often used during labor within the scope of the literature.

Kaynakça

  • Esencan TY, Karabulut Ö, Yıldırım AD, Abbasoğlu, DE, Külek H, Şimşek Ç ve ark. Doğuma hazırlık eğitimi alan gebelerin doğum şekli, ilk emzirme zamanı ve ten tene temas tercihleri. Florence Nightingale Journal of Nursing 2018; 26(1):31-43.
  • Köksal Ö, Duran ET. Doğum ağrısına kültürel yaklaşım. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2013; 6 (3): 144-148.
  • Karaçam Z, Akyüz EÖ, Akyüz E. Doğum eyleminde verilen destekleyici bakım ve ebe/hemşirenin rolü. Florence Nightingale Journal of Nursing 2011; 19(1):45-53.
  • Vural G. Doğum eylemi. İçinde : Taşkın L, editör. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. 17.Basım. Ankara, Akademisyen Kitapevi, 2021:287-318
  • Güner ÖÖ, Kavlak O. Doğum. İçinde: Sevil Ü, Ertem G, editör. Perinatoloji ve Bakım. 1.Basım. İzmir, Ankara Nobel Tıp Kitabevleri, 2016:73-409.
  • Topçu İ, Dişsiz M. Doğum eyleminde kullanılan manipülatif ve beden temelli Tamamlayıcı-Alternatif yöntemler. Hemşirelik Bilimi Dergisi 2018;1(2):33-37.
  • Amanak K, Karaöz B, Sevil Ü. Alternatif/Tamamlayıcı Tıp ve Kadın Sağlığı. TAF Preventive Medicine Bulletin 2013; 12(4):441-448.
  • Yüksel H. Normal doğumda nefes egzersizlerinin doğum travayına etkisi. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı Uzmanlık Tezi, 2016.
  • NCCAM (2018). Complementary, Alternative, or Integrative Health: What’s In a Name?. [İnternet]. Erişim Tarihi: 20 Haziran 2021. Erişim adresi: https://www.nccih.nih.gov/ health/complementary-alternative-or-integrative-health-whats-in-a-name
  • Erkek ZY, Pasinlioğlu T. Doğum ağrısında kullanılan tamamlayıcı tedavi yöntemleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2016;19(1):71-77.
  • Yeşildağ B, Gölbaşı Z. Doğum ağrısının yönetiminde nonfarmakolojik yöntemlerin etkinliğini değerlendiren lisansüstü tez çalışmalarının incelenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2018; 8(3):104-111.
  • Mamuk R , Davas Nİ. . Doğum ağrısının kontrolünde kullanılan nonfarmakolojik gevşeme ve tensel uyarılma yöntemleri. Şişli Eftal Hastanesi Tıp Bülteni 2010;44(3):137-144.
  • Çiçek, S. Solunum teknikleri eğitiminin travay süresi ve anksiyete düzeyi üzerine etkisi. 2017. Master's Thesis. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Frank DL, Khorshid L, Kiffer JF, Moravec CS, McKee MG. Biofeedback in medicine: who, when, why and how?. Mental health in family medicine 2010;7(2):85-91.
  • Karabulutlu Ö. Doğum ağrısı kontrolünde kullanılan nonfarmakolojik yöntemler. Caucasian Journal of Science. 2014; 1(1): 43-50.
  • Kondo, K., Noonan, K. M., Freeman, M., Ayers, C., Morasco, B. J., & Kansagara, D. Efficacy of biofeedback for medical conditions: an evidence map. Journal of general internal medicine. 2019; 34(12):2883-2893.
  • Kaçar N. Doğum ağrısının yönetiminde farmakolojik olmayan ebelik uygulamaları. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi 2020; 2(2): 113-130.
  • Babbar S, Oyarzabal, AJ. The application of hypnosis in obstetrics. Clinical obstetrics and gynecology, 2021;64(3):635-647.
  • Werner A, Wu C, Zachariae R, Nohr EA, Uldbjerg N, Hansen AM. Effects of antenatal hypnosis on maternal salivary cortisol during childbirth and six weeks postpartum-A randomized controlled trial. PloS one 2020;15(5):1-18.
  • Özveren H. Ağrı Kontrolünde farmakolojik olmayan yöntemler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2011;18(1):83-92.
  • Smith CA, Levett KM, Collins CT, Dahlen HG, Ee CC, Suganuma M. Massage, reflexology and other manual methods for pain management in labour. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2018:1(3);1-96.
  • Acosta RS., Tapia-López ELN, Santero M. Music Therapy in Pain and Anxiety Management during Labor: A Systematic Review and Meta-Analysis. Medicina 2020;56(10):526.
  • Hepp P, Hagenbeck C, Gilles J, Wolf OT, Goertz W, Janni, W, et al. Effects of music intervention during caesarean delivery on anxiety and stress of the mother a controlled, randomised study. BMC pregnancy and childbirth 2018;18(1):1-8.
  • Buglione A, Saccone G, Mas M, Raffone A, Di Meglio L, Meglio L, et al. Effect of music on labor and delivery in nulliparous singleton pregnancies: a randomized clinical trial. Archives of gynecology and obstetrics 2020;301(3):693-698.
  • Akın B, Saydam BK. Algılanan doğum ağrısının azaltılmasına yönelik yeni bir yaklaşım: Doğum dansı. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2017;6(3): 218-224.
  • Akın, B, Saydam, BK. The effect of labor dance on perceived labor pain, birth satisfaction, and neonatal outcomes. EXPLORE, 2020; 16.5: 310-317.
  • Alkan E, Özçoban FA. Yoganın gebelik, doğum ve doğum sonuçları üzerine etkisi. Smyrna Tıp Dergisi 2017;64-71.
  • Bolanthakodi C, Raghunandan C, Saili A, Mondal S, Saxena P. Prenatal yoga: Effects on alleviation of labor pain and birth outcomes. The Journal of Alternative and Complementary Medicine 2018; 24(12):1181-1188.
  • Smith, CA, Levett KM, Collins CT, Armour M, Dahlen HG, Suganuma M. Relaxation techniques for pain management in labour. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2018;(3):1-94.
  • Ergin AB, Mallı P. Doğumda kullanılan aromaterapiler: Sistematik derleme. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2019; 5(2): 72-80
  • Tanvisut R, Traisrisilp K, Tongsong T. Efficacy of aromatherapy for reducing pain during labor: a randomized controlled trial. Archives of gynecology and obstetrics 2018;297(5):1145-1150.
  • Tabatabaeichehr M, Mortazavi H. The effectiveness of aromatherapy in the management of labor pain and anxiety: A systematic review. Ethiopian journal of health sciences 2020;30(3):449-459.
  • Asadi N, Maharlouei N, Khalili A, Darabi Y, Davoodi S, Raeisi Shahraki H, et al. Effects of LI-4 and SP-6 Acupuncture on Labor Pain, Cortisol Level and Duration of Labor. J Acupunct Meridian Studies 2015;8(5):249-54.
  • Gönenç İM. Doğum ağrısının yönetiminde kullanılan nonfarmokolojik yöntemlerden masaj ve akupressürün algılanan doğum ağrısına, gebenin anksiyetesine ve maliyete etkisi. Hacattepe Üniversitesi Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Programı Doktora Tezi, 2013.
  • Çalık KY, Kömürcü N. SP6 noktasına akupresür uygulanan gebelerin doğum eylemine ve akupresür uygulamasına ilişkin görüşleri. Clinical and Experimental Health Sciences 2014;4(1):29-37.
  • Smith CA, Collins CT, Levett KM, Armour M, Dahlen HG, Tan AL, et al. Acupuncture or acupressure for pain management during labour. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2020;1-115.
  • Yurtsev E, Şahin N. doğum ağrısının yönetiminde dikkati dağıtma ve odaklanma: Stereogramlar. Journal of Education and Research in Nursing. 2021;18(2):196-201.
  • Aasheim V, Nilsen ABV, Reinar LM,Lukasse M. Perineal techniques during the second stage of labour for reducing perineal trauma. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2017;(6).
  • Abdelhakim AM, Eldesouky E, Elmagd IA, Mohammed A, Farag EA, Mohammed AE, et al. Antenatal perineal massage benefits in reducing perineal trauma and postpartum morbidities: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. International urogynecology journal 2020;31(9): 1735–1745.
  • Korkan EA, Meltem, U. Ağrı kontrolünde kanıt temelli yaklaşım: Refleksoloji. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2014;(1):9-14.
  • Baljon KJ, Romli MH, Ismail AH, Khuan L, Chew BH. Effectiveness of breathing exercises, foot reflexology and back massage (BRM) on labour pain, anxiety, duration, satisfaction, stress hormones and newborn outcomes among primigravidae during the first stage of labour in Saudi Arabia: a study protocol for a randomised controlled trial. BMJ open 2020;10(6), 1-13.
  • Bonapace J, Gagné GP, Chaillet N, Gagnon R, Hébert E, Buckley S. No.355-physiologic basis of pain in labour and delivery: an evidence-based approach to its management. Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada 2018;40(2):227-245.
  • Yılar Z. Doğum eyleminde bel ağrısının hafifletilmesinde intradermal steril su enjeksiyonu. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014; 17(3):179-186.
  • Cavalcanti ACV, Henrique AJ, Brasil CM, Gabrielloni MC, Barbieri M. Complementary therapies in labor: randomized clinical trial. Revista gaucha de enfermagem 2019; 40:1-9
  • Batten M, Stevenson E, Zimmermann D, Isaacs C. Implementation of a hydrotherapy protocol to improve postpartum pain management. Journal of midwifery & women's health 2017; 62(2):210-214.
  • Ergin AB, Kömürcü N. Doğum ağrısında farmakolojik olmayan yöntemlerin kullanımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2009; 6(2): 29-33
  • Njogu, A., Qin, S., Chen, Y., Hu, L., & Luo, Y. The effects of transcutaneous electrical nerve stimulation during the first stage of labor: a randomized controlled trial. BMC Pregnancy and Childbirth. 2021; 21(1): 1-8.
  • Coşar F, Demirci N. Lamaze felsefesine dayalı doğuma hazırlık eğitiminin doğum algısı ve doğuma uyum sürecine etkisi. SDÜ Saglik Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2012; 3(1):18-30.
  • Liu, Y., Li, T., Guo, N., Jiang, H., Li, Y., Xu, C., & Yao, X. Women’s experience and satisfaction with midwife-led maternity care: a cross-sectional survey in China. BMC pregnancy and childbirth. 2021; 21(1): 1-10.
  • Elmas S, Saruhan A, Yeyğel Ç. Doğum öncesi eğitim modelleri eşliğinde doğal doğum. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2017; 20(4):299-303.
  • Mete S, Ertuğrul M, Uludağ E. Bir Doğuma hazırlık eğitim programı “doğumda farkındalık. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 2015; (8)2:131-141.
Toplam 51 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Klinik Tıp Bilimleri, Hemşirelik
Bölüm Derlemeler
Yazarlar

Süheyla Demirtaş Alpsalaz

Yurdagül Yağmur 0000-0001-7798-6515

Yayımlanma Tarihi 3 Aralık 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 3 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Demirtaş Alpsalaz, S., & Yağmur, Y. (2022). DOĞUM EYLEMİNDE UYGULANAN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF YÖNTEMLER. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(3), 337-347.
AMA Demirtaş Alpsalaz S, Yağmur Y. DOĞUM EYLEMİNDE UYGULANAN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF YÖNTEMLER. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. Aralık 2022;3(3):337-347.
Chicago Demirtaş Alpsalaz, Süheyla, ve Yurdagül Yağmur. “DOĞUM EYLEMİNDE UYGULANAN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF YÖNTEMLER”. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 3, sy. 3 (Aralık 2022): 337-47.
EndNote Demirtaş Alpsalaz S, Yağmur Y (01 Aralık 2022) DOĞUM EYLEMİNDE UYGULANAN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF YÖNTEMLER. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 3 3 337–347.
IEEE S. Demirtaş Alpsalaz ve Y. Yağmur, “DOĞUM EYLEMİNDE UYGULANAN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF YÖNTEMLER”, YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, c. 3, sy. 3, ss. 337–347, 2022.
ISNAD Demirtaş Alpsalaz, Süheyla - Yağmur, Yurdagül. “DOĞUM EYLEMİNDE UYGULANAN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF YÖNTEMLER”. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 3/3 (Aralık 2022), 337-347.
JAMA Demirtaş Alpsalaz S, Yağmur Y. DOĞUM EYLEMİNDE UYGULANAN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF YÖNTEMLER. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2022;3:337–347.
MLA Demirtaş Alpsalaz, Süheyla ve Yurdagül Yağmur. “DOĞUM EYLEMİNDE UYGULANAN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF YÖNTEMLER”. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, c. 3, sy. 3, 2022, ss. 337-4.
Vancouver Demirtaş Alpsalaz S, Yağmur Y. DOĞUM EYLEMİNDE UYGULANAN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF YÖNTEMLER. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2022;3(3):337-4.